Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguy cơ khi sử dụng phụ gia thực phẩm

Việc sử dụng phụ gia trong chế biến, bảo quản thực phẩm là một việc cần thiết. Những chất phụ gia có nguồn gốc thiên nhiên thường an toàn, không gây độc hại cho con người.

Việc sử dụng phụ gia trong chế biến, bảo quản thực phẩm là một việc cần thiết. Những chất phụ gia có nguồn gốc thiên nhiên thường an toàn, không gây độc hại cho con người. Ví dụ: thạch aga, dextrin, gelatin hay các sắc tố thực vật như diệp lục tố. Nhưng ngay cả một số phụ gia trong danh mục cho phép sử dụng bên cạnh các tác dụng có lợi, nếu dùng quá mức quy định vẫn có nguy cơ gây ngộ độc và bệnh tật.

Thực phẩm sử dụng phụ gia, phẩm màu không an toàn dễ gây độc hại cho người sử dụng (ảnh minh họa). Ảnh: Trần Minh

Phẩm màu sử dụng trong công nghiệp thực phẩm

Phần lớn các phẩm màu sử dụng trong công nghiệp thực phẩm là các chất hóa học tổng hợp. Nó thường không gây ra ngộ độc cấp tính mà gây độc do tích lũy từ các liều rất nhỏ như màu đỏ trong mứt hoa quả đóng hộp, màu vàng chanh trong thực phẩm lỏng, mứt cam, dưa chuột muối…

Khi đã ngộ độc thì rất khó có khả năng cứu chữa. Ví dụ: chất  paradimethyl  aminobenzen dùng để nhuộm bơ nhân tạo ở các nước châu Âu, nhưng hiện nay, các nghiên cứu cho thấy nó có thể gây ra u máu ở liều cố định không phụ thuộc vào thời gian ăn dài hay ngắn (cho chuột ăn một thời gian lại nghỉ nhưng khối u vẫn hình thành).

Gần đây nhất, truyền thông đã đưa tin nhiều về phẩm màu nhuộm vàng trong măng tươi và khô. Đó là chất vàng O (Auramine O) chỉ dùng để nhuộm vải, giấy, gỗ…, cấm dùng trong thực phẩm nhưng một số doanh nghiệp đã sử dụng chất này trộn vào thức ăn cho gia cầm nhằm làm cho màu da gà vàng và chân gà vàng đẹp hơn. Ngoài ra, một số tiểu thương còn cho vàng O vào măng tươi hay khi muối dưa cải để tạo màu vàng đẹp mắt.

Chất ngọt tổng hợp

Saccarin: là chất ngọt tổng hợp, ngọt gấp 450 lần đường saccaroza. Saccarin ít độc nhưng dùng lâu dài sẽ có khả năng ức chế men tiêu hóa gây chứng khó tiêu. Gần đây, một số tác giả nghiên cứu cho thấy saccarin có thể gây ung thư bàng quang.

Các loại mứt hoa quả, nước hoa quả đóng hộp trôi nổi ngoài thị trường có chứa aspartam (một chất tạo ngọt tổng hợp) có thể gây rối loạn chức năng não.

Aspartam: Có thể có trong nước quả đóng hộp, mứt hoa quả, sữa, sữa chua, các chế phẩm từ sữa, kem lạnh, kẹo cao su, các thực phẩm dành cho người ăn kiêng với chế độ ăn giảm năng lượng. Aspartam có thể gây nên rối loạn chức năng não và có thể thay đổi về hành vi, thái độ, gây choáng váng, nhức đầu lên cơn giật giống động kinh, rối loạn kinh nguyệt.

Hiện nay, người ta đã dùng đường isomalt thay thế cho đường saccaroza trong công nghiệp dược phẩm với tỷ lệ 1:1. Isomal không  phải đường hóa học mà là sản phẩm được chế biến hoàn toàn từ củ cải đường, có năng lượng thấp, có vị ngọt tinh khiết và độ ngọt chỉ bằng ½ đường bình thường chúng ta dùng hàng  ngày. Xu hướng sử dụng loại đường này trong nhiều sản phẩm là bảo đảm an toàn cho sức khỏe con người trong thế giới ngày nay.

Không nên lạm dụng mỳ chính.

Mì chính

Được sử dụng phổ biến trong nấu nướng hàng ngày tại gia đình, trong các thức ăn đường phố như phở, mỳ, hủ tiếu… hoặc trong các thực phẩm công nghiệp như mỳ gói, thịt hộp… để làm tăng hương vị của thực phẩm có chứa chất protein. Mỳ chính là dạng muối của axit amin glutamate, có tên khoa học là monodium glutamate (MSG) có vị umami cường độ  rất  mạnh còn được gọi là vị ngọt thịt.

Nhưng việc lạm dụng mỳ chính sử dụng nhiều và thường xuyên sẽ gây ra một số bất lợi, trước hết đối với trẻ em, nhất là trẻ ở lứa tuổi ăn bổ sung sẽ tạo vị ngọt dẫn đến thói quen không tốt cho khẩu vị của trẻ. Đối với người lớn có thể có triệu chứng nhức đầu. Vì thế, không nên dùng mỳ chính cho trẻ dưới 12 tháng, còn người lớn không ăn quá 2g/ngày, không nên lạm dụng mỳ chính ngay cả với người lớn.

BS. Nguyễn Thục Anh - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm