Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư có thể không kiểm soát được nhưng một số thứ khác thì lại có thể kiểm soát được.

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

 Những thói quen có thể tránh được, như là hút thuốc, uống đồ uống có cồn và chế  độ ăn không đa dạng  là những thói quen có thể ngăn ngừa được. Một báo cáo mới của Mỹ dựa trên những số liệu thống kê những yếu tố nguy cơ cho từng bệnh ung thư cụ thể  đã  chỉ ra việc thay đổi thói quen  lối sống giúp giảm đi đáng kể nguy cơ mắc ung thư ở người trưởng thành.

 Chi tiết của báo cáo được thể hiện trong những nội dung dưới đây:

Một vài bệnh ung thư  có tỷ lệ mắc cao nhưng có thể phòng ngừa được:

  • Ung thu phổi với 85% ca
  • Ung thư gan 71%
  • Ung thư trực tràng 54%
  • Ung thư vú gần 29%

Những bệnh ung thư có liên quan  đến tỷ lệ tử vong nhiều nhất ở Mỹ năm 2014 gồm có 26 loại. Trong đó, có  một số loại ung thư liên quan rất nhiều đến  thói quen  lối sống:

  • Hút thuốc lá, hút thuốc lá thụ động ( ung thư phổi)
  • Béo phì (có liên quan đến ung thư đại trực tràng, ung thư  vú và các loại ung thư khác)
  • Lạm dụng đồ uống có cồn (ung thư gan, ung thư vòng họng…)
  • Ăn nhiều thịt đỏ ( ung thư đại trực tràng)
  • Ăn quá ít rau xanh và quả tươi (ung thư vòm họng)
  • Ăn quá ít chất xơ ( ung thư đại trực tràng)
  •  Quá ít  canxi trong chế độ ăn ( ung thư đại trực tràng)
  • Lười vận động (ung thư vú, ung thư ruột)
  • Tiếp xúc với tia cực tím (ung thư hắc tố da)

6 loại ung thư  có liên quan đến việc nhiễm khuẩn bao gồm: H.pylori (ung thư dạ dày), viêm gan B và C (ung thư gan), herpes (ung thư Kaposi), HIV (ung thư lympho, ung thư Kaposi),  và  virus gây u nhú ở người (ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thu âm đạo…)

Báo cáo này chũng chỉ ra này cũng chỉ ra 42% ca ung thư và 45,1% tử vong do ung thư đều thuộc những loại ung thư có thể phòng ngừa được.

Trong số đó:

  • Hút thuốc lá có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư cao nhất
  • Trọng lượng cơ thể xếp thứ hai
  • Lạm dụng rươu đúng thứ  ba.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất ở nam giới bao gồm; hút thuốc lá, tiếp xúc với tia cực tím,  béo phì, lạm dụng rượu bia, ăn quá ít hoa quả, lười vận động, nhiễm HPV, ăn nhiều thịt chế biến sẵn, HIV.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất nữ giới bao gồm:  hút thuốc lá, béo phì, lạm dụng rượu bia, lười vận động, tiếp xúc với tia cực tím, nhiễm  HPV, ăn quá ít  hoa quả, ăn quá nhiều chất xơ, nhiễm H.pylori.

Sự khác biệt về giới trong nguy cơ mắc bệnh ung thư

Một vài  yếu tố nguy cơ gây ra ung thư có thể ảnh hưởng ở nam nhiều hơn nữ giới, Ví dụ nam giới hút thuốc lá nhiều hơn nữ giới  nên không có gì ngạc nhiên kho tỷ lệ nam giới bị ung thư phổi do hút thuốc lá cao  gấp đôi nữ giới.

Ngược lại, một vài yếu tố nguy cơ khác lại ảnh hưởng nữ giới nhiều hơn nam giới. Ví dụ cân nặng cũng làm gia tăng gấp đôi nguy cơ mắc nhiều loại ung thư ở nữ giới hơn nam giới. Lười vận động cũng làm tăng thêm 4% nguy cơ mắc ung thư ở nữ giới,  nhưng lại chỉ 1,5% ở nam giới. Nói chung,  hơn một nửa  số ca ung thư có liên quan đến những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được ở 15 của 26 loại ung thư  hay gặp nhất.

Mặc dù là những  tiến bộ y khoa  đã có thể cải thiện tình trạng  bệnh rất nhiều nhưng số ca mắc bệnh mỗi năm vẫn không hề giảm.

Phòng ngừa ung thư

 Đã có rất nhiều cuộc vận động  kêu gọi đánh thuế  nặng vào thuốc lá (nguyên nhân gây  bệnh ung thư phổi) và nhấn mạnh vào việc tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung và viêm gan, nhưng  vẫn chưa đủ  để làm giảm nguy cơ mắc ung thư.

Chỉ tính riêng ở Mỹ số người trưởng thành  hút thuốc lá  là 15%. Chưa kể các yếu tố nguy cơ khác như nạp quá nhiều calo,  lười vận động và béo phì. Chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát cân nặng  là những yếu tố có thể thay đổi và giúp làm  thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Rất nhiều nghiên cứu nhấn mạnh về một chế độ ăn lành mạnh  có ngũ cốc nguyên cám, hoa quả và rau xanh , không ăn  mặn và  lạm dụng rượu bia làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đáng kể.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng làm một cách để phòng ngừa ung thư hiệu quả.  Một số  xét nghiệm giúp nhận biết sớm được tình trạng bệnh ung thư. Ví dụ đi chụp vú có thể giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, làm test xét nghiệm tế bào âm đạo giúp  phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguyên nhân gây ung thư là các yếu tố môi trường?

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa giúp làm dịu triệu chứng bệnh chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm