Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mách bạn cách sơ cứu khi bị rắn cắn

Khi bị rắn độc cắn cần được sơ cứu nhanh chóng, đúng cách và đưa đến cơ sở y tế sớm nhất. Nếu chậm trễ trong việc cứu chữa sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng của nạn nhân.

Người đàn ông tay không bắt rắn

Người đàn ông tay không bắt rắn hổ mang khổng lồ

Ngày 19.8 vừa qua, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM tiếp nhận và cấp cứu một trường hợp bị rắn hổ mang chúa cắn.

Được biết, bệnh nhân là anh P.V.T (38 tuổi, ngụ huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh) khi đang làm trong vườn mãng cầu thì phát hiện một con rắn hổ mang màu đen lớn. Tại đám cỏ rậm, ông T thấy có cử động dưới lớp cỏ nên dùng tay chụp và bị rắn "phản đòn" cắn vào đùi phải.

Dù bị cắn nhưng ông T vẫn bắt được đầu rắn, đồng thời thông báo với người mọi người xung quanh. Ông được người nhà dùng dây thun buộc lại phần đùi để tránh độc phát tán rồi đưa đicấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tây Ninh trong tình trạng sụp mi, khó thở và bị rắn cuốn vào phần cổ tay.

Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy với tình trạng liệt hoàn toàn cơ tứ chi, cơ hô hấp, đồng tử giãn 4,5 mm, phản xạ ánh sáng âm tính. Tại đây, bệnh nhân được bóp bóng giúp thở qua nội khí quản, đồng thời sử dụng huyết thanh kháng nọc rắn đặc hiệu. Hiện tại, người này đã qua cơn nguy kịch, tỉnh táo và cử động được tay chân.

Xử trí như nào khi bị rắn cắn?

Khi bị rắn độc cắn cần xử trì kịp thời 

Hàng năm, tại Việt Nam trường hợp bị rắn độc cắn rất phổ biến, nếu sơ cứu không đúng cách sẽ khiến độc nhanh chóng lan ra khắp cơ thể làm suy hô hấp, dẫn đến ngạt thở và làm tê liệt hoạt động của cơ hoành, dẫn đến tử vong.

Vết rắn cắn được chia làm 2 loại: Vết cắn không độc và vết cắn có nọc độc.

Các loại rắn thường (không độc) như trăn, rắn nước, rắn lực cườm, rắn bông súng... thì không có tuyến nọc, không có răng độc mà chỉ có răng hàm nên khi cắn để lại vết hình vòng cung, dấu răng đều nhau.

Đối với rắn độc, loại này có 2 tuyến nọc và 2 răng độc, do đó khi cắn từ trên xuống có hình chữ V hoặc hình chấm than song song và thường để lại dấu răng trên vết cắn. 

Các triệu chứng thông thường cửa vết cắn có nọc độc như:

- Đỏ và sưng xung quanh vết thương.

- Đau nơi bị rắn cắn, nhìn mờ.

- Khó thở, đổ mồ hôi.

- Tê tay chân và mặt.

- Buồn nôn và ói mửa.

Ngay sau khi bị rắn độc cắn, cần được sơ cứu rồi đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Việc điều trị sẽ hiệu quả nếu được tiến hành ngay trong giờ đầu tai nạn xảy ra.

Khi bị rắn cắn, vết thương cần xử trí như sau:

- Nạn nhân hạn chế cử động, bình tĩnh và không hoảng sợ. Vì khi nạn nhân hoảng sợ, nhịp tim sẽ tăng lên khiến nọc độc lưu thông nhanh hơn trong cơ thể.

- Cần cởi bỏ đồ trang sức ở chân, tay bị cắn vì có thể gây chèn ép khi vùng đó bị sưng nề.

- Không che vùng bị cắn, cần làm sạch vết thương bằng thuốc sát trùng.

- Cố định vết thương bằng cách băng bó chắc chắn, dùng nẹp để cố định vùng tay hoặc chân khi bị cắn.

- Dùng băng ép để băng toàn bộ vết cắn cùng với nẹp. Không băng ép khi rắn lục cắn vì có thể làm vết thương nặng thêm.

- Trong vòng 5 phút đầu tiên sau vết cắn, hãy dùng dụng cụ để hút hết nọc độc ra khỏi cơ thể.

- Vận chuyển bệnh nhân bằng phương tiện đến cơ sở y tế đồng thời duy trì băng ép, bất động. Nếu bệnh nhân khó thở thì hô hấp nhân tạo (hà hơi thổi ngạt hoặc bằng phương tiện y tế có tại chỗ như bóp bóng, máy thở xách tay...). 

Một số lưu ý khi sơ cứu rắn độc cắn

- Bệnh nhân bị rắn cắn tuyệt đối không được đắp đá, chườm lạnh.

- Sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo: Nhiều loại thuốc dân gian khi uống có thể gây nguy hiểm thêm cho nạn nhân vì vậy cần cẩn trọng khi sử dụng những loại thuốc này.

- Không nên băng garo sau khi bị rắng cắn vì cột chặt có thể làm máu không đến được vị trí đã buộc khiến phần này dễ bị hoại tử.

- Trong quá trình vận chuyển nạn nhân đi cấp cứu nên để vùng bị cắn thấp hơn vị trí của tim.

Tham khảo thông tin tại bài viết: Sơ cứu khi bị mèo cắn và nguy cơ bị dại

Lê Tuyết H+ ( T/H) - Theo Healthplus
Bình luận
Tin mới
  • 08/11/2025

    Thời điểm ăn cá hồi tốt nhất để tăng lợi ích của omega-3

    Cá hồi là nguồn cung cấp dồi dào acid béo omega-3, một chất dinh dưỡng đặc biệt có lợi cho sức khỏe con người. Nên ăn cá hồi như thế nào và ăn vào thời điểm nào để tận dụng tối đa lợi ích của omega-3?

  • 08/11/2025

    6 dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ sơ sinh

    Cha mẹ và người chăm sóc thường muốn nhận biết các dấu hiệu của chứng tự kỷ để có thể nhận ra khi cần. Chứng tự kỷ không ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, do đó việc chẩn đoán phụ thuộc vào việc xác định những thay đổi trong hành vi hoặc các mốc phát triển của trẻ, chẳng hạn như chậm phát triển ngôn ngữ và thoái triển các mốc phát triển.

  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

  • 05/11/2025

    Những loại vaccine không nên bỏ qua cho trẻ

    Tiêm chủng là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ em khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm