Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khó thở kịch phát về đêm

Khó thở về đêm về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim

Khó thở về đêm (PND) là một tình trạng cấp cứu bắt nguồn chủ yếu từ bệnh suy tim. Một người có khó thở kịch phát về đêm sẽ đột nhiên thức dậy sau một  giấc ngủ sâu do khó thở nghiêm trọng. Mọi người bắt đầu thở hổn hển, ho, và cảm thấy bắt buộc phải ra khỏi giường và thay đổi sang tư thế đứng thẳng.

Khó thở thường sẽ được cải thiện trong vài phút. Tuy nhiên, ngay cả sau khi các triệu chứng biến mất, nạn nhân không thể trở lại giấc ngủ sau một đợt khó thở kịch phát, do lo ngại về triệu chứng cực kỳ nghiêm trọng và cấp tính này tạo ra. Đôi khi những triệu chứng của bệnh không hết mà còn nghiêm trọng thêm dẫn đến người bệnh phải nhập viện cấp cứu.

Dù trong trường hợp nào đi chăng nữa, PND vẫn luôn là một dấu hiệu nguy hiểm thường chỉ ra rằng tình trạng suy tim của một người đang càng nặng thêm. Vì vậy, bất cứ ai có xuất hiện PND cần phải liên lạc đi khám ngay lập tức, ngay cả khi các triệu chứng được giải quyết một cách nhanh chóng.

Nguyên nhân

Khó thở kịch phát về đêm thường bắt nguồn từ nguyên nhân suy tim sung huyết, nhưng không phải luôn luôn gặp. PND cũng gặp ở những người có khó thở khi gắng sức, hoặc khó thở khi nằm xuống.

Những người xuất hiện PND cũng thường có phù nề (sưng) ở chân và mắt cá chân của họ, trong suy tim, thường chỉ ra tình trạng quá tải dịch trong cơ thể.

Ở những người bị suy tim, nằm ngủ có thể gây ra sự xáo trộn mạnh mẽ trong cơ thể, cụ thể là dịch có xu hướng chuyển từ các mô vào huyết tương, làm tăng thể tích huyết tương. Do đó một ngày chất lỏng bị dư thừa quá nhiều sẽ ứ đọng ở phổi và dẫn đến tình trạng khó thở ở tư thế nằm. Nâng cao  nủa phần trên của cơ thể khi ngủ có thể là một biện pháp hữu hiệu để giảm thiểu ứ dịch ở phổi khi nằm.

Tuy nhiên đối với PND, thì lại là vấn đề phức tạp hơn.  Sự di chuyển của dịch trong cơ thể không gây ra triệu chứng ngay lập tức. Thay vào đó, một chuỗi các biểu hiện xảy ra  và cuối cùng khi bạn chìm vào giấc ngủ sâu chúng mới bắt đầu phát tác. Lý do cho việc khởi phát chậm triệu chứng ở những người có PND không hoàn toàn rõ ràng. Người ta cho rằng có lẽ trung tâm hô hấp trong não có thể trở nên trơ trong giấc ngủ ở những người bị suy tim, hoặc giảm mức adrenaline trong khi ngủ có thể làm suy giảm chức năng tim, dẫn đến giảm đáp ứng của các cơ quan này với những sự cố xảy ra.

PND có thể được gây ra bởi các bệnh khác ngoài suy tim?

Khó thở kịch phát về đêm” không hoàn toàn mô tả đúng toàn bộ câu chuyện diễn ra trong vòng một đêm ở những người mắc chứng này . Các chuyên gia tim mạch thường coi PND là một thuật ngữ  để ám chỉ đến một loạt các triệu chứng khó có thể sắp xếp thành một bệnh và họ có xu hướng áp dụng nó cho người bệnh suy tim sung huyết. Cách sử dụng này truyền đạt một ý nghĩa đặc biệt đối với “PND”. Những người bị suy tim  có PND có khả năng cao bị suy tim cấp tính nghiêm trọng hơn các bệnh nhân suy tim khác. Điều này có nghĩa là họ phải có biện pháp điều trị tích cực ngay lập tức để ngăn chặn tình trạng suy tim nghiêm trọng.

Tuy nhiên, nghiêm túc mà nói, “chứng khó thở về đêm ban đêm” thực sự chỉ có nghĩa là “khó thở đột ngột vào ban đêm”, và như vậy nó có thể được áp dụng cho bất kỳ tình trạng y tế nào có thể gây khó thở khi ngủ. Vì vậy, trong cộng đồng y tế nói chung, "PND" chỉ là một mô tả về một triệu chứng. Vì vậy, bạn sẽ nghe thấy “PND” được áp dụng cho một số tình trạng y tế khác nhau có thể gây khó thở đột ngột vào ban đêm. Những tình trạng này khá nhiều và bao gồm ngưng thở khi ngủ, hen và tắc mạch phổi. Chúng cũng bao gồm các bệnh tim khác ngoài suy tim sung huyết như suy tim tâm trương và thiếu máu cơ tim cấp tính hay chính là bệnh mạch vành cấp

Lời khuyên

Bạn không biết liệu chứng khó thở cấp tính của mình vào ban đêm có phải là do suy tim hay do nguyên nhân khác hay không  thì tốt nhất hãy đi khám bác sỹ. Những gì bạn cần nhớ là PND luôn là một vấn đề nghiêm trọng , dù cho bất kể nguyên nhân nào  cũng cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Triệu chứng và biến chứng của suy tim

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm