Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khó thở kịch phát về đêm

Khó thở về đêm về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim

Khó thở về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim. Một người có khó thở kịch phát về đêm sẽ đột nhiên thức dậy sau một  giấc ngủ sâu do khó thở nghiêm trọng. Mọi người bắt đầu thở hổn hển, ho, và cảm thấy bắt buộc phải ra khỏi giường và thay đổi sang tư thế đứng thẳng.

Khó thở thường sẽ được cải thiện trong vài phút. Tuy nhiên, ngay cả sau khi các triệu chứng biến mất, nạn nhân không thể trở lại giấc ngủ sau một đợt khó thở kịch phát, do lo ngại về triệu chứng cực kỳ nghiêm trọng và cấp tính này tạo ra. Đôi khi những triệu chứng của bệnh không hết mà còn nghiêm trọng thêm dẫn đến người bệnh phải nhập viện cấp cứu.

Dù trong trường hợp nào đi chăng nữa, PND vẫn luôn là một dấu hiệu nguy hiểm thường chỉ ra rằng tình trạng suy tim của một người đang càng nặng thêm. Vì vậy, bất cứ ai có xuất hiện PND cần phải liên lạc đi khám ngay lập tức, ngay cả khi các triệu chứng được giải quyết một cách nhanh chóng.

Nguyên nhân

Khó thở kịch phát về đêm thường bắt nguồn từ nguyên nhân suy tim sung huyết, nhưng không phải luôn luôn gặp. PND cũng gặp ở những người có khó thở khi gắng sức, hoặc khó thở khi nằm xuống.

Những người xuất hiện PND cũng thường có phù nề (sưng) ở chân và mắt cá chân của họ, trong suy tim, thường chỉ ra tình trạng quá tải dịch trong cơ thể.

Ở những người bị suy tim, nằm ngủ có thể gây ra sự xáo trộn mạnh mẽ trong cơ thể, cụ thể là dịch có xu hướng chuyển từ các mô vào huyết tương, làm tăng thể tích huyết tương. Do đó một ngày chất lỏng bị dư thừa quá nhiều sẽ ứ đọng ở phổi và dẫn đến tình trạng khó thở ở tư thế nằm. Nâng cao  nủa phần trên của cơ thể khi ngủ có thể là một biện pháp hữu hiệu để giảm thiểu ứ dịch ở phổi khi nằm.

Tuy nhiên đối với PND, thì lại là vấn đề phức tạp hơn.  Sự di chuyển của dịch trong cơ thể không gây ra triệu chứng ngay lập tức. Thay vào đó, một chuỗi các biểu hiện xảy ra  và cuối cùng khi bạn chìm vào giấc ngủ sâu chúng mới bắt đầu phát tác. Lý do cho việc khởi phát chậm triệu chứng ở những người có PND không hoàn toàn rõ ràng. Người ta cho rằng có lẽ trung tâm hô hấp trong não có thể trở nên trơ trong giấc ngủ ở những người bị suy tim, hoặc giảm mức adrenaline trong khi ngủ có thể làm suy giảm chức năng tim, dẫn đến giảm đáp ứng của các cơ quan này với những sự cố xảy ra.

PND có thể được gây ra bởi các bệnh khác ngoài suy tim?

Khó thở kịch phát về đêm” không hoàn toàn mô tả đúng toàn bộ câu chuyện diễn ra trong vòng một đêm ở những người mắc chứng này . Các chuyên gia tim mạch thường coi PND là một thuật ngữ  để ám chỉ đến một loạt các triệu chứng khó có thể sắp xếp thành một bệnh và họ có xu hướng áp dụng nó cho người bệnh suy tim sung huyết. Cách sử dụng này truyền đạt một ý nghĩa đặc biệt đối với “PND”. Những người bị suy tim  có PND có khả năng cao bị suy tim cấp tính nghiêm trọng hơn các bệnh nhân suy tim khác. Điều này có nghĩa là họ phải có biện pháp điều trị tích cực ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng suy tim nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nghiêm túc mà nói, “chứng khó thở về đêm ban đêm” thực sự chỉ có nghĩa là “khó thở đột ngột vào ban đêm”, và như vậy nó có thể được áp dụng cho bất kỳ tình trạng y tế nào có thể gây khó thở khi ngủ. Vì vậy, trong cộng đồng y tế nói chung, "PND" chỉ là một mô tả về một triệu chứng. Vì vậy, bạn sẽ nghe thấy “PND” được áp dụng cho một số tình trạng y tế khác nhau có thể gây khó thở đột ngột vào ban đêm. Những tình trạng này khá nhiều và bao gồm ngưng thở khi ngủ, hen và tắc mạch phổi. Chúng cũng bao gồm các bệnh tim khác ngoài suy tim sung huyết như suy tim tâm trương và thiếu máu cơ tim cấp tính hay chính là bệnh mạch vành cấp

Lời khuyên

Bạn không biết liệu chứng khó thở cấp tính của mình vào ban đêm có phải là do suy tim hay do nguyên nhân khác hay không  thì tốt nhất hãy đi khám bác sỹ. Những gì bạn cần nhớ là PND luôn là một vấn đề nghiêm trọng , dù cho bất kể nguyên nhân nào  cũng cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Triệu chứng và biến chứng của suy tim

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

Xem thêm