Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bài thuốc Đông y chữa bệnh mất ngủ

Người mất ngủ do can khí uất gây ra thường cáu gắt, đầu óc căng thẳng, lo âu, buồn bã, cần dùng bài thuốc sơ can giải uất, làm can thư thái để dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu.

Theo Đông y, mất ngủ còn gọi là thất miên, do tâm tỳ hư, thận âm hư, can can khí uất gây nên, dẫn đến mất ngủ, ngủ không sâu giấc, ảnh hưởng lớn đến công việc và sinh hoạt của người bệnh.
Lương y Lê Xuân Hải, Chủ tịch Hội Đông y quận Đống Đa, Hà Nội cho biết, mất ngủ tưởng chừng đơn giản nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người bệnh. Nhiều người chủ quan, không khám chữa dẫn đến mất ngủ triền miên. Mất ngủ kéo theo nhiều bệnh lý khác như suy giảm trí nhớ, giảm tập trung, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ.
 
Một số người bị mất ngủ do ảnh hưởng của bệnh lý, số khác mất ngủ sau khi trải qua một cú sốc tâm lý, suy nghĩ nhiều… Bệnh không được điều trị, dần trở thành mãn tính. Bệnh nhân mất ngủ lâu ngày thường rơi vào tình trạng trầm cảm, mệt mỏi, không muốn làm việc gì, không tập trung được vào công việc.
Lương y Hải cho biết, người bị mất ngủ cần phải thăm khám tìm hiểu rõ nguyên nhân cụ thể để có bài thuốc đặc trị phù hợp.
Bài thuốc 1: Can khí uất
Người mất ngủ do can khí uất gây ra thường có triệu chứng hay cáu gắt, đầu óc căng thẳng, lo âu, buồn bã. Can khí uất gây ra tâm phiền dẫn đến mất ngủ, ngủ không sâu giấc, đau đầu, chóng mặt. Người bệnh cần dùng bài thuốc sơ can giải uất, làm can thư thái để dễ đi vào giấc ngủ, ngủ sâu.
Sài hồ 12 g, bạc hà 8 g, bạch truột 8 g, phục thần 12 g, sinh địa 12 g, cam thảo 6 g, táo 3 quả, gừng nướng 1 g, bán hạ 12 g, trần bì 6 g, mạch môn 12 g, hàng cầm 8 g.
Cách dùng: Đổ 5 bát nước, sắc thành 3 bát, chia thành 3 lần uống trong một ngày.
Bài thuốc 2: Tâm tỳ hư
Người mất ngủ do tâm tỳ hư thường có triệu chứng mất ngủ cả đêm, hoặc lúc ngủ lúc tỉnh, mộng nhiều dễ tỉnh, hoảng hốt, tim hồi hộp, hay quên, tay chân mỏi rũ, ăn kém, sắc mặt vàng úa, dễ tụt huyết áp. Người bệnh cần dùng bài thuốc bổ tâm tỳ, tăng khí huyết.
Đương quy 12 g, thục địa 12 g, mạch môn 12 g, bạch truột 16 g, hạt sen 16 g, táo nhân 12 g, phục thần 12 g, quế nhục 4 g, đẳng sâm 12 g, hoàng kỳ 12 g, cam thảo 4 g, táo 3 quả, mộc hương 4 g, long nhãn 12 g.
Cách dùng: Đổ 5 bát nước, sắc thành 3 bát, chia thành 3 lần uống trong một ngày
Bài 3: Thận âm hư
Người mất ngủ do thận âm hư thường có những triệu chứng buồn bực,  hồi hộp, lo lắng, nóng trong người, đại tiện táo, hay đau đầu hoa mắt, lưng đau mỏi, tim đập nhanh. Người bệnh cần dùng bài thuốc bổ thận âm, giáng hỏa, làm tâm yên giúp dễ ngủ, ngủ sâu giấc.
Thục địa 20 g, hoài sơn 12 g, trạch tả 12 g, mạch môn 12 g , ngưu tất 12 g, sơn thù 12 g, đan bì 10 g, bạch linh 12 g, phục thần 12 g.
Cách dùng: Đổ 5 bát nước, sắc thành 3 bát, chia thành 3 lần uống trong một ngày. Người dùng bài thuốc này chú ý tránh ăn đồ cay nóng, kiêng đồ lạnh.
Lương y khuyến cáo thêm, ngoài việc sử dụng thuốc để điều trị, hỗ trợ giấc ngủ, người bệnh cần giữ tâm yên, nghĩa là tinh thần thoải mái. Sinh hoạt đúng giờ giấc và có chế độ ăn uống đầy đủ. Tránh tập thể thao trước khi ngủ, thay vào đó hãy làm những việc nhẹ nhàng như đọc sách, đan móc, nghe nhạc nhẹ. Những người hay bị mất ngủ nên hạn chế các chất kích thích như cà phê, rượu và thuốc lá.
Không nên uống nhiều nước trước khi ngủ vì sẽ khiến bạn phải thức giấc giữa đêm để vào nhà vệ sinh, sau đó thì khó ngủ lại. Nên tránh làm việc, xem tivi, sử dụng máy tính hoặc điện thoại trên giường.
Đặc biệt, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc ngủ khi bị mất ngủ vì dễ dẫn đến lệ thuộc thuốc. Do vậy, khi bị mất ngủ người bệnh nên gặp bác sĩ để tìm nguyên nhân và điều trị.
Linh Nga - Theo vnexpress.net
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm