Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điều trị cai nghiện ma túy

Các chương trình điều trị toàn diện được coi là có hiệu quả khi không chỉ giúp người nghiện cai nghiện được, mà còn khôi phục mức độ "bình thường" trong chức năng não và hành vi, tăng tỷ lệ hội nhập xã hội và có việc làm, giảm nguy cơ nhiễm HIV và các bệnh khác, và giảm hành vi phạm tội.

Điều trị cai nghiện ma túy

Việc bỏ thuốc phiện có thể vô cùng khó khăn, nhưng đối với những người có khao khát hoặc động lực để bỏ thuốc, có rất nhiều phương pháp điều trị có sẵn và hồi phục hoàn toàn có thể. Chúng bao gồm cả liệu pháp hành vi và các liệu pháp dược lý.

Cả hai phương pháp điều trị, hành vi và dược lý đều có thể có hiệu quả riêng, tuy nhiên nghiên cứu cho thấy việc kết hợp cả hai phương pháp điều trị này là hiệu quả nhất đối với một số người sử dụng heroin.

Các chương trình điều trị toàn diện được coi là có hiệu quả khi không chỉ giúp người nghiện cai nghiện được, mà còn khôi phục mức độ "bình thường" trong chức năng não và hành vi, tăng tỷ lệ hội nhập xã hội và có việc làm, giảm nguy cơ nhiễm HIV và các bệnh khác, và giảm hành vi phạm tội.

Giải độc

Thông thường, người sử dụng heroin sẽ trải qua một chương trình cai nghiện trước khi bắt đầu chương trình điều trị dài hạn. Trong quá trình cai nghiện, bệnh nhân đôi khi được dùng thuốc để làm giảm các triệu chứng cai nghiện, có thể bao gồm giảm đau, tiêu chảy, buồn nôn, và nôn.

Mặc dù bản thân quá trình cai nghiện không phải là điều trị cai nghiện, nhưng theo một nghiên cứu về lạm dụng ma túy, có thể một bước đi đầu tiên có hiệu quả khi tiếp theo là liệu pháp hành vi hoặc điều trị bằng dược lý.

Điều trị dược lý

Các loại thuốc đã được phê duyệt để điều trị nghiện heroin hoạt động thông qua các thụ thể opioid tương tự trong não mà heroin hoạt động, nhưng an toàn hơn.

Các loại thuốc đã được chứng minh có hiệu quả trong điều trị cai nghiện heroin bao gồm:

  • Methadone (Dolophine hoặc Methadose) là một chất chủ vận opioid đường uống và do đó hoạt động chậm. Nó hoạt động bằng cách làm giảm mức "cực khoái" mà người nghiện heroin trải qua trong khi đồng thời ngăn ngừa các triệu chứng cai nghiện. Methadone được phân phát cho bệnh nhân hàng ngày thông qua các chương trình điều trị ngoại trú đã được phê duyệt. Theo NIDA, các biện pháp điều trị dược lý lâu đời nhất đối với nghiện heroin, vẫn là một lựa chọn hiệu quả cho những bệnh nhân không đáp ứng tốt với các loại thuốc khác.
  • Buprenorphine (Subutex®) là một chất chủ vận opioid một phần. Nó hoạt động bằng cách giảm bớt ham muốn cho heroin mà không có những tác dụng phụ "cực khoái" hoặc nguy hiểm của opioid. 
  • Suboxone là một loại thuốc có chứa buprenorphine và naloxone, được sử dụng bằng đường uống hoặc đặt dưới lưỡi. Nó có tác dụng ngăn chặn những nỗ lực của bệnh nhân để có được khoái cảm do tiêm chích ma túy. Nếu tiêm Suboxone, nó sẽ gây triệu chứng cai nghiện mà người dùng không gặp nếu họ uống thuốc theo chế độ kê đơn.
  • Naltrexone (Depade hoặc Revia) là một chất đối kháng opioid. Nó hoạt động bằng cách ngăn chặn sự hoạt động của opioids trong não. Naltrexone không gây nghiện, gây ngủ và không gây ra sự phụ thuộc về thể chất. Một hạn chế cho hiệu quả của Naltrexone là sự tuân thủ điều trị của bệnh nhân do phải dùng hàng ngày, nhưng một dạng sử dụng khác là tiêm thuốc tác dụng kéo dài (Vivitrol) có thể được dùng mỗi tháng một lần đã cải thiện được hạn chế này.

Điều trị hành vi cho nghiện Heroin

Có rất nhiều phương pháp điều trị hành vi có sẵn cho nghiện heroin đã được tìm thấy có hiệu quả bởi nghiên cứu NIDA. Hai trong số những cách tiếp cận này là quản lý ngẫu nhiên và liệu pháp nhận thức hành vi.

Trong một chương trình quản lý ngẫu nhiên, bệnh nhân thường tích điểm trong một hệ thống dựa trên chứng từ cho mỗi kiểm tra thuốc tiêu cực. Các đơn đổi hàng có thể khuyến khích một lối sống lành mạnh.

Trong liệu pháp nhận thức-hành vi, bệnh nhân được dạy các kỹ năng đối phó với căng thẳng và học cách thay đổi kỳ vọng và hành vi của họ liên quan đến sử dụng ma túy.

Nghiên cứu của NIDA đã phát hiện ra rằng cả hai phương pháp trị liệu hành vi này đều hoạt động hiệu quả hơn nếu kết hợp với điều trị bằng dược lý.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dấu hiệu của nghiện heroin

Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm