Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những khám phá về sức khỏe thông qua “mồ hôi”

Chúng ta thường nghĩ rằng mồ hôi chỉ đơn thuần là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang nóng hoặc vừa luyện tập thể thao vất vả. Trên thực tế, mồ hôi có thể cảnh báo nhiều điều về sức khỏe.

Không ai cảm thấy vui vẻ khi khuôn mặt bóng nhẫy mồ hôi khiến bạn thật sự khó khăn khi trang điểm vào mùa hè, hoặc những chiếc áo sơ mi trắng của bạn sau một thời gian bỗng chuyển màu chỉ vì “mồ hôi”. Tuy nhiên, ra mồ hôi là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để giúp điều hòa thân nhiệt khi thời tiết quá nóng. Khi thân nhiệt tăng, hệ thần kinh trung ương sẽ truyền tín hiệu đến tuyến mồ hôi, sau đó mồ hôi được tiết ra rất nhiều trên da của bạn, chúng bốc hơi và làm nhiệt độ cơ thể hạ xuống.

Mỗi người chúng ta đều đang cố gắng để điều khiển quá trình tiết mồ hôi của cơ thể: bạn cố gắng để ra thật ít mồ hôi khi phải tham dự một cuộc họp quan trọng, hay lại muốn mồ hôi vã ra như tắm mỗi khi tới phòng gym. Trên thực tế, mồ hôi còn có thể cho bạn biết nhiều thông tin hơn nữa về tình hình sức khỏe của bản thân.

Bạn đang mang thai hay chuẩn bị bước sang giai đoạn mãn kinh

Bất cứ yếu tố nào tác động đến hệ nội tiết (hệ thống tiết ra các hormon của cơ thể) đều có thể khiến bạn đổ mồ hôi nhiều hơn bình thường. Khoảng 85% phụ nữ sắp bước sang giai đoạn mãn kinh thường trải qua những cơn bốc hỏa khiến cơ thể họ nóng bừng và ra rất nhiều mồ hôi. Tuy nhiên, việc mang thai cũng có thể khiến bạn bị ra mồ hôi không ít. Nguyên nhân là do sự thay đổi về hormon tác động đến khu vực điều nhiệt của não bộ, khiến cơ thể lầm tưởng rằng bạn đang bị nóng quá mức, do đó kích thích đáp ứng tiết mồ hôi để làm mát cơ thể.

Bạn đang stress

Khi bạn cảm thấy lo lắng hay stress mồ hôi thường bị tiết ra nhiều. Bình thường lượng mồ hôi được sản xuất ra khi chúng ta cảm thấy nóng được tiết ra bởi các tuyến nội tiết (eccrine glands) ở khắp cơ thể và có chứa phần lớn là muối và nước. Nhưng khi chúng ta bị stress, mồ hôi lại được tiết ra từ các tuyến đầu tiết (apocrine glands) chỉ có mặt ở một số khu vực nhất định như vùng nách. Thành phần của loại mồ hôi này có chứa chất béo và protein kết hợp với những vi khuẩn trên da, tạo ra một mùi rất khó chịu. Khi bạn lo âu hay sợ hãi thì cơ thể cũng sẽ có cơ chế tiết mồ hôi tương tự như vậy.

Bạn đang hạnh phúc hay sợ hãi

Nghe có vẻ lạ, nhưng những người xung quanh bạn có thể đoán được bạn cảm thấy như thế nào thông qua mùi mồ hôi của bạn. Trong một thí nghiệm, 36 phụ nữ được cho ngửi mùi mồ hôi của 12 nam giới đã được cho xem các đoạn phim từ kinh dị khiến họ sợ hãi cho tới những đoạn phim khiến họ cảm thấy hạnh phúc. Khi một phụ nữ ngửi mùi mồ hôi của một người đàn ông đã cảm thấy hoảng sợ khi xem phim, cô ấy biểu hiện ra trên khuôn mặt mình một cảm xúc giống như đang sợ hãi. Khi ngửi mùi mồ hôi của một người đã xem bộ phim khiến anh ta vui vẻ, hạnh phúc, cô ta dường như có xu hướng vui vẻ và muốn mỉm cười.

Bạn đang có nguy cơ bị say nắng

Mọi thứ đang diễn ra bình thường, bỗng nhiên bạn nhận ra rằng mình không còn tiết mồ hôi nữa và bắt đầu cảm thấy chóng mặt. Chứng giảm tiết mồ hôi là chứng bệnh khiến cho con người không có khả năng đổ mồ hôi một cách bình thường và có thể gây nguy hiểm do nó ngăn cản khả năng làm mát tự nhiên của cơ thể. Nếu không cung cấp đủ nước, bạn sẽ có nguy cơ bị kiệt sức do nhiệt hoặc say nóng. Trong trường hợp cảm thấy hoa mắt, hãy nghỉ ngơi ở khu vực có bóng râm hoặc phòng có điều hòa và uống nước mát (không chứa caffein và chất cồn). Nếu tình trạng không được cải thiện, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Tuy nhiên, chứng giảm tiết mồ hôi kéo dài cũng có thể là do tổn thương về thần kinh. Một số loại thuốc nhất định hay mắc một số căn bệnh di truyền có thể làm gia tăng nguy cơ bị say nóng hay gặp phải các vấn đề về tim mạch. Chứng giảm tiết mồ hôi là căn bệnh khá hiếm gặp và ít được phát hiện. Bình thường cơ thể chúng ta sản xuất ra khoảng 45 ml mồ hôi một ngày, chưa kể lượng mồ hôi sẽ tiết ra nhiều hơn khi bạn lao động nặng. Nếu bạn lưu ý thấy lượng mồ hôi giảm tiết một cách đáng kể thì tốt nhất là nên đi khám bác sỹ.

Đường huyết của bạn thấp

Đường huyết lúc đói của người bình thường dao động trong khoảng từ 70 đến 100 mg/dL. Nhưng nếu đường huyết tụt xuống dưới 70 mg/dL bất kể là do đang mắc bệnh tiểu đường hay do tập luyện quá mức, bạn sẽ nhận thấy một vài triệu chứng cảnh báo. Một trong những triệu chứng là đổ mồ hôi quá nhiều, da lạnh và dính, nhất là vùng sau cổ và chân tóc. (Bạn cũng cần lưu ý các dấu hiệu như tim đập nhanh, run, buồn nôn nhẹ, hoa mắt và nhìn mờ.) Trong những trường hợp nhẹ, bạn có thể tự điều chỉnh đường huyết trở lại bình thường bằng cách ăn một thứ gì đó. Tuy nhiên, nếu đường huyết tiếp túc hạ và xuất hiện thêm những triệu chứng nghiêm trọng khác thì đừng chần chừ mà hãy đi tới bệnh viện ngay.

Bạn ăn thực phẩm nào đó không phù hợp

Trimethylaminuria hay còn gọi là hội chứng mùi cá là một rối loạn trao đổi chất hiếm gặp khiến cơ thể không thể chuyển hóa một chất có tên là trimethylamine được tạo ra trong quá trình tiêu hóa các thức ăn như trứng, đậu đỗ và cá. Thay vào đó, cơ thể sẽ bài tiết trimethylamine qua mồ hôi, nước tiểu và hơi thở, khiến cho cơ thể bạn tỏa ra mùi như trứng thối, cá ươn. Trong trường hợp này, việc tránh ăn một số thực phẩm là cần thiết và bạn cũng cần thiết phải trao đổi với bác sỹ để lên kế hoạch điều trị.

Bạn đang không hấp thu đủ lượng muối cần thiết

Nếu mồ hôi để lại vệt trắng trên mặt hoặc gây cảm giác cay xè khi chảy vào mắt, bạn có thể bị thiếu muối. Trên thực tế, dù nghe có vẻ khác thường, những người đổ mồ hôi mặn thường ăn không đủ muối. Hãy lưu ý bổ sung các chất điện giải sau khi tập luyện thể thao để đảm bảo sức khỏe.

Bạn có thể bị tăng tiết mồ hôi

Nếu bác sỹ không thể tìm ra nguyên nhân nào giải thích cho tình trạng ra mồ hôi quá nhiều của bạn, bạn có thể đang mắc một căn bệnh gọi là chứng tăng tiết mồ hôi. Chứng tăng tiết mồ hôi có triệu chứng điển hình là ra quá nhiều mồ hôi gây cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn. Bạn sẽ bị ra mồi hôi khi cảm thấy nóng, khi luyện tập hoặc stress. Những người bị chứng tăng tiết mồ hôi tiên phát thường ra mồ hôi một cách bất thường. Ngay cả khi ngồi trong phòng mát, ngồi yên tĩnh, những người mắc căn bệnh này vẫn có thể vã mồ hôi ra như tắm.

Nguyên nhân gây bệnh hiện vẫn chưa được làm rõ nhưng các chuyên gia cho rằng chứng tăng tiết mồ hôi thường có tính chất gia đình và là kết quả của tình trạng kích thích quá mức của hệ thần kinh điều khiển tuyến mồ hôi. Tùy thuộc vào vị trí cơ thể bị tăng tiết mồ hôi và các biện pháp điều trị có thể khác nhau, có thể bao gồm sử dụng các thuốc chống trầm cảm, tiêm Botox và phẫu thuật.

Bạn có thể đang mắc bệnh u lympho

Chứng tăng tiết mồ hôi cũng có thể là tác dụng không mong muốn của rất nhiều căn bệnh – bao gồm bệnh gút, cường giápParkinson. Đặc biệt, nó còn có thể là triệu chứng của u lympho hay ung thư tế bào bạch huyết của hệ miễn dịch. Người ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ tại sao u lympho lại có thể gây tăng tiết mồ hôi, nguyên nhân có thể là do bản thân bệnh hay là do cơ thể đáp ứng với bệnh tật. Có thể đó là do phản ứng của cơ thể với một triệu chứng khác – sốt – khi cơ thể cố gắng để hạ sốt. (Cả sốt và ra nhiều mồ hôi được biết tới là các triệu chứng “B” và có liên quan đến u lympho tiến triển nhanh.) Hoặc nguyên nhân có thể là do hormon và protein do các tế bào ung thư sản xuất ra.

Bình luận
Tin mới
  • 09/05/2024

    Những ai không nên làm đẹp bằng dầu oliu

    Làm đẹp da với dầu oliu là biện pháp chăm sóc da được nhiều người áp dụng, nhưng dầu oliu không phải vô hại đối với làn da, nên không phải ai cũng dùng được. Do đó cần phải nắm được ưu nhược của nguyên liệu để sử dụng phù hợp, đúng cách.

  • 09/05/2024

    Đau vùng chậu có phải do lạc nội mạc tử cung?

    Lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng tới gần 10% chị em ở độ tuổi 20-40. Triệu chứng phổ biến nhất do lạc nội mạc tử cung là cơn đau dữ dội ở vùng chậu và bụng dưới.

  • 09/05/2024

    Phòng ngừa viêm xoang và biến chứng

    Viêm xoang thường phát triển sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp do virus, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường hoặc cúm.

  • 09/05/2024

    Thực đơn cho trẻ biếng ăn để phòng ngừa suy dinh dưỡng

    Biếng ăn không hẳn là một bệnh mà thường là biểu hiện của nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể do bệnh lý hay rối loạn tâm lý, cha mẹ hoàn toàn có thể giúp con khắc phục.

  • 08/05/2024

    7 nguyên tắc quan trọng của chế độ ăn cho bệnh nhân suy tim

    Việc thay đổi lối sống, thực hiện chế độ ăn chuyên biệt có thể giúp bệnh nhân suy tim phòng ngừa tình trạng bệnh nặng hơn, ngăn chặn sự phát triển một số bệnh mạn tính và cải thiện sức khỏe tổng thể.

  • 08/05/2024

    4 dấu hiệu "cờ đỏ" cảnh báo bệnh gan nhiễm mỡ

    Gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng mỡ trong gan dư thừa quá nhiều, gây ảnh hưởng đến chức năng của gan. Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh rất quan trọng với việc điều trị.

  • 08/05/2024

    Thực phẩm tăng khả năng chữa lành của đường ruột

    Chữa lành đường ruột đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể, từ tiêu hóa, hấp thu chất dinh dưỡng đến hoạt động của hệ thống miễn dịch và kiểm soát tâm trạng. Ưu tiên ăn những thực phẩm này trong chế độ ăn uống có thể thúc đẩy quá trình chữa lành đường ruột.

  • 08/05/2024

    Lupus ảnh hưởng đến cơ thể bạn như thế nào?

    Lupus có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể bạn, nhưng việc dùng thuốc có thể giúp ngăn ngừa và giảm bớt triệu chứng bệnh. Ngoài ra còn có các biện pháp bạn có thể tự thực hiện để tránh ảnh hưởng của bệnh lupus lên tim, da, thận, mắt và các khu vực khác trên cơ thể.

Xem thêm