Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khó thở kịch phát về đêm

Khó thở về đêm về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim

Khó thở về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim. Một người có khó thở kịch phát về đêm sẽ đột nhiên thức dậy sau một  giấc ngủ sâu do khó thở nghiêm trọng. Mọi người bắt đầu thở hổn hển, ho, và cảm thấy bắt buộc phải ra khỏi giường và thay đổi sang tư thế đứng thẳng.

Khó thở thường sẽ được cải thiện trong vài phút. Tuy nhiên, ngay cả sau khi các triệu chứng biến mất, nạn nhân không thể trở lại giấc ngủ sau một đợt khó thở kịch phát, do lo ngại về triệu chứng cực kỳ nghiêm trọng và cấp tính này tạo ra. Đôi khi những triệu chứng của bệnh không hết mà còn nghiêm trọng thêm dẫn đến người bệnh phải nhập viện cấp cứu.

Dù trong trường hợp nào đi chăng nữa, PND vẫn luôn là một dấu hiệu nguy hiểm thường chỉ ra rằng tình trạng suy tim của một người đang càng nặng thêm. Vì vậy, bất cứ ai có xuất hiện PND cần phải liên lạc đi khám ngay lập tức, ngay cả khi các triệu chứng được giải quyết một cách nhanh chóng.

Nguyên nhân

Khó thở kịch phát về đêm thường bắt nguồn từ nguyên nhân suy tim sung huyết, nhưng không phải luôn luôn gặp. PND cũng gặp ở những người có khó thở khi gắng sức, hoặc khó thở khi nằm xuống.

Những người xuất hiện PND cũng thường có phù nề (sưng) ở chân và mắt cá chân của họ, trong suy tim, thường chỉ ra tình trạng quá tải dịch trong cơ thể.

Ở những người bị suy tim, nằm ngủ có thể gây ra sự xáo trộn mạnh mẽ trong cơ thể, cụ thể là dịch có xu hướng chuyển từ các mô vào huyết tương, làm tăng thể tích huyết tương. Do đó một ngày chất lỏng bị dư thừa quá nhiều sẽ ứ đọng ở phổi và dẫn đến tình trạng khó thở ở tư thế nằm. Nâng cao  nủa phần trên của cơ thể khi ngủ có thể là một biện pháp hữu hiệu để giảm thiểu ứ dịch ở phổi khi nằm.

Tuy nhiên đối với PND, thì lại là vấn đề phức tạp hơn.  Sự di chuyển của dịch trong cơ thể không gây ra triệu chứng ngay lập tức. Thay vào đó, một chuỗi các biểu hiện xảy ra  và cuối cùng khi bạn chìm vào giấc ngủ sâu chúng mới bắt đầu phát tác. Lý do cho việc khởi phát chậm triệu chứng ở những người có PND không hoàn toàn rõ ràng. Người ta cho rằng có lẽ trung tâm hô hấp trong não có thể trở nên trơ trong giấc ngủ ở những người bị suy tim, hoặc giảm mức adrenaline trong khi ngủ có thể làm suy giảm chức năng tim, dẫn đến giảm đáp ứng của các cơ quan này với những sự cố xảy ra.

PND có thể được gây ra bởi các bệnh khác ngoài suy tim?

Khó thở kịch phát về đêm” không hoàn toàn mô tả đúng toàn bộ câu chuyện diễn ra trong vòng một đêm ở những người mắc chứng này . Các chuyên gia tim mạch thường coi PND là một thuật ngữ  để ám chỉ đến một loạt các triệu chứng khó có thể sắp xếp thành một bệnh và họ có xu hướng áp dụng nó cho người bệnh suy tim sung huyết. Cách sử dụng này truyền đạt một ý nghĩa đặc biệt đối với “PND”. Những người bị suy tim  có PND có khả năng cao bị suy tim cấp tính nghiêm trọng hơn các bệnh nhân suy tim khác. Điều này có nghĩa là họ phải có biện pháp điều trị tích cực ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng suy tim nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nghiêm túc mà nói, “chứng khó thở về đêm ban đêm” thực sự chỉ có nghĩa là “khó thở đột ngột vào ban đêm”, và như vậy nó có thể được áp dụng cho bất kỳ tình trạng y tế nào có thể gây khó thở khi ngủ. Vì vậy, trong cộng đồng y tế nói chung, "PND" chỉ là một mô tả về một triệu chứng. Vì vậy, bạn sẽ nghe thấy “PND” được áp dụng cho một số tình trạng y tế khác nhau có thể gây khó thở đột ngột vào ban đêm. Những tình trạng này khá nhiều và bao gồm ngưng thở khi ngủ, hen và tắc mạch phổi. Chúng cũng bao gồm các bệnh tim khác ngoài suy tim sung huyết như suy tim tâm trương và thiếu máu cơ tim cấp tính hay chính là bệnh mạch vành cấp

Lời khuyên

Bạn không biết liệu chứng khó thở cấp tính của mình vào ban đêm có phải là do suy tim hay do nguyên nhân khác hay không  thì tốt nhất hãy đi khám bác sỹ. Những gì bạn cần nhớ là PND luôn là một vấn đề nghiêm trọng , dù cho bất kể nguyên nhân nào  cũng cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Triệu chứng và biến chứng của suy tim

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

Xem thêm