Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Con đường lây truyền bí mật của Zika từ mẹ sang thai nhi

Các nhà khoa học hiện đã tìm ra con đường thích hợp nhất mà Zika dùng để truyền từ mẹ sang con.

Tuy virus Zika gây ra một số hậu quả nghiêm trọng và thậm chí là tử vong ở người lớn, nhưng chúng lại được cộng đồng thế giới chú ý vì mối liên kết với chứng bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh.

Các ổ dịch quy mô lớn ở Brazil khiến các nhà khoa học lần đầu tiên tìm thấy sự liên kết giữa virus Zika với dị tật bẩm sinh gọi là tật đầu nhỏ. Đây là thuật ngữ y tế chỉ những trường hợp có kích thước đầu nhỏ bất thường.

Tật đầu nhỏ là một dị tật bẩm sinh nghiêm trọng và không hay gặp, được các bác sĩ tin là gây ra bởi sự phát triển dưới mức bình thường của não bộ thai nhi . Trẻ bị đầu nhỏ bẩm sinh sẽ gặp nhiều vấn đề sức khỏe lâu dài về thể chất và phát triển. Trong đó, có bao gồm: động kinh, đi lại và học tập khó khăn, thị lực kém và nghe không rõ.

Phụ nữ bị nhiễm Zika sẽ lây truyền cho đứa con của họ trong khi đang mang thai. Tuy nhiên, cơ chế chính xác của quá trình này đến nay vẫn là một bí ẩn. Nhưng các nhà khoa học giờ đây đã tìm ra một cách thức tiềm năng mà Zika có thể dùng để lây truyền từ mẹ sang con.

Sơ đồ lây nhiễm virus Zika. Nguồn ảnh: forbes

Các loại flavivirus như Zika, sốt vàng da và virus Tây sông Nile rất hiếm có khả năng truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Điều này có thể được giải thích là vì nhau thai - cơ quan kết nối mẹ và thai nhi - đã tạo thành một rào chắn giữa hai cơ thể, tách riêng thành hai hệ thống tuần hoàn khép kín.

Vì vậy, làm thế nào mà Zika có thể vượt qua lớp màng bảo vệ nhau thai và gây ra chứng đầu nhỏ ở thai nhi?

Một khả năng là Zika có thể lọt qua được khoảng trống giữa hai tế bào được tạo ra bởi tổn thương hoặc vết viêm. Một giả thuyết khác là Zika có một khả năng độc đáo: nó có thể vượt qua màng bảo vệ bằng cách ẩn bên trong một tế bào chủ. Giả thuyết này được rút ra từ các báo cáo bệnh lý cho thấy rằng virus nhiễm vào các tế bào nhau thai.

Các nhà nghiên cứu tại Đại họcY Emory đã thử nghiệm ý tưởng này bằng nhau thai hiến tặng từ 5 bà mẹ khỏe mạnh sinh con bằng phương pháp mổ. Các tế bào nhau thai này được tiếp tục nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và cho lây nhiễm chủng virus Zika bùng phát ở Puerto Rico (Brazil).

Các nhà khoa học của đại học Emory nhận thấy rằng có một sự gia tăng hoạt động của các gen sản xuất phân tử kháng virus trong hệ thống miễn dịch thai nhi. Đây là những đại thực bào giúp tiêu diệt các tế bào ngoại lai và chúng có khả năng thâm nhập trực tiếp vào mạch máu của thai nhi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các đại thực bào không thể tiêu diệt hết toàn bộ virus. Thậm chí, Zika còn có thể xâm nhập ngược lại và nhân rộng bên trong tế bào miễn dịch.

Từ đó các tế bào virus có thể đi qua nhau thai, sau đó lây nhiễm vào mô não ở thai nhi đang phát triển và cuối cùng dẫn đến chứng đầu nhỏ.

Tuy nhiên, theo Mehul Suthar, tế bào miễn dịch của một số bà mẹ nhạy cảm với virus Zika hơn những người khác. Điều này có nghĩa là không phải tất cả phụ nữ mang thai mắc Zika đều sẽ truyền cho con mình.

Phan Thanh - Theo Khám phá/ Forbes
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

  • 27/03/2024

    Triệu chứng nhiễm trùng thận

    Nhiễm trùng thận, tiết niệu thường gặp khi vi khuẩn di chuyển từ bộ phận sinh dục, bàng quang, niệu quản rồi tới thận. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng thận.

Xem thêm