Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng Sheehan và nguy cơ thiếu máu sau sinh

Đối với người phụ nữ, nhữngnguy cơ của quá trình thai sản có thể hiện hữu ngay trước mắt như các tai biếnsản khoa, bệnh lý tim mạch, gan mật... nhưng cũng có những thương tổn âm thầmxuất hiện rất lâu sau cuộc sinh nở với hậu quả hết sức nặng nề. Đó là hội chứngSheehan, còn được gọi là suy tuyến yên sau đẻ.

Vì sao suy tuyến yên sau khi sinh?

Hội chứng Sheehan là một loạtcác triệu chứng xuất hiện sau khi sinh nở như mệt mỏi, ăn uống kém, suy giảm nhận thức, mất tập trung... có nguyên nhân do mất máu cấp với số lượng lớn trong cuộc đẻ. Do lượng máu bị mất nhiều dẫn tới máu cung cấp lên não bị suy giảm và làm tổn thương tuyến yên. Đây là một tuyến nội tiết nằm ở nền sọ khiến cho chức năng của tuyến này bị suy giảm hoặc mất. Bình thường, tuyến yên có vai trò như là một tuyến nội tiết “chỉ huy, điều hành” chức năng của các tuyến nội tiết khác trong cơ thể thông qua việc tiết ra các hormon kích thích các tuyến này duy trì hoạt động bình thường. 
 

Phụ nữ sau sinh bị hội chứngSheehan biểu hiện mệt mỏi, ăn uống kém, mất tập trung.

Khi tuyến yên bị suy, lượnghormon tiết ra bị giảm hoặc mất, kết quả là hàng loạt các tuyến nội tiết khác như tuyến giáp, tuyến thượng thận, các tuyến nội tiết – sinh dục cũng bị suygiảm chức năng dẫn đến các triệu chứng xảy ra.

Vì có nguyên nhân tổn thương tuyến yên là do mất máu cấp sau sinh nên hội chứng Sheehan còn được gọi là suy tuyến yên sau đẻ.

Biểu hiện của hội chứngSheehan

Trong phần lớn các trườnghợp, các biểu hiện của hội chứng Sheehan tiến triển âm thầm trong nhiều tháng,thậm chí nhiều năm sau sinh nở. Các dấu hiệu xuất hiện có khi rất kín đáo, người bệnh chỉ cảm thấy mỏi mệt, ăn uống kém không rõ nguyên nhân. Tiếp theo,triệu chứng của suy các tuyến nội tiết như tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục... bắt đầu xuất hiện như suy giảm nhận thức, mất tập trung, da lạnh, táo bón, rụng tóc, phù niêm, nhịp tim chậm, mất sữa, mất hoặc rối loạn kinh nguyệt, huyết áp thấp hoặc tụt huyết áp, giảm hoặc mất ham muốn tình dục, sụtcân...

Xét nghiệm có thể thấy hiện tượng thiếu máu, hạ natri máu và nồng độ hormon tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên... bị suy giảm rõ rệt, chụp cộng hưởng từ thấy có dấu hiệu “hố yên rỗng”. Đôi khi có những trường hợp có triệu chứng hôn mê, co giật do hạ natri máu hoặc tụt huyết áp nặng. Nói chung, việc chẩn đoán hội chứng Sheehan không khó nhưng với các biểu hiện như trên dễ bị nhầm sang các bệnh khác như suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, suy nhược sau sinh...

Điều trị và dự phòng

Tổn thương hoại tử tuyến yên trong hội chứng Sheehan là không hồi phục và việc điều trị chỉ dừng lại ởviệc... bù các hormon của tuyến yên, tuyến giáp, tuyến thượng thận... cho bệnh nhân. Các thuốc được sử dụng bao gồm corticosteroides, levothyroxin (levoxyl,synthroid), estrogen, hormon tăng trưởng (GH)... có thể giúp cho bệnh nhân cảithiện đáng kể các triệu chứng. Những phụ nữ sắp làm mẹ cần kiểm tra sức khỏe vàkhám thai định kỳ, có chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý để vượt cạn thànhcông, tránh biến chứng mất máu cấp, tụt huyết áp nặng trong và sau khi sinh nở.

Những ai dễ có nguy cơ?

Những thai phụ có nguy cơ bị mất máu trong khi sinh nở như đa thai, ngôi ngược, rau tiền đạo hoặc những người bị các tai biến sản khoa như vỡ tử cung, mất nhiều máu dẫn tới sốc như đờ tử cung, rối loạn đông máu… mà không được kiểm soát tốt bằng truyền máu và duy trì được huyết áp trong giới hạn cho phép. Tuy nhiên, cũng chỉ một phần nhỏ trong số thai phụ nói trên có tổn thương suy tuyến yên sau cuộc đẻ.

BS. Vũ Phương Anh - Theo SKĐS
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm