Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chăm sóc trẻ bị viêm mũi họng cấp

Viêm mũi họng cấp là bệnh khá phổ biến ở trẻ em. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng viêm đường hô hấp, viêm tai giữa...

Tại sao trẻ bị viêm mũi họng?

1. Do môi trường sống

– Thời tiết thay đổi đột ngột, mưa ẩm.

– Khói xe, khói thuốc lá, thuốc lào, than,  bụi bẩn, …

– Trẻ mới đi học nhà trẻ, mẫu giáo….

– Trẻ mới cai sữa hoặc thay đổi chế độ ăn dặm.

2. Do virutvi khuẩn, nấm

– Virut: cúm, sởi, Adenovirus…

– Vi khuẩn: phế cầu, tụ cầu, liên cầu …. Trong đó nguy hiểm nhất là liên cầu khuẩn nhóm A (S.pyogenes) có thể gây nên biến chứng như viêm khớp cấp (thấp tim tiến triển), viêm cầu thận cấp.

– Nấm: Candida.

Biểu hiện khi trẻ bị viêm mũi họng cấp

– Chảy nước mũi, ngạt mũi, hắt hơi, đau họng, ho. Lúc đầu ho khan, sau ho có đờm.

– Sốt nhẹ hoặc sốt cao có thể lên đến 39 – 40 độ

– Trẻ quấy khóc, biếng ăn, khó ngủ và thường thở bằng miệng do ngạt mũi. Trẻ có thể thở nhanh hơn bình thường, đôi khi co rút lồng ngực (hay gặp ở trẻ nhỏ, lúc đó có thể tình trạng viêm đã lan xuống đường hô hấp dưới)

– Nôn, đi ngoài phân lỏng.

Các biến chứng có thể xảy ra sau khi bị viêm mũi họng cấp

– Viêm tai giữa

– Viêm đường hô hấp dưới như: viêm phế quản phổi, viêm phổi

– Viêm khớp (thấp tim tiến triển), viêm cầu thận cấp nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn liên cầu nhóm A (S.pyogenes).

Chăm sóc trẻ bị viêm mũi họng cấp

1. Vệ sinh mũi họng

– Nếu trẻ mới bị ngạt mũi nhẹ, dịch mũi còn lỏng thì có thể lau rửa mũi ngay cho trẻ bằng khăn mềm. Trong trường hợp dịch mũi đặc, có rỉ mũi thì nên nhỏ 2 – 3 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mũi, đợi 1 lúc cho nước muối ngấm làm mềm rỉ mũi rồi nhẹ nhàng dùng tay day day mũi bé để rỉ mũi mềm và bong ra.

– Nếu dịch mũi quá nhiều và đặc có thể dùng dụng cụ hút mũi để hút cho trẻ. Tuy nhiên không nên lạm dụng hút mũi vì cách này có thể tạo áp lực gây tổn thương niêm mạc mũi. Tuyệt đối không dùng miệng của người lớn trực tiếp hút mũi dãi cho trẻ.

– Dùng khăn giấy mềm lau sạch mũi, dãi rồi vứt bỏ ngay sau khi sử dụng. (Không nên dùng khăn xô vì sau mỗi lần lau mũi, dãi cho trẻ, nếu không thay khăn mới, dùng lại khăn cũ vi khuẩn/ vi rút vẫn bám lại trên khăn.)

– Có thể dùng thuốc co mạch theo chỉ định của bác sỹ.

Lưu ý: khi trẻ bị viêm mũi họng có thể dùng nước nuối sinh lý để rửa mũi, súc họng cho trẻ nhưng phải theo chỉ dẫn của bác sỹ.

BS hướng dẫn cách rửa mũi cho trẻ

2. Chế độ ăn

– Cho trẻ ăn thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm, dễ tiêu, dễ nuốt.

– Cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia nhiều bữa trong ngày và số lượng mỗi bữa ít hơn bình thường, không nên ép trẻ ăn hết phần thức ăn cha mẹ đã chuẩn bị.

– Có thể dùng quất hấp mật ong, hoa hồng hấp đường, gừng, chanh cho trẻ uống để chữa ho.

Hình ảnh: Quất ngâm mật ong

3. Dùng thuốc hạ sốt và kháng sinh theo chỉ định của Bác sĩ

Làm thế nào để phòng bệnh viêm mũi họng cấp?

– Giữ ấm cơ thể, nhất là cổ, ngực, gan bàn chân khi thời tiết lạnh.

– Vệ sinh họng, miệng sạch sẽ bằng cách đánh răng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy.

– Bỏ thói quen cho tay lên miệng, ngoáy mũi, điều này cũng khiến trẻ dễ bị viêm mũi họng , vì  vậy cũng nên giúp trẻ tránh thói quen xấu này.

– Cha mẹ cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ:

+ Không tự ý dùng thuốc kháng sinh, không dùng lại đơn thuốc cũ của lần khám trước.

+ Không tự ý nhỏ các thuốc co mạch kéo dài cho trẻ.

– Đảm bảo môi trường sống tránh khói bụi, ẩm mốc, chật chội.

– Tránh cho trẻ tiếp xúc với nguồn lây: người lớn hoặc trẻ em bị bệnh.

Khi nào cần đưa trẻ bị viêm mũi họng cấp đi khám ngay?

Khi trẻ có 1 trong các biểu hiện sau:

– Sốt cao liên tục dùng thuốc và chườm ấm không hạ sốt.

– Trẻ ho nhiều, thở nhanh, khó thở

– Trẻ nôn nhiều, đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày.

– Chảy mủ tai

– Không tốt lên sau 2 ngày điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những việc cần làm khi trẻ bị bệnh cúm

ĐD. Nguyễn Thị Ánh Hồng – Khoa Tai Mũi Họng - Theo Bệnh viện Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

Xem thêm