Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Stress có gây ra trào ngược dạ dày thực quản không?

Bạn có cảm thấy rằng các triệu chứng của trào ngược axit hay trào ngược dạ dày thực quản thường trở nên tệ hơn vào những thời điểm quan trọng, ví dụ như trước một cuộc phỏng vấn xin việc hoặc trước đám cưới của con gái bạn?

Đa số những người hay bị ợ nóng sẽ tránh xa những đồ ăn cay mặn và không uống nước cam vào bữa sáng. Nhưng thường không ai để ý rằng, các sự kiện quan trọng, như lần đầu tiên ra mắt bố mẹ vợ/chồng hoặc thuyết trình trước đám đông cũng có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng của họ.

Theo một số nghiên cứu, stress có thể là một nguyên nhân gây nên ợ nóng. Đó sẽ là một tin xấu với những người thường xuyên bị stress trong cuộc sống. Nhưng chỉ với vài kỹ năng đơn giản, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được các triệu chứng này trong những khoảng thời gian tưởng chùng khó vượt qua nhất.

Mối liên quan giữa stress và ợ nóng

Các yếu tố về lối sống có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc một căn bệnh ảnh hưởng đến bạn như thế nào.

Một nghiên cứu năm 2010 trên 40.000 người Na Uy cho thấy, những người thường xuyên bị stress trong công việc sẽ có nguy cơ bị các triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản cao hơn. Những người nói rằng họ không hài lòng với công việc hiện tại sẽ có nguy cơ bị các triệu chứng này cao hơn gấp 2 lần so với những người hài lòng với công việc hiện tại.

Một nghiên cứu gần đây hơn, được công bố trên tạp chí Internal Medicine phỏng vấn 12.653 người bị trào ngược dạ dày thực quản và thấy rằng gần một nửa trong số đó nhận thấy stress là yếu tố lớn nhất làm các triệu chứng trở nên nặng hơn, kể cả khi họ đang dùng thuốc.

Stress có thực sự làm triệu chứng nặng hơn không?

Vẫn còn đang có rất nhiều tranh cãi quanh việc liệu stress có thực sự làm tăng việc sản xuất axit dạ dày không hay chỉ làm nặng hơn các triệu chứng về mặt thể chất. Gần đây, các nhà khoa học tin rằng khi bạn bị stress, bạn sẽ trở nên nhạy cảm hơn, cho dù lượng axit trong thực quản của bạn rất nhỏ.

Năm  1993, các nghiên cứu xuất bản trên tạp chí American Journal of Gastroenterology cho thấy, các bệnh nhân bị trào ngược mà thường xuyên lo lắng và stress thì sẽ xuất hiện các triệu chứng đau liên quan đến trào ngược axit nhiều hơn, nhưng không có bệnh nhân nào khi xét nghiệm có lượng axit dạ dày tăng lên. Nói cách khác, cho dù những người này cảm thấy khó chịu thường xuyên hơn nhưng các nhà khoa học không thấy sự tăng sản xuất axit dạ dày. 

Một nghiên cứu khác vào năm 2008 đã cung cấp thêm bằng chứng cho kết luận này. Ở những người bị trào ngược axit, stress làm các triệu chứng tăng nặng lên bằng cách khiến đường tiêu hóa của họ nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với axit dạ dày.

Như vậy, tất cả triệu chứng là nằm trong đầu?

Những kết luận trên có nghĩa là tất cả các triệu chứng đều ở trong đầu bạn không? Không hẳn như vậy. Các nhà nghiên cứu cho rằng, stress sẽ gây ra các thay đổi trong não và làm kích hoạt các thụ thể đau (pain receptor), từ đó làm bạn nhạy cảm hơn với axit hơn là việc chỉ tăng một lượng nhỏ axit. Stress cũng có thể làm giảm sản xuất progtaglandin – chất bảo vệ dạ dày khỏi tác dụng của axit. Điều này có thể làm tăng cảm giác khó chịu của bạn.

Stress cùng với kiệt sức có thể tạo ra những thay đổi lớn trong cơ thể, dẫn đến tăng hiện tượng trào ngược axit. Nhưng cho có chuyện gì xảy ra trong não và trong cơ thể đi nữa, những người bị trào ngược axit đều biết rằng, stress làm họ cảm thấy khó chịu và thay đổi các yếu tố về lối sống là rất quan trọng. Giảm strees và những hậu quả do nó gây ra sẽ giúp bạn giảm rất nhiều khó chịu, trong đó có trào ngược axits và ợ nóng.

Bạn có thể làm những gì?

Áp dụng các kỹ năng đối phó với căng thẳng trong cuộc sống có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, béo phì, hội chứng ruột kích thích và trầm cảm. Bạn càng đối phó với stress tốt, bạn càng cảm thấy dễ chịu.

Tập thể thao: Luyện tập giúp bạn thư giãn các cơ bắp bị căng, giúp bạn tránh xa môi trường ở cơ quan hoặc những môi trường căng thẳng và giúp bạn giải phóng ra các hoocmôn tự nhiên, giúp bạn cảm thấy khỏe hơn. Luyện tập cũng có thể giúp bạn giảm cân, từ đó giảm áp lực lên dạ dày của bạn.

Thận trọng với chế độ ăn: Điều này là đặc biệt quan trọng nếu bạn đang bị căng thẳng và nếu bạn trở nên nhạy cảm hơn khi bạn ăn các loại đồ ăn có thể là nguyên nhân của chứng trào ngược như socola, caffeine, hoa quả họ cam quýt, cà chua, đồ ăn cay nóng và thức ăn có nhiều chất béo.

Ngủ đủ giấc: Căng thẳng và giấc ngủ thường là một vòng tròn luẩn quẩn. Ngủ đủ giấc là cách tự nhiên để giảm stress và ít căng thẳng sẽ giúp bạn ngủ tốt hơn. Để tránh các triệu chứng ợ nóng khi bạn ngáy, hãy luôn giữ đầu của bạn nâng cao hơn.

Luyện tập các kỹ năng thư giãn: Hãy thử tập yoga, thái cực quyền hoặc nghe nhạc để thư giãn hơn.

Học cách nói “không”: Hãy nói không với những người hoặc những thứ không nằm trong danh sách ưu tiên của bạn.

Cười: Xem một bộ phim hài, đến rạp xem hài kịch hoặc ra ngoài chơi với bạn bè. Cười là một trong những cách tự nhiên nhất để giảm stress.

Dành thời gian cho thú cưng của bạn: Nếu bạn không có thú cưng, hãy cân nhắc về việc nhận nuôi một chú chó hoặc mèo. Thú cưng có thể làm bạn bình tĩnh và trẻ trung hơn.

Đi mát xa: Mát xa sẽ làm thư giãn các cơ của bạn và có thể củng cố hoạt động của não bộ.

Đọc thêm các thông tin cần biết trong bài viết: Ung thư thực quản và chứng trào ngược dạ dày thực quản

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm