Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đường và chất làm ngọt

Làm thế nào để có một chế độ ăn hạn chế được lượng đường đưa vào trong cơ thể? Hãy ghi nhớ những điều dưới dây nếu bạn muốn có chế độ ăn không chứa đường

Loại đường nào có nguồn gốc từ thực vật? Aspartame, sucralose, stevia, neotame?

Stevia là một chất tạo ngọt có nguồn gốc từ lá của cây stevia, có độ ngọt gấp khoảng 300 lần so với các loại đường thông thường nhưng không chứa calo. Nhưng điều đặc biệt là stevia lại có một dư vị cay, đắng sau khi ăn xong. Một câu hỏi được đặt ra là: lá của cây stevia phải được xử lý thì mới tạo ra chất làm ngọt như vậy thì có nên gọi stevia là một chất làm ngọt hoàn toàn tự nhiên hay không.

 
Trên nhãn thực phẩm, lượng đường của thực phẩm được tính theo gam nghĩa là bằng bao nhiêu thìa cà phê?

Khoảng ¼ thìa cà phê. Nhưng hãy nghĩ về thìa cà phê đường? 4 gam đường trông như thế nào? 12 ounce (340 g) nước ngọt chứa khoảng 32 gam đường hay 8 muỗng cà phê đường. Bạn muốn lựa chọn những thực phẩm có lượng đường thấp ? Một muỗng cà phê đường cũng đã chứa 4 gam đường rồi nên bạn nên uống nước ngọt ăn kiêng và trà không pha đường

Con người sinh ra đã thích đồ ngọt?

Đúng thế chúng ta sinh ra đã thích đồ ngọt rồi. Đường là một loại carbohydrate (carb), khi carb được nạp vào cơ thể sẽ kích thích não bộ sản xuất ra serotonin- một chất gây hưng phấn cho các tế bào thần kinh có tác dụng chi phối các hoạt động hàng ngày của con người như tâm trạng, chức năng tình dục, giấc ngủ, trí nhớ học tập, sự thèm ăn. Vì vậy không có gì đáng phàn nàn về việc đồ ngọt làm chúng ta cảm thấy tốt hơn ngay lập tức. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, đường có khả năng gây nghiện cho chúng ta không khác gì ma túy.

Đường có thể ẩn giấu ở những loại đồ ăn nào?

Nước hoa quả, ngũ cốc, đều là những nguồn thực phẩm chứa đường. Trong đó nước ngọt, nước hoa quả, nước ép hoa quả, nước uống thể thao, nước tăng lực và đồ uống có đường là những loại thực phẩm chứa đường nhiều nhất.  Những nghiên cứu gần đây cho thấy người sử dụng từ một đến hai loại đồ uống có đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 thêm 26% so với người hạn chế uống nước ngọt trong vòng 1 tháng.

Nhưng bạn cũng nên hiểu rằng đường không là nguyên nhân gây ra tiểu đường. Chế độ ăn giàu calo từ bất kỳ nguồn thực phẩm nào như đường và chất béo đều dẫn tới tăng cân và béo phì cũng như tăng nguy cơ mắc tiểu đường typ 2.

Tại sao có rất nhiều loại thực phẩm chứa sirô ngô có lượng fructose cao?

Sirô ngô được làm từ ngô là một loại chất dinh dưỡng có chứa nhiều đường Fructose nhưng không chứa nhiều chất dinh dưỡng khác. Công bằng mà nói thì fructose hay glucose đều là đường và cùng cho một lượng calo như nhau nhưng sirô ngô thì rẻ hơn đường rất nhiều. Một lý do khác nữa đó là sirô ngô có thể dễ dàng chế biến với các thực phẩm khác hơn khi sản xuất đồ uống hoặc đồ đóng gói.

Nguồn gốc đường?

Những từ chứa đuôi “ose” đều chỉ chất làm ngọt. Nhưng sucrose là đường có nồng độ cao chứa trong mía và củ cải đường.  Lactose lại là một loại đường có trong sữa và sucralose là một chất làm ngọt nhân tạo.

Saccharin

Saccharin là một loại đường nhân tạo, ngọt gấp 200-700 lần hơn đường tự nhiên, nó đã được chứng minh là có thể gây ung thư bàng quang trên chuột. Nhưng vào năm 200, chính phủ Mỹ đã loại bỏ saccharin ra khỏi danh sách các chất gây ung thư.

Nếu muốn lựa chọn những thực phẩm không chứa đường thì bạn nên nhớ đọc kỹ nhãn mác, bao bì.

Nếu trên nhãn có ghi những từ sau: đường thô (raw sugar), sirô ngô (corn syrup), mật mía (Molasses) thì hãy tránh xa. Nhưng  bạn đừng nghĩ tránh đường đơn giản như thế, không chỉ xuất hiện trên những thực phẩm được đóng gói sẵn, đường còn xuất hiện trên những gia vị bạn nấu hoặc làm bánh như mật ong, nước cốt hoa quả, đường nâu.

 
Trung bình mỗi ngày một người Mỹ tiêu thụ đến 22 thìa cà phê đường mỗi ngày bao gồm các loại đường, siro có trong các thực phẩm chế biến sẵn. Lượng chất ngọt người Mỹ tiêu thụ khoảng 152 pound một năm tương đương với gần 70kg đường một năm. Tuy đường không phải là nguyên nhân gây ra tiểu đường (tiểu đường typ 1 là do gen và chưa biết rõ nguyên nhân chính xác, còn tiểu đường typ 2 là do gen và các yếu tố lối sống như bạn có chế độ ăn nhiều calo, lười vận động… ) nhưng đường góp phần vào nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như nhiều bệnh khác.
Theo khuyến cáo của Hội tim mạch Mỹ,  phụ nữ không nên ăn quá 6 thìa cà phê đường mỗi ngày và nam giới không nên ăn quá 9 thìa, trẻ em thì chỉ dừng ở mức tối đa 4 thìa/ngày.
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

  • 05/11/2025

    Những loại vaccine không nên bỏ qua cho trẻ

    Tiêm chủng là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ em khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 04/11/2025

    9 loại thực phẩm thay thế muối giúp hạ huyết áp tự nhiên, bảo vệ tim

    Việc giảm lượng natri tiêu thụ là một bước quan trọng để kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận mạn tính. Tham khảo một số gia vị có hương liệu tự nhiên tuyệt vời có thể thêm vị ngon đậm đà cho món ăn để giảm tiêu thụ muối ăn truyền thống.

  • 04/11/2025

    Đi bộ hàng ngày: Không chỉ giảm cân mà còn cải thiện tinh thần

    Đi bộ là một hoạt động đơn giản nhưng lại ẩn chứa vô vàn lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong cuộc sống bận rộn, đi bộ trở thành một giải pháp lý tưởng, dễ dàng thực hiện ở mọi lứa tuổi và không đòi hỏi thiết bị phức tạp. Chỉ với 30 phút đi bộ mỗi ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích những lợi ích bất ngờ mà thói quen đi bộ mang lại, đồng thời đưa ra các mẹo để tối ưu hóa hiệu quả của hoạt động này.

  • 03/11/2025

    Nên ăn gì khi niềng răng để đảm bảo dinh dưỡng?

    Niềng răng là một quá trình quan trọng giúp cải thiện vẻ đẹp của hàm răng và nụ cười. Chế độ ăn uống trong thời gian này cần được chú ý để bảo vệ sức khỏe răng miệng và đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra suôn sẻ.

Xem thêm