Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư có thể không kiểm soát được nhưng một số thứ khác thì lại có thể kiểm soát được.

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

 Những thói quen có thể tránh được, như là hút thuốc, uống đồ uống có cồn và chế  độ ăn không đa dạng  là những thói quen có thể ngăn ngừa được. Một báo cáo mới của Mỹ dựa trên những số liệu thống kê những yếu tố nguy cơ cho từng bệnh ung thư cụ thể  đã  chỉ ra việc thay đổi thói quen  lối sống giúp giảm đi đáng kể nguy cơ mắc ung thư ở người trưởng thành.

 Chi tiết của báo cáo được thể hiện trong những nội dung dưới đây:

Một vài bệnh ung thư  có tỷ lệ mắc cao nhưng có thể phòng ngừa được:

  • Ung thu phổi với 85% ca
  • Ung thư gan 71%
  • Ung thư trực tràng 54%
  • Ung thư vú gần 29%

Những bệnh ung thư có liên quan  đến tỷ lệ tử vong nhiều nhất ở Mỹ năm 2014 gồm có 26 loại. Trong đó, có  một số loại ung thư liên quan rất nhiều đến  thói quen  lối sống:

  • Hút thuốc lá, hút thuốc lá thụ động ( ung thư phổi)
  • Béo phì (có liên quan đến ung thư đại trực tràng, ung thư  vú và các loại ung thư khác)
  • Lạm dụng đồ uống có cồn (ung thư gan, ung thư vòng họng…)
  • Ăn nhiều thịt đỏ ( ung thư đại trực tràng)
  • Ăn quá ít rau xanh và quả tươi (ung thư vòm họng)
  • Ăn quá ít chất xơ ( ung thư đại trực tràng)
  •  Quá ít  canxi trong chế độ ăn ( ung thư đại trực tràng)
  • Lười vận động (ung thư vú, ung thư ruột)
  • Tiếp xúc với tia cực tím (ung thư hắc tố da)

6 loại ung thư  có liên quan đến việc nhiễm khuẩn bao gồm: H.pylori (ung thư dạ dày), viêm gan B và C (ung thư gan), herpes (ung thư Kaposi), HIV (ung thư lympho, ung thư Kaposi),  và  virus gây u nhú ở người (ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thu âm đạo…)

Báo cáo này chũng chỉ ra này cũng chỉ ra 42% ca ung thư và 45,1% tử vong do ung thư đều thuộc những loại ung thư có thể phòng ngừa được.

Trong số đó:

  • Hút thuốc lá có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư cao nhất
  • Trọng lượng cơ thể xếp thứ hai
  • Lạm dụng rươu đúng thứ  ba.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất ở nam giới bao gồm; hút thuốc lá, tiếp xúc với tia cực tím,  béo phì, lạm dụng rượu bia, ăn quá ít hoa quả, lười vận động, nhiễm HPV, ăn nhiều thịt chế biến sẵn, HIV.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất nữ giới bao gồm:  hút thuốc lá, béo phì, lạm dụng rượu bia, lười vận động, tiếp xúc với tia cực tím, nhiễm  HPV, ăn quá ít  hoa quả, ăn quá nhiều chất xơ, nhiễm H.pylori.

Sự khác biệt về giới trong nguy cơ mắc bệnh ung thư

Một vài  yếu tố nguy cơ gây ra ung thư có thể ảnh hưởng ở nam nhiều hơn nữ giới, Ví dụ nam giới hút thuốc lá nhiều hơn nữ giới  nên không có gì ngạc nhiên kho tỷ lệ nam giới bị ung thư phổi do hút thuốc lá cao  gấp đôi nữ giới.

Ngược lại, một vài yếu tố nguy cơ khác lại ảnh hưởng nữ giới nhiều hơn nam giới. Ví dụ cân nặng cũng làm gia tăng gấp đôi nguy cơ mắc nhiều loại ung thư ở nữ giới hơn nam giới. Lười vận động cũng làm tăng thêm 4% nguy cơ mắc ung thư ở nữ giới,  nhưng lại chỉ 1,5% ở nam giới. Nói chung,  hơn một nửa  số ca ung thư có liên quan đến những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được ở 15 của 26 loại ung thư  hay gặp nhất.

Mặc dù là những  tiến bộ y khoa  đã có thể cải thiện tình trạng  bệnh rất nhiều nhưng số ca mắc bệnh mỗi năm vẫn không hề giảm.

Phòng ngừa ung thư

 Đã có rất nhiều cuộc vận động  kêu gọi đánh thuế  nặng vào thuốc lá (nguyên nhân gây  bệnh ung thư phổi) và nhấn mạnh vào việc tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung và viêm gan, nhưng  vẫn chưa đủ  để làm giảm nguy cơ mắc ung thư.

Chỉ tính riêng ở Mỹ số người trưởng thành  hút thuốc lá  là 15%. Chưa kể các yếu tố nguy cơ khác như nạp quá nhiều calo,  lười vận động và béo phì. Chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát cân nặng  là những yếu tố có thể thay đổi và giúp làm  thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Rất nhiều nghiên cứu nhấn mạnh về một chế độ ăn lành mạnh  có ngũ cốc nguyên cám, hoa quả và rau xanh , không ăn  mặn và  lạm dụng rượu bia làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đáng kể.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng làm một cách để phòng ngừa ung thư hiệu quả.  Một số  xét nghiệm giúp nhận biết sớm được tình trạng bệnh ung thư. Ví dụ đi chụp vú có thể giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, làm test xét nghiệm tế bào âm đạo giúp  phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguyên nhân gây ung thư là các yếu tố môi trường?

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm