Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Stress có gây ra trào ngược dạ dày thực quản không?

Bạn có cảm thấy rằng các triệu chứng của trào ngược axit hay trào ngược dạ dày thực quản thường trở nên tệ hơn vào những thời điểm quan trọng, ví dụ như trước một cuộc phỏng vấn xin việc hoặc trước đám cưới của con gái bạn?

Đa số những người hay bị ợ nóng sẽ tránh xa những đồ ăn cay mặn và không uống nước cam vào bữa sáng. Nhưng thường không ai để ý rằng, các sự kiện quan trọng, như lần đầu tiên ra mắt bố mẹ vợ/chồng hoặc thuyết trình trước đám đông cũng có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng của họ.

Theo một số nghiên cứu, stress có thể là một nguyên nhân gây nên ợ nóng. Đó sẽ là một tin xấu với những người thường xuyên bị stress trong cuộc sống. Nhưng chỉ với vài kỹ năng đơn giản, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được các triệu chứng này trong những khoảng thời gian tưởng chùng khó vượt qua nhất.

Mối liên quan giữa stress và ợ nóng

Các yếu tố về lối sống có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc một căn bệnh ảnh hưởng đến bạn như thế nào.

Một nghiên cứu năm 2010 trên 40.000 người Na Uy cho thấy, những người thường xuyên bị stress trong công việc sẽ có nguy cơ bị các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản cao hơn. Những người nói rằng họ không hài lòng với công việc hiện tại sẽ có nguy cơ bị các triệu chứng này cao hơn gấp 2 lần so với những người hài lòng với công việc hiện tại.

Một nghiên cứu gần đây hơn, được công bố trên tạp chí Internal Medicine phỏng vấn 12.653 người bị trào ngược dạ dày thực quản và thấy rằng gần một nửa trong số đó nhận thấy stress là yếu tố lớn nhất làm các triệu chứng trở nên nặng hơn, kể cả khi họ đang dùng thuốc.

Stress có thực sự làm triệu chứng nặng hơn không?

Vẫn còn đang có rất nhiều tranh cãi quanh việc liệu stress có thực sự làm tăng việc sản xuất axit dạ dày không hay chỉ làm nặng hơn các triệu chứng về mặt thể chất. Gần đây, các nhà khoa học tin rằng khi bạn bị stress, bạn sẽ trở nên nhạy cảm hơn, cho dù lượng axit trong thực quản của bạn rất nhỏ.

Năm  1993, các nghiên cứu xuất bản trên tạp chí American Journal of Gastroenterology cho thấy, các bệnh nhân bị trào ngược mà thường xuyên lo lắng và stress thì sẽ xuất hiện các triệu chứng đau liên quan đến trào ngược axit nhiều hơn, nhưng không có bệnh nhân nào khi xét nghiệm có lượng axit dạ dày tăng lên. Nói cách khác, cho dù những người này cảm thấy khó chịu thường xuyên hơn nhưng các nhà khoa học không thấy sự tăng sản xuất axit dạ dày. 

Một nghiên cứu khác vào năm 2008 đã cung cấp thêm bằng chứng cho kết luận này. Ở những người bị trào ngược axit, stress làm các triệu chứng tăng nặng lên bằng cách khiến đường tiêu hóa của họ nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với axit dạ dày.

Như vậy, tất cả triệu chứng là nằm trong đầu?

Những kết luận trên có nghĩa là tất cả các triệu chứng đều ở trong đầu bạn không? Không hẳn như vậy. Các nhà nghiên cứu cho rằng, stress sẽ gây ra các thay đổi trong não và làm kích hoạt các thụ thể đau (pain receptor), từ đó làm bạn nhạy cảm hơn với axit hơn là việc chỉ tăng một lượng nhỏ axit. Stress cũng có thể làm giảm sản xuất progtaglandin – chất bảo vệ dạ dày khỏi tác dụng của axit. Điều này có thể làm tăng cảm giác khó chịu của bạn.

Stress cùng với kiệt sức có thể tạo ra những thay đổi lớn trong cơ thể, dẫn đến tăng hiện tượng trào ngược axit. Nhưng cho có chuyện gì xảy ra trong não và trong cơ thể đi nữa, những người bị trào ngược axit đều biết rằng, stress làm họ cảm thấy khó chịu và thay đổi các yếu tố về lối sống là rất quan trọng. Giảm strees và những hậu quả do nó gây ra sẽ giúp bạn giảm rất nhiều khó chịu, trong đó có trào ngược axits và ợ nóng.

Bạn có thể làm những gì?

Áp dụng các kỹ năng đối phó với căng thẳng trong cuộc sống có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, béo phì, hội chứng ruột kích thích và trầm cảm. Bạn càng đối phó với stress tốt, bạn càng cảm thấy dễ chịu.

Tập thể thao: Luyện tập giúp bạn thư giãn các cơ bắp bị căng, giúp bạn tránh xa môi trường ở cơ quan hoặc những môi trường căng thẳng và giúp bạn giải phóng ra các hoocmôn tự nhiên, giúp bạn cảm thấy khỏe hơn. Luyện tập cũng có thể giúp bạn giảm cân, từ đó giảm áp lực lên dạ dày của bạn.

Thận trọng với chế độ ăn: Điều này là đặc biệt quan trọng nếu bạn đang bị căng thẳng và nếu bạn trở nên nhạy cảm hơn khi bạn ăn các loại đồ ăn có thể là nguyên nhân của chứng trào ngược như socola, caffeine, hoa quả họ cam quýt, cà chua, đồ ăn cay nóng và thức ăn có nhiều chất béo.

Ngủ đủ giấc: Căng thẳng và giấc ngủ thường là một vòng tròn luẩn quẩn. Ngủ đủ giấc là cách tự nhiên để giảm stress và ít căng thẳng sẽ giúp bạn ngủ tốt hơn. Để tránh các triệu chứng ợ nóng khi bạn ngáy, hãy luôn giữ đầu của bạn nâng cao hơn.

Luyện tập các kỹ năng thư giãn: Hãy thử tập yoga, thái cực quyền hoặc nghe nhạc để thư giãn hơn.

Học cách nói “không”: Hãy nói không với những người hoặc những thứ không nằm trong danh sách ưu tiên của bạn.

Cười: Xem một bộ phim hài, đến rạp xem hài kịch hoặc ra ngoài chơi với bạn bè. Cười là một trong những cách tự nhiên nhất để giảm stress.

Dành thời gian cho thú cưng của bạn: Nếu bạn không có thú cưng, hãy cân nhắc về việc nhận nuôi một chú chó hoặc mèo. Thú cưng có thể làm bạn bình tĩnh và trẻ trung hơn.

Đi mát xa: Mát xa sẽ làm thư giãn các cơ của bạn và có thể củng cố hoạt động của não bộ.

Đọc thêm các thông tin cần biết trong bài viết: Ung thư thực quản và chứng trào ngược dạ dày thực quản

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm