Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng ngừa Hội chứng sâu răng do bú bình

Ngày nay, nhiều trẻ 2 - 4 tuổi gặp hội chứng sâu răng do bú bình, gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng ngay lúc đó cũng như sự phát triển răng vĩnh viễn về sau. Điều trị sâu răng do bú bình ở trẻ nhỏ thường khá khó khăn, trong khi cha mẹ có thể dự phòng hội chứng này cho trẻ.

Sâu răng do bú bình là một thuật ngữ sử dụng để miêu tả tình trạng sâu nhiều răng xảy ra sớm ở trẻ nhỏ. Trẻ nhỏ thường bị sâu các răng ở phía trước, hay răng cửa do sự tích lũy của các chất đường ở răng của trẻ. Các chất đường này chủ yếu tồn tại trong sữa mẹ, sữa bột cũng như các loại nước trái cây có sử dụng chất làm ngọt nhân tạo và đồ ăn vặt.

Cha mẹ có thể giúp hạn chế căn bệnh này ở trẻ nhỏ bằng cách thực hành các thói quen giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ nhỏ và chải răng cho trẻ thường xuyên trong những năm tháng đầu đời. Hãy dạy trẻ các phương pháp tự chăm sóc răng miệng, chải răng đúng cách, hình thành thói quen chải răng thường xuyên khi chúng lớn hơn.

Nguyên nhân gây hội chứng sâu răng do bú bình

Trẻ mắc chứng sâu răng do bú bình chủ yếu là do sự tích tụ của các chất ngọt tại răng. Vi khuẩn trong miệng sẽ sử dụng các chất đường làm chất dinh dưỡng để sinh sôi, phát triển và tạo ra các acid tấn công vào răng và men răng, gây sâu răng ở trẻ.

Một số bậc cha mẹ có thói quen đưa bình sữa cho trẻ bú cho trẻ dễ ngủ hoặc để vỗ về trẻ trong một khoảng thời gian dài. Chính việc làm này sẽ khiến các chất đường tích lũy bao quanh răng trẻ nhiều hơn và dễ gây sâu răng hơn.

Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị mắc chứng sâu răng do bú bình

Tình trạng sâu răng có thể xảy ra với bất kỳ răng nào. Tuy nhiên, trẻ nhỏ thường có xu hướng bị sâu những răng ở phía trước, ví dụ như răng cửa trên. Lỗ sâu thường có dạng đốm nâu hoặc đen trên răng. Khi sâu răng tiến triển nặng hơn, trẻ thường bị đau và sưng tại răng.

Biến chứng thường gặp của hội chứng sâu răng do bú bình

Hiện tượng sâu răng quá sớm ở trẻ nhỏ có thể trở thành một vấn đề vô cùng nghiêm trọng. Trẻ em cần răng để nhai thức ăn và trò chuyện. Răng sữa ở trẻ nhỏ còn đóng vai trò giữ khoảng cách chuẩn bị cho sự phát triển của răng vĩnh viễn về sau. Triệu chứng đau và nhiễm trùng là hậu quả của tình trạng răng bị rụng quá sớm hay răng sâu không được điều trị.

Ngoài ra, nếu răng sữa không phát triển phù hợp, trẻ có thể sẽ hình thành một số thói quen ăn uống thiếu lành mạnh hoặc các vấn đề về mặt ngôn ngữ. Về sau, răng vĩnh viễn có thể mọc lệch lạc, khấp khểnh gây thiếu thẩm mỹ.

Khi răng sữa bị sâu nghiêm trọng và kéo theo nhiều răng khác bị sâu có thể dẫn đến các biến chứng như:

  • Đau âm ỉ, dai dẳng
  • Răng vĩnh viễn mọc lệch
  • Đau hoặc khó nhai thức ăn
  • Nhiễm trùng nặng

Phòng hội chứng sâu răng do bú bình ở trẻ nhỏ

Sâu răng do bú bình ở trẻ nhỏ là hoàn toàn có thể phòng tránh được bằng cách thực hành những mẹo nhỏ khi cho trẻ bú bằng bình và thường xuyên vệ sinh răng miệng cho trẻ nhỏ đúng cách.

Các mẹo khi cho trẻ bú bình

Khi trẻ ngủ không cho trẻ ngậm bình sữa hoặc bình nước quả. Chất đường trong sữa và nước quả vẫn sẽ tồn tại trong răng của trẻ tới hàng tiếng đồng hồ. Nếu cần thiết phải để cho trẻ bú bình khi đi ngủ, bạn có thể cho trẻ bú bình với nước lọc. Một số bác sỹ nhi khoa không khuyến cáo việc cho trẻ bú bình khi trẻ nằm trong cũi, trong khi một số khác cho rằng chỉ nên làm vậy khi trẻ đã có thể tự ngồi dậy.

Không nên cho trẻ vừa đi lại quanh nhà vừa cầm tu bình nước quả hoặc sữa.

Hạn chế cho trẻ nước đường, nước ngọt có ga hoặc nước quả bằng bình sữa vì tác động của soda với răng miệng trẻ em  đã được chứng minh là có nhiều tác hại.

Khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi, hãy hướng dẫn trẻ uống bằng cốc. Hiệp hội nha khoa Hoa Kỳ (ADA) khuyên rằng bạn nên cho trẻ chuyển sang uống nước hay các loại sữa, nước quả bằng cốc khi trẻ được 1 tuổi.

Tránh cho trẻ sử dụng núm vú giả quá lâu. Không bao giờ được nhúng núm vú giả trong mật ong hay sirô. Đặc biệt không bao giờ được sử dụng mật ong cho trẻ dưới 12 tháng tuổi dù với bất cứ lý do nào.

Hạn chế lượng nước quả cho trẻ uống trong một ngày. Hiệp hội nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo rằng trẻ nhỏ không nên uống nhiều hơn 180 ml nước quả/ngày. Trẻ dưới 6 tháng tuổi không nên cho uống nước trái cây.

Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh và hạn chế các chất ngọt nói chung.

Làm sạch nướu cho trẻ sau mỗi lần cho ăn. Hãy sử dụng một chiếc khăn sạch, mềm để loại bỏ các thức ăn hoặc mảng bám vào nướu hoặc răng của trẻ.

Hãy bắt đầu sử dụng bàn chải mềm để chải răng cho trẻ khi xuất hiện những chiếc răng đầu tiên.

Vận động các thành viên trong gia đình đánh răng cùng một lúc để tập thói quen tốt cho trẻ trước giờ đi ngủ.

Khi trẻ đã đủ lớn, cho trẻ đánh răng bằng kem đánh răng có chứa flour. Chất flour giúp loại bỏ acid trong răng. Lưu ý rằng flour có thể gây nguy hiểm cho trẻ nếu nuốt phải, do vậy khi trẻ sử dụng kem đánh răng nên theo dõi trẻ thận trọng.

Tập cho trẻ sử dụng chỉ nha khoa khi các răng sữa đã mọc hoàn chỉnh.

Cho trẻ đi khám răng định kỳ tại nha sỹ.

Lưu ý khi sử dụng các dụng cụ làm sạch răng

Không cho trẻ sử dụng chung các dụng cụ hoặc thiết bị vệ sinh răng để hạn chế lây truyền vi khuẩn sang răng miệng trẻ. Hãy sử dụng riêng bàn chải và các dụng cụ chăm sóc riêng cho trẻ phù hợp với lứa tuổi.

Cho trẻ đi nha sỹ

Những thói quen vệ sinh răng miệng tốt nên được bắt đầu từ chính gia đình. Khi trẻ đã đủ lớn, đã đến lúc áp dụng các biện pháp bảo vệ răng miệng khác với sự hỗ trợ từ nha sỹ. Bạn nên cho trẻ đi khám răng lần đầu tiên trong khoảng 6 tháng sau khi mọc chiếc răng đầu tiên. ADA khuyên rằng trẻ nên được tới nha sỹ trước năm 1 tuổi.

Nha sỹ có thể giúp phát hiện và xử trí các vấn đề về răng miệng của trẻ, bao gồm cả sâu răng. Đây là lý do bạn nên cho trẻ đi khám răng định kỳ. Đồng thời, cần cho trẻ đi khám ngay khi trẻ gặp phải bất kỳ vấn đề về răng miệng nào.

Cuối cùng, bạn nên nhớ, hãy chăm sóc răng cho bé ngay từ khi bé chưa nhú bất cứ một cái răng nào vì chăm sóc răng miệng cho bé: không bao giờ là quá sớm để bắt đầu 

BS. Thu Nguyệt (Tổng hợp từ Healthline)
Bình luận
Tin mới
  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

Xem thêm