Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xoa bóp, kéo giãn chữa đau lưng cấp và mạn tính

Ðau lưng là một triệu chứng thường gặp do rất nhiều nguyên nhân gây ra, ở mọi lứa tuổi, mọi ngành nghề.

Bệnh không chỉ gây đau đớn, khó khăn trong sinh hoạt làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn ảnh hưởng đến năng suất lao động gây thiệt hại về kinh tế, ảnh hưởng đến gia đình và xã hội.

Xoa bóp và kéo giãn cột sống là phương pháp rất hiệu quả để điều trị đau lưng do co cứng cơ, hẹp khe khớp, gai mỏ xương do thoái hoá dẫn đến tình trạng chèn ép các rễ dây thần kinh. Tác dụng giãn cơ, mở rộng các khe khớp giải phóng sự chèn ép lên các rễ và dây thần kinh từ đó làm giảm đau; tăng dần vận động của đoạn cột sống bị hạn chế và tăng cường tuần hoàn đến nuôi dưỡng tại vị trí đau. Đặc biệt, kỹ thuật kéo giãn cột sống không dùng máy rất phù hợp với tuyến y tế cơ sở trang thiết bị còn hạn chế, chưa có máy kéo giãn cột sống. Bệnh nhân được điều trị sớm, giảm chi phí, giảm tải cho bệnh viện tuyến trên. Xin giới thiệu cách xoa bóp ấn huyệt và kéo giãn cột sống thắt lưng không dùng máy.

Xoa bóp huyệt và mát-xa

Bệnh nhân nằm sấp trên giường, bộc lộ áo vùng thắt lưng, chiếu tia hồng ngoại 10 phút. Sau đó, kỹ thuật viên thực hiện các động tác mát-xa vùng lưng: xát, xoa, day vùng thắt lưng 10 phút. Tiếp đến, kỹ thuật viên nắm bàn tay lại, đấm nhẹ dọc theo cột sống thắt lưng tới khớp xương hông người bệnh. Làm 3 - 5 lượt rồi dùng ngón cái day ấn các huyệt thận du, đại trường du, hoàn khiêu, thừa phù. Mỗi huyệt làm khoảng 1 phút.

Vận động khớp háng và khớp gối

Bệnh nhân nằm ngửa trên giường, 2 tay và 2 chân duỗi thẳng, bệnh nhân thả lỏng thư giãn toàn thân; Kỹ thuật viên đứng cạnh bệnh nhân, một tay nắm cổ chân, một tay giữ đầu gối bệnh nhân và bắt đầu vận động; Gấp chân, ép bụng rồi duỗi ra (làm liên tục 10 lần mỗi một bên chân); Vận động xoay khớp háng theo chiều kim đồng hồ 5 vòng rồi tiếp tục xoay ngược lại 5 vòng (làm tuần tự từng chân); Động tác tiếp theo, 2 chân bệnh nhân cùng gấp lên bụng, kỹ thuật viên dùng 2 tay giữ 2 đầu gối vận động khớp háng: Vận động theo chiều lên xuống 10 lần, sang trái sang phải 10 lần rồi xoay tròn theo chiều kim đồng hồ 10 lần và xoay ngược chiều kim đồng hồ 10 lần.

Thực hiện kỹ thuật kéo giãn cột sống không dùng máy

Động tác 1:

Bệnh nhân nằm ngửa, 2 chân co gấp sao cho 2 gót bàn chân sát vào mông. Kỹ thuật viên đứng trước bệnh nhân, dùng 2 tay giữ trước 2 đầu gối, dùng lực tỳ dần 2 đầu gối xuống, lưng bệnh nhân dần giãn đến khi tối đa thì giữ nguyên động tác 1 - 2 phút rồi trả lại tư thế ban đầu, tiếp tục làm lại động tác này từ 3 - 5 lần rồi chuyển sang động tác 2.

xoa-bop-keo-gian-chua-dau-lung-cap-va-man-tinh-1

Kéo giãn không dùng máy: động tác 1

Động tác 2:

Bệnh nhân nằm ngửa, 2 chân gấp sao cho mặt trước đùi gần áp sát với bụng. Kỹ thuật viên đứng trước bệnh nhân, dùng 2 tay giữ mặt dưới khớp gối, tỳ ép gối bệnh nhân về phía ngực. Lúc này lưng bệnh nhân sẽ dần được kéo giãn, đến khi căng tối đa thì giữ nguyên động tác trong 1 - 2 phút rồi dần trả lại tư thế ban đầu, tiếp tục làm lại động tác này từ 3 - 5 lần rồi để bệnh nhân nằm nghỉ thư giãn 2 - 3 phút và kết thúc.

xoa-bop-keo-gian-chua-dau-lung-cap-va-man-tinh-2

Kéo giãn không dùng máy: động tác 2

Lưu ý:

Khi kéo nếu tăng giảm lực quá nhanh có thể gây kích thích làm tăng co cơ, do đó cần tăng giảm lực từ từ, đặc biệt trong bệnh lý đau cấp. Kỹ thuật viên có thể điều chỉnh linh hoạt lực kéo, hướng kéo trong ngưỡng chịu đựng của bệnh nhân.

Vị trí huyệt:

Thận du: Dưới gai sống thắt lưng 2, đo ngang ra 1,5 tấc.

Ðại trường du: Dưới gai sống thắt lưng 4, đo ngang ra 1,5 tấc.

Hoàn khiêu: Nằm nghiêng co chân đau ở trên, chân dưới duỗi thẳng, huyệt ở vị trí 1/3 ngoài và 2/3 trong của đoạn nối điểm cao nhất của mấu chuyển lớn xương đùi và khe xương cùng.

Thừa phù: Ðiểm giữa nếp lằn chỉ mông.

xoa-bop-keo-gian-chua-dau-lung-cap-va-man-tinh-3
Day bấm huyệt thận du.
 
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Liệu pháp giảm đau tự nhiên không dùng thuốc
ThS.BS. Nguyễn Khắc Thuý (Trung tâm y tế quận Long Biên) - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

Xem thêm