Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tăng kali máu ở bệnh nhân ung thư

Tăng kali máu, hoặc nồng độ kali máu cao, là một hiện tượng phổ biến ở người bị ung thư và có thể đe doạ đến tính mạng. Hãy tìm hiểu những lưu ý cần thiết dưới đây.

Tăng kali máu ở bệnh nhân ung thư

Mức kali cao (tăng kali máu) là một bất thường về nồng độ các chất điện giải có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác nhau ở bệnh nhân ung thư. Để hiểu rõ hơn tại sao nồng độ kali có ý nghĩa quan trọng như vậy và  nguyên nhân gì  khiến cho  mồng độ Kali huyết tăng hoặc giảm, thì bạn nên biết sơ qua về chức năng điện giải trong cơ thể.

Hầu hết mọi người đã quen thuộc với  chất điện giải từ những nước tăng lực hoặc nước bổ sung điện giải. Tuy nhiên nhiều người vẫn mơ hồ không biết điện giải là gì và vai trò của chúng với cơ thể.

Theo thuật ngữ đơn giản nhất, chất điện giải là hợp chất khoáng mà khi hòa tan trong nước sẽ tách riêng thành các ion tích điện. Có rất nhiều loại chất điện giải, nhưng natri, kali, clorua, bicarbonate, canxi, sulfat, magiê và phốt phát là những chất quan trọng nhất trong cơ thể con người. Cơ thể chúng ta phụ thuộc vào điện giải cho sự co cơ (bao gồm cả tim), dẫn truyền xung thần kinh, duy trì cân bằng dịch, và nhiều vai trò khác.

Thông qua các hormone, cơ chế  đặc biệt và chất vận chuyển, thận có trách nhiệm kiểm soát nồng độ và thể tích chất điện giải và nước trong cơ thể.

Một ví dụ cơ bản về cách thận điều chỉnh nước và chất điện giải như thế nào đó là  đi tiểu. Khi cơ thể  thừa nhiều nước, lượng nước tiểu sẽ tăng lên. Khi cơ thể mất nước, lượng nước tiểu sẽ giảm. Sự dư thừa chất điện giải được thải ra khỏi cơ thể thông qua nước tiểu, mồ hôi, và đường tiêu hóa. Thận có quy định nghiêm ngặt về mức nước hoặc chất điện giải trong cơ thể thấp hoặc cao. Khi nồng độ tăng hoặc giảm, thận bắt đầu đáp ứng ngay lập tức. Khát là một ví dụ cơ bản về cách cơ thể chúng ta phản ứng với mức nước giảm xuống.

Ngoài kali, theo dõi các bất thường điện giải khác, chẳng hạn như tăng calci huyết cũng là một bất thường về điện giải cần theo dõi ở những bệnh nhân đang hóa trị liệu.

Nguyên nhân

Một số yếu tố có thể góp phần làm tăng mức kali ở người bị ung thư. Một số trong số này bao gồm:

• Các khối u sản sinh  hormone (hội chứng paraneoplastic)

• Tác dụng phụ của hóa trị liệu

• Hội chứng phân tách khối u - Khoảng 98% kali trong cơ thể được tìm thấy trong tế bào, chỉ có khoảng 2% hiện diện trong máu xương ức. Trong một số trường hợp, khối u rất nhạy với hóa trị thì các tế bào ung thư chết nhanh và với số lượng lớn. Khi một tế bào ung thư chết theo cách này,  các chất điện giải chứa trong tế bào được giải phóng  sau đó được tống vào máu. Thông thường, thận và gan làm tốt công việc loại bỏ chất điện giải dư thừa quá mức, nhưng lượng kali tăng ồ ạt này có thể làm quá tải khả năng xử lý  của những cơ quan này, dẫn đến nồng độ cực cao trong máu

• Sự di căn của thượng thận (ung thư lan sang tuyến thượng thận)

• Truyền máu

• Những người bị ung thư cũng có thể tăng kali cao vì những lý do như suy thận và các phản ứng phụ của thuốc.

Tăng kali huyết ở bệnh nhân ung thư cũng có thể bị nhầm lẫn với tình trạng kali huyết ở những bệnh khác.Ví dụ, giảm tiểu cầu (mức độ cao nhưng không thực tế) có thể xảy ra ở những bệnh nhân có bạch cầu hoặc tiểu cầu rất cao. Với chứng giảm kali máu giả, nồng độ kali huyết thanh cao hơn đáng kể so với nồng độ kali huyết tương.

Triệu chứng

Kali đóng một vai trò quan trọng trong tim và chức năng thần kinh cơ, do đó, ở nồng độ cao, tim, thần kinh và cơ bắp thường bị ảnh hưởng.

Với độ cao kali tăng nhẹ, bạn không thể có bất kỳ triệu chứng nào, nhưng do mức tăng các triệu chứng có thể bao gồm:

• Cơ yếu, co thắt, và thậm chí bị liệt

• Thở nông và thở nhanh

• Cảm giác ngứa ran

• loạn nhịp tim (nhịp tim không đều) là một trong những biến chứng nghiêm trọng hơn

• Lú lẫn

• Động kinh, hôn mê, và tử vong khi nồng độ rất cao

Chẩn đoán

Tăng kali huyết được chẩn đoán thông qua xét nghiệm máu và / hoặc điện tâm đồ. Giá trị bình thường của người trưởng thành đối với kali là 3,5-5,3 mEq / L.

Điều trị

Hầu hết, các ca tăng kali huyết đều nhẹ và có thể được điều trị bằng cách đơn giản là hạn chế kali trong chế độ ăn uống và điều trị ung thư. Lời khuyên quan trọng với các bệnh nhân ung thư đang điều trị là: Hãy tránh xa thực phẩm bổ sung. Ở những người không bị ung thư, sử dụng thực phẩm bổ sung đôi khi là nguyên nhân gây tăng kali máu, và uống vitamin và khoáng chất trong điều trị ung thư đôi khi có thể gây trở ngại cho quá trình điều trị.

Nếu nghiêm trọng hơn, bác sỹ sẽ cân nhắc các lựa chọn điều trị, bao gồm:

• Thuốc lợi tiểu (thuốc viên nước)

• Truyền tĩnh mạch glucose và insulin

• Canxi  truyền tĩnh mạch

• thuốc kali hấp thụ

• Chạy thận

Việc điều trị mức kali tăng cao rất quan trọng. Tuy nhiên, các bác sỹ luôn cẩn trọng để đảm bảo bệnh nhân không rơi vào tình trangh hạ kali huyết (mức kali thấp) vì có thể rất nghiêm trọng, gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết:Tìm hiểu về chứng rối loạn điện giải

Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm