Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đường và chất làm ngọt

Làm thế nào để có một chế độ ăn hạn chế được lượng đường đưa vào trong cơ thể? Hãy ghi nhớ những điều dưới dây nếu bạn muốn có chế độ ăn không chứa đường

Loại đường nào có nguồn gốc từ thực vật? Aspartame, sucralose, stevia, neotame?

Stevia là một chất tạo ngọt có nguồn gốc từ lá của cây stevia, có độ ngọt gấp khoảng 300 lần so với các loại đường thông thường nhưng không chứa calo. Nhưng điều đặc biệt là stevia lại có một dư vị cay, đắng sau khi ăn xong. Một câu hỏi được đặt ra là: lá của cây stevia phải được xử lý thì mới tạo ra chất làm ngọt như vậy thì có nên gọi stevia là một chất làm ngọt hoàn toàn tự nhiên hay không.

 
Trên nhãn thực phẩm, lượng đường của thực phẩm được tính theo gam nghĩa là bằng bao nhiêu thìa cà phê?

Khoảng ¼ thìa cà phê. Nhưng hãy nghĩ về thìa cà phê đường? 4 gam đường trông như thế nào? 12 ounce (340 g) nước ngọt chứa khoảng 32 gam đường hay 8 muỗng cà phê đường. Bạn muốn lựa chọn những thực phẩm có lượng đường thấp ? Một muỗng cà phê đường cũng đã chứa 4 gam đường rồi nên bạn nên uống nước ngọt ăn kiêng và trà không pha đường

Con người sinh ra đã thích đồ ngọt?

Đúng thế chúng ta sinh ra đã thích đồ ngọt rồi. Đường là một loại carbohydrate (carb), khi carb được nạp vào cơ thể sẽ kích thích não bộ sản xuất ra serotonin- một chất gây hưng phấn cho các tế bào thần kinh có tác dụng chi phối các hoạt động hàng ngày của con người như tâm trạng, chức năng tình dục, giấc ngủ, trí nhớ học tập, sự thèm ăn. Vì vậy không có gì đáng phàn nàn về việc đồ ngọt làm chúng ta cảm thấy tốt hơn ngay lập tức. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, đường có khả năng gây nghiện cho chúng ta không khác gì ma túy.

Đường có thể ẩn giấu ở những loại đồ ăn nào?

Nước hoa quả, ngũ cốc, đều là những nguồn thực phẩm chứa đường. Trong đó nước ngọt, nước hoa quả, nước ép hoa quả, nước uống thể thao, nước tăng lực và đồ uống có đường là những loại thực phẩm chứa đường nhiều nhất.  Những nghiên cứu gần đây cho thấy người sử dụng từ một đến hai loại đồ uống có đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 thêm 26% so với người hạn chế uống nước ngọt trong vòng 1 tháng.

Nhưng bạn cũng nên hiểu rằng đường không là nguyên nhân gây ra tiểu đường. Chế độ ăn giàu calo từ bất kỳ nguồn thực phẩm nào như đường và chất béo đều dẫn tới tăng cân và béo phì cũng như tăng nguy cơ mắc tiểu đường typ 2.

Tại sao có rất nhiều loại thực phẩm chứa sirô ngô có lượng fructose cao?

Sirô ngô được làm từ ngô là một loại chất dinh dưỡng có chứa nhiều đường Fructose nhưng không chứa nhiều chất dinh dưỡng khác. Công bằng mà nói thì fructose hay glucose đều là đường và cùng cho một lượng calo như nhau nhưng sirô ngô thì rẻ hơn đường rất nhiều. Một lý do khác nữa đó là sirô ngô có thể dễ dàng chế biến với các thực phẩm khác hơn khi sản xuất đồ uống hoặc đồ đóng gói.

Nguồn gốc đường?

Những từ chứa đuôi “ose” đều chỉ chất làm ngọt. Nhưng sucrose là đường có nồng độ cao chứa trong mía và củ cải đường.  Lactose lại là một loại đường có trong sữa và sucralose là một chất làm ngọt nhân tạo.

Saccharin

Saccharin là một loại đường nhân tạo, ngọt gấp 200-700 lần hơn đường tự nhiên, nó đã được chứng minh là có thể gây ung thư bàng quang trên chuột. Nhưng vào năm 200, chính phủ Mỹ đã loại bỏ saccharin ra khỏi danh sách các chất gây ung thư.

Nếu muốn lựa chọn những thực phẩm không chứa đường thì bạn nên nhớ đọc kỹ nhãn mác, bao bì.

Nếu trên nhãn có ghi những từ sau: đường thô (raw sugar), sirô ngô (corn syrup), mật mía (Molasses) thì hãy tránh xa. Nhưng  bạn đừng nghĩ tránh đường đơn giản như thế, không chỉ xuất hiện trên những thực phẩm được đóng gói sẵn, đường còn xuất hiện trên những gia vị bạn nấu hoặc làm bánh như mật ong, nước cốt hoa quả, đường nâu.

 
Trung bình mỗi ngày một người Mỹ tiêu thụ đến 22 thìa cà phê đường mỗi ngày bao gồm các loại đường, siro có trong các thực phẩm chế biến sẵn. Lượng chất ngọt người Mỹ tiêu thụ khoảng 152 pound một năm tương đương với gần 70kg đường một năm. Tuy đường không phải là nguyên nhân gây ra tiểu đường (tiểu đường typ 1 là do gen và chưa biết rõ nguyên nhân chính xác, còn tiểu đường typ 2 là do gen và các yếu tố lối sống như bạn có chế độ ăn nhiều calo, lười vận động… ) nhưng đường góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như nhiều bệnh khác.
Theo khuyến cáo của Hội tim mạch Mỹ,  phụ nữ không nên ăn quá 6 thìa cà phê đường mỗi ngày và nam giới không nên ăn quá 9 thìa, trẻ em thì chỉ dừng ở mức tối đa 4 thìa/ngày.
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 01/11/2025

    Làm đẹp tóc bằng một loại lá có sẵn trong vườn nhà

    Từ xa xưa, phụ nữ Việt Nam đã biết cách đun lá và vỏ bưởi lấy nước gội đầu làm đẹp tóc. Nhờ chứa nhiều limonene và vitamin C, lá bưởi giúp tăng lưu thông máu dưới da đầu, kích thích nang tóc phát triển.

  • 01/11/2025

    Phòng ngừa cảm cúm mùa lạnh: Bí quyết cho cả gia đình

    Mùa đông đã gõ cửa, mang theo không khí lạnh đặc trưng và cả sự gia tăng hoạt động của virus gây cảm cúm. Cảm cúm không chỉ gây mệt mỏi mà còn mang đến các biến chứng không mong muốn, đặc biệt đối với trẻ em và người lớn tuổi. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cả nhà. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cung cấp những mẹo quan trọng: từ vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng hợp lý, đến các cách giữ ấm cơ thể, giúp gia đình bạn an toàn vượt qua mùa lạnh.

  • 01/11/2025

    Những nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng cà phê như một chất hỗ trợ tiêu hóa

    Nếu bạn thấy mình phải phụ thuộc vào cà phê buổi sáng để hỗ trợ việc đi tiêu, thì có thể bạn đang gặp phải một vấn đề khác: táo bón. Cà phê không phải là giải pháp lâu dài cho chứng táo bón, và việc phụ thuộc vào nó để đi tiêu đều đặn có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.

  • 31/10/2025

    Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

    Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?

  • 31/10/2025

    Nước kiềm - lợi hay hại?

    Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.

  • 30/10/2025

    5 tác dụng phụ khi ăn trứng quá nhiều

    Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.

  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Xem thêm