Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cảnh giác ma túy mới cực độc

Hai ma túy cực độc mới phát hiện có ở nước ta là N-ethylpentylone và 5FR-MDMB-PICA. Rất gần đây có thêm “nấm thần”.

Trước khi nói về N-ethylpentylone, xin nói về cây khat, một loại dược thảo nguy hiểm không kém thuốc lắc, ma úy đá đang du nhập lén lút vào nước ta. Nhà nước ta đã thu giữ hàng tấn cây khat được du nhập vào nước ta một cách bất hợp pháp. Đây là một loài thực vật có tên khoa học Catha edulis. Nó còn được gọi là cây Thiên đường vì có tác dụng: người dùng nó buồn bã sẽ trở nên yêu đời, vui vẻ. Nó có nguồn gốc ở các nước châu Phi và các nước Trung Đông, và dùng để nhai từ hàng ngàn năm trước. Trong cây khat có chứa hợp chất alkaloid monoamine có tên cathinone.

N-ethylpentylone thực chất là một dẫn chất của cathinone, tức có cấu trúc hóa học tương tự như cathinone. Nó được tổng hợp vào những năm 1960. Hợp chất này này có tác dụng giống như amphetamine (kích thích làm tỉnh táo, chán ăn, ảo giác…) nên có thể xếp vào ma túy kích thích, có tác dụng nguy hại không kém mà thực chất còn hơn thuốc lắc, ma túy đá. Nó đã thâm nhập và gây nghiện nặng ở các nước như Mỹ, Nam Phi, New Zealand và Úc. Đã có nhiều báo cáo N-ethylpentylone dùng quá liều gây tử vong và gây tác hại rất nhiều về mặt xã hội.

Cảnh giác ma túy mới cực độc

Các viên nén màu hồng chứa N-Ethylpentylone là chất có tác dụng kích thích thần kinh trung ương mạnh tương tự chất cathinone trong lá khát

Là một loại cây nên rất dễ lầm tưởng lá cây khat vô hại như lá trà hay hại chút ít thôi nếu hút như hút thuốc lá, còn N-ethylpentylone được bào chế thành viên nén màu hồng rất dễ nhầm là dược phẩm và nếu dùng cũng giống như viên thuốc lắc. Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc, họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy tổng hợp kích thích, trong đó có ma túy mới là N-ethylpentylone là người nghiện gây tội ác khi no say thuốc, chính tác dụng kích thích tăng động, gây ảo giác của thuốc làm họ mất hết lý trí gây tội ác có thể tày trời.

Cảnh giác ma túy mới cực độc

Cây thiên đường

Còn 5FR-MDMB-PICA là gì? Đó là một chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp. Trước hết, ta cần biết cần sa là cây và lá một loại thực vật có tên khoa học Cannabis sativa họ Cannabinaceae. Người hút cần sa chủ yếu tìm ảo giác và kích thích. Hiện nay người ta biết rõ cần sa có chứa những chất gì. Có ba chất chính chứa trong cần sa là cannabidiol, cannabinol và tetrahydrocannabinol gọi chung là nhóm cannabinoid, là các hoạt chất chính gây tác dụng về mặt tâm thần, tức gây ảo giác. Khi bị ảo giác, người hút cần sa có cảm tưởng tay chân mình dài ra, vặn vẹo đi hay nhìn cảnh vật xung quanh thì thấy hình dạng méo mó, cái gì xa trở thành gần. Đã có trường hợp người hút cần sa, trong cơn say thuốc, nhảy từ lầu cao xuống đất, chỉ vì anh ta từ trên cao lại có cảm tưởng mặt đất quá gần và hai cánh tay có khả năng vỗ cánh như chim! Đặc biệt, các canabinoid có gây trạng thái là “giải thể nhân cách” (depersonalization): người say cần sa có cảm tưởng mình thành người khác, như trở thành siêu nhân, đấng cứu thế. Khi bị ảo giác như thế, người hút cần sa dễ bị kích động thực hiện những hành động gây rối loạn an ninh trật tự xã hội, tội ác nào cũng dám làm, kể cả tội giết người. 5FR-MDMB-PICA là một chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp, tức người ta dùng phản ứng hóa học để tạo ra nó có cấu trúc hóa học được gọi là một cannabinoid, và tác dụng gây ảo giác của nó có phần hơn hẳn cần sa.

Cảnh giác ma túy mới cực độc

Nấm thần

Khi tôi viết bài này thì có thông tin từ báo chí là ở nước ta đã du nhập và sử dụng lén lút “nấm thần” gây ảo giác. Thực chất “nấm thần”  là một loại nấm có nguồn gốc từ một nước ở Trung Mỹ là Mexico, có tên khoa học Stropharia mexicana hoặc Psilocybe pelliculosa. Trong nấm này người ta trích ra hợp chất thiên nhiên có tên psilocybin gây ảo giác cực mạnh.

Việc sử dụng ma túy tổng hợp kích thích hay nấm thần gây ảo giác thường không đưa đến cái chết tức khắc hay từ từ, nhưng dùng lâu dài sẽ dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thật sự. Trong năm 2011, BV. Tâm thần TP.HCM nhập viện cấp cứu 113 bệnh nhân và 560 bệnh nhân đến khám điều trị ngoại trú vì các triệu chứng hoang tưởng ảo giác và rối loạn hành vi có liên quan đến sử dụng ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá. Trong thời gian qua, báo chí đưa tin nhiều về những vụ “ngáo đá” gây nhiều tội ác kể cả giết người. “Ngáo N-ethylpentylone và 5FR-MDMB-PICA hoặc psilocybin” nếu xảy ra chắc chắn sẽ gây tội ác khôn lường.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cần sa - Marijuana ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào? - Phần 1, Cần sa - Marijuana ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào? - Phần 2

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 31/10/2025

    Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

    Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?

  • 31/10/2025

    Nước kiềm - lợi hay hại?

    Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.

  • 30/10/2025

    5 tác dụng phụ khi ăn trứng quá nhiều

    Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.

  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

Xem thêm