Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cholesterol không xấu như ta nghĩ

Cholesterol bị buộc tội là một nguyên nhân gây ra các bệnh hệ tim - mạch.

Nồng độ cholesterol cao là thủ phạm xuất hiện những mảng xơ vữa và thu hẹp tiết diện mao mạch, hệ quả có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não...Thế nhưng, sự thật cholesterol có “xấu” đến mức độ như vậy?

Thành phần không thể thiếu để duy trì sự sống

Tất cả tế bào trong cơ thể đều chứa cholesterol. Cholesterol cũng được sử dụng để tổng hợp nhiều hormon (trong đó có cortisol, progesteron, estrogen và testosteron), acid mật và nhiều hợp chất khác cần thiết để duy trì sự sống. Não chúng ta có nhu cầu sử dụng số lượng lớn cholesterol! Chính từ cholesterol xuất hiện vitamin D trong làn da chúng ta. Cơ thể có nồng độ thấp cholesterol là nguyên nhân già trước tuổi, xuất hiện không ít chứng bệnh và sự cố tâm lý, từ trầm cảm đến hung hãn. Cholesterol là chất chống ôxy hóa và bảo vệ chúng ta trước bệnh ung thư.

Phần lớn cholesterol được gan sản xuất theo nhu cầu của cơ thể, chỉ một phần nhỏ được cung cấp qua đường thức ăn.

Cholesterol - thành phần cần thiết duy trì sự sống.

Cholesterol - thành phần cần thiết duy trì sự sống.

Nồng độ cholesterol tăng dần đến tuổi 40

“Cholesterol” là tên gọi dạng lipid vận chuyển trong máu, tức lipoprotein trong thành phần chứa cholesterol. Y học hiện đại phân biệt hai dạng lipoprotein: “cholesterol xấu” (LDL) và “cholesterol tốt” (HDL). Sự phân chia “tốt” - “xấu” này cũng mang tính ước lệ. Bởi nếu nồng độ HDL thấp sẽ không tốt cho sức khỏe, song nếu quá cao cũng gây hại.

Chỉ số cholesterol toàn phần trong máu cần duy trì ở mức tối đa 5,17 mmol/l (200 mg/dl), tuy nhiên đây là giá trị mang tính lý thuyết và nhiều người không thể phấn đấu (không phụ thuộc vào thực đơn). Thực tế không ai lưu ý, nồng độ cholesterol tự nhiên của người khỏe mạnh tăng dần cùng tuổi tác và đạt mốc thậm chí 9 mmol/l (350mg/dl) sau tuổi 40. Sau tuổi 60, nồng độ cholesterol trong máu bắt đầu giảm nhẹ.

Chỉ số cholesterol trong máu là thước đo sức sống của cơ thể - những người hoạt động tích cực và khỏe mạnh thường có nồng độ cholesterol cao. Nồng độ cholesterol cao đồng nghĩa với giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh Parkinson (liệt rung) với người sau tuổi 40. Trái lại phần lớn những người ốm yếu (đặc biệt, bệnh nhân ung thư), trẻ tự kỷ hoặc đối tượng tự tử thường có nồng độ cholesterol thấp.

Tín hiệu cảnh báo

Không ít nhà khoa học coi chỉ số cholesterol cao như hiện tượng sốt cao - tại sao? Sốt cao không phải là nguyên nhân của bệnh, chỉ là hệ quả bệnh lý. Nỗ lực hạ sốt (trong đa số các trường hợp) không chữa bệnh, chỉ cải thiện trạng thái tâm lý. Sốt cao là tín hiệu thông báo, có sự cố sức khỏe ở chỗ nào đó, rằng cơ thể đang chiến đấu chống lại bệnh. Bản thân sốt cao không phải hiện tượng bệnh lý, cũng không phải là lý do xuất hiện bệnh.

Tương tự, chỉ số cholesterol cao không phải là nguyên nhân các bệnh của nền văn minh, chỉ là tín hiệu thông báo bệnh.

Theo một nghiên cứu do các nhà khoa học Ba Lan thực hiện, chỉ số cholesterol của một số người có thể rất cao (7,7mmol/l, hoặc 300mg/dl), song đó chỉ là tín hiệu (biểu hiện) của những vấn đề sức khỏe, không phải là nguyên nhân của chúng. Những sự cố đó chủ yếu là tình trạng rối loạn trao đổi chất, những bệnh viêm nhiễm mạn tính (nhiễm H. Pylori và một số virut khác), bệnh suy tuyến giáp (thậm chí mới ở giai đoạn rất nhẹ), do các chất độc hại từ môi trường (chủ yếu kim loại nặng) và yếu tố di truyền.

Không phải là thủ phạm duy nhất

Nồng độ cholesterol cao là thủ phạm xuất hiện những mảng xơ vữa và thu hẹp  tiết diện mao mạch, hệ quả có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Tuy nhiên thực tế nghiên cứu lâm sàng nhiều năm tại một số quốc gia cho thấy, cholesterol cao không phải là thủ phạm duy nhất gây các bệnh tim - mạch, có thể dẫn đến kết cục nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Sự thật, kết cục nguy hiểm có thể là hệ quả của nhiều thủ phạm khác, trong đó có lối sống không lành mạnh, chế độ ăn uống bất hợp lý, yếu tố di truyền...

Bài viết tổng kết công trình nghiên cứu tại Mỹ đăng trên American Heart Journal (tạp chí Tim mạch Mỹ) đã cung cấp khá nhiều chứng cứ thuyết phục khẳng định sự thật: Cholesterol không phải là thủ phạm duy nhất gây các bệnh tim mạch.

Cụ thể, gần 60% trong tổng số 232 nghìn bệnh nhân đang nằm viện vì lý do bệnh mạch vành có chỉ số HDL (cholesterol tốt) dưới 39,7mg/dl và chỉ số LDL (cholesterol xấu) trên dưới 105mg/dl. Như vậy, tất cả số bệnh nhân đó đều có chỉ số chuẩn mực (cả hai loại cholesterol). Điều này càng nhấn mạnh rằng, không chỉ nồng độ cholesterol cao là nguyên nhân gây bệnh hệ tim - mạch.

Ngoài ra, bài viết cũng cung cấp nhiều thông tin thú vị khác để “giải oan” cho cholesterol, như:

-75% những người từng bị đau tim có chỉ số cholesterol hợp chuẩn;

- Đa số bệnh nhân nhập viện vì lý do bệnh thiếu máu tim có chỉ số LDL (cholesterol xấu) thấp;

- Người cao tuổi có chỉ số cholesterol thấp nguy cơ tử vong cao hơn đồng lứa có chỉ số cholesterol cao;

- Dân các quốc gia như Thụy Sĩ và Tây Ban Nha có chỉ số cholesterol cao hơn dân Mỹ, song tỷ lệ người mắc bệnh tim thấp hơn hẳn so với Mỹ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ý nghĩa các chỉ số Cholesterol trong ước lượng rủi ro tim mạch

Ngọc Báu - Theo Sức khỏe & Đời sống
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm