Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mách bạn cách sơ cứu khi bị rắn cắn

Khi bị rắn độc cắn cần được sơ cứu nhanh chóng, đúng cách và đưa đến cơ sở y tế sớm nhất. Nếu chậm trễ trong việc cứu chữa sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng của nạn nhân.

Người đàn ông tay không bắt rắn

Người đàn ông tay không bắt rắn hổ mang khổng lồ

Ngày 19.8 vừa qua, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM tiếp nhận và cấp cứu một trường hợp bị rắn hổ mang chúa cắn.

Được biết, bệnh nhân là anh P.V.T (38 tuổi, ngụ huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh) khi đang làm trong vườn mãng cầu thì phát hiện một con rắn hổ mang màu đen lớn. Tại đám cỏ rậm, ông T thấy có cử động dưới lớp cỏ nên dùng tay chụp và bị rắn "phản đòn" cắn vào đùi phải.

Dù bị cắn nhưng ông T vẫn bắt được đầu rắn, đồng thời thông báo với người mọi người xung quanh. Ông được người nhà dùng dây thun buộc lại phần đùi để tránh độc phát tán rồi đưa đicấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tây Ninh trong tình trạng sụp mi, khó thở và bị rắn cuốn vào phần cổ tay.

Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy với tình trạng liệt hoàn toàn cơ tứ chi, cơ hô hấp, đồng tử giãn 4,5 mm, phản xạ ánh sáng âm tính. Tại đây, bệnh nhân được bóp bóng giúp thở qua nội khí quản, đồng thời sử dụng huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu. Hiện tại, người này đã qua cơn nguy kịch, tỉnh táo và cử động được tay chân.

Xử trí như nào khi bị rắn cắn?

Khi bị rắn độc cắn cần xử trì kịp thời 

Hàng năm, tại Việt Nam trường hợp bị rắn độc cắn rất phổ biến, nếu sơ cứu không đúng cách sẽ khiến độc nhanh chóng lan ra khắp cơ thể làm suy hô hấp, dẫn đến ngạt thở và làm tê liệt hoạt động của cơ hoành, dẫn đến tử vong.

Vết rắn cắn được chia làm 2 loại: Vết cắn không độc và vết cắn có nọc độc.

Các loại rắn thường (không độc) như trăn, rắn nước, rắn lực cườm, rắn bông súng... thì không có tuyến nọc, không có răng độc mà chỉ có răng hàm nên khi cắn để lại vết hình vòng cung, dấu răng đều nhau.

Đối với rắn độc, loại này có 2 tuyến nọc và 2 răng độc, do đó khi cắn từ trên xuống có hình chữ V hoặc hình chấm than song song và thường để lại dấu răng trên vết cắn. 

Các triệu chứng thông thường cửa vết cắn có nọc độc như:

- Đỏ và sưng xung quanh vết thương.

- Đau nơi bị rắn cắn, nhìn mờ.

- Khó thở, đổ mồ hôi.

- Tê tay chân và mặt.

- Buồn nôn và ói mửa.

Ngay sau khi bị rắn độc cắn, cần được sơ cứu rồi đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Việc điều trị sẽ hiệu quả nếu được tiến hành ngay trong giờ đầu tai nạn xảy ra.

Khi bị rắn cắn, vết thương cần xử trí như sau:

- Nạn nhân hạn chế cử động, bình tĩnh và không hoảng sợ. Vì khi nạn nhân hoảng sợ, nhịp tim sẽ tăng lên khiến nọc độc lưu thông nhanh hơn trong cơ thể.

- Cần cởi bỏ đồ trang sức ở chân, tay bị cắn vì có thể gây chèn ép khi vùng đó bị sưng nề.

- Không che vùng bị cắn, cần làm sạch vết thương bằng thuốc sát trùng.

- Cố định vết thương bằng cách băng bó chắc chắn, dùng nẹp để cố định vùng tay hoặc chân khi bị cắn.

- Dùng băng ép để băng toàn bộ vết cắn cùng với nẹp. Không băng ép khi rắn lục cắn vì có thể làm vết thương nặng thêm.

- Trong vòng 5 phút đầu tiên sau vết cắn, hãy dùng dụng cụ để hút hết nọc độc ra khỏi cơ thể.

- Vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động. Nếu bệnh nhân khó thở thì hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay...). 

Một số lưu ý khi sơ cứu rắn độc cắn

- Bệnh nhân bị rắn cắn tuyệt đối không được đắp đá, chườm lạnh.

- Sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo: Nhiều loại thuốc dân gian khi uống có thể gây nguy hiểm thêm cho nạn nhân vì vậy cần cẩn trọng khi sử dụng những loại thuốc này.

- Không nên băng garo sau khi bị rắng cắn vì cột chặt có thể làm máu không đến được vị trí đã buộc khiến phần này dễ bị hoại tử.

- Trong quá trình vận chuyển nạn nhân đi cấp cứu nên để vùng bị cắn thấp hơn vị trí của tim.

Tham khảo thông tin tại bài viết: Sơ cứu khi bị mèo cắn và nguy cơ bị dại

Lê Tuyết H+ ( T/H) - Theo Healthplus
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm