Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

18 nguyên nhân căng thẳng (stress) thường gặp

Bất kì ai từng trải qua chứng căng thẳng mãn tính đều quen thuộc với những tác động tiêu cực của nó đến cơ thể. Khi chúng ta không thể hồi phục hiệu quả sau căng thẳng, chúng ta suy sụp và càng không thể chịu đựng được tình hình.

18 nguyên nhân căng thẳng (stress) thường gặp

Khả năng thể chất và tinh thần tăng cao trong giai đoạn báo động do nồng độ cortisol và adrenaline tăng, cơ thể bạn sẽ ưu tiên chức năng não và cơ bắp hơn là tiêu hóa, chức năng sinh dục và miễn dịch. Điều này có thể rất hữu ích khi bạn chạy trốn khỏi thú dữ, nhưng nếu nó tiếp tục diễn biến mãn tính, cơ thể sẽ bị mất cân bằng các chức năng.  

Có những thời điểm trong cuộc đời chúng ta dễ bị stress hơn cả. Điều quan trọng cần lưu ý là không chỉ sự kiện hoặc quá trình tạo ra căng thẳng, mà cách chúng ta tiếp nhận chúng cũng là một nguyên nhân. Trong khi chúng ta dễ dàng kiểm soát một vài tác nhân căng thẳng (giống như việc chứng ta tự chăm sóc bản thân, thái độ và niềm tin, chế độ ăn), số khác hầu như không thể chế ngự.

Điểm mấu chốt là chúng ta không thể loại trừ tất cả tác nhân căng thẳng ra khỏi cuộc sống nhưng chúng ta có thể kiểm soát cách phản ứng với những thứ mình không thể kiểm soát. Căng thẳng luôn luôn là một phần của cuộc sống thường ngày. Chúng ta học cách sống lành mạnh hơn, tăng khả năng phục hồi bằng việc điều chỉnh bản thân khi có thể.

Chính vì đó, hãy chú ý đặc biệt tới những thời điểm sau:

Một sự kiện lớn không thể lường trước trong cuộc sống

Có thể là người thân trong gia đình mất đi, một tai nạn hoặc chấn thương cấp tính hay bệnh tật cần phải kiểm soát chứ không phải lo sợ thái quá.

Chế độ ăn

Có nhiều cách để chế độ ăn có thể là tác nhân căng thẳng tiềm ẩn đối với cơ thể: Thừa đường, độc tố, cà phê, chất cồn, nhạy cảm và dị ứng thức ăn, hoặc thiếu chất.

Vấn đề sức khỏe mãn tính

Đặc biệt những vấn đề không thể dễ dàng giải quyết bằng thuốc hoặc phẫu thuật và kéo dài dai dẳng: bệnh mãn tính hoặc nhiễm trùng mãn tính.

Phơi nhiễm với độc tố ngoài môi trường

Các nhân tố có thể bắt nguồn từ nơi làm việc, nhà, nước ô nhiễm hoặc các sản phẩm chăm sóc cá nhân.  

Tập thể dục

Tập thể dục quá nhiều hay quá ít đều là nguyên nhân gây stress tiềm ẩn.  

Dị ứng

Dị ứng với môi trường ảnh hưởng mãn tính đến hệ miễn dịch cũng như ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày.

Thiếu kiểm soát căng thẳng

Nếu bạn không có kĩ năng kiểm soát căng thẳng đúng cách, sự căng thẳng có thể phát sinh từ việc thiếu ngủ, thiếu thời gian nghỉ ngơi và thiếu chăm sóc bản thân.

Căng thẳng trong gia đình

Có thể là căng thẳng liên quan đến gia đình hay bạn bè thân thiết: căng thẳng hôn nhân, căng thẳng trong các mối quan hệ, cưới hoặc li dị, có thêm người trong gia đình, thay đổi trong gia đình, sự phức tạp trong mối quan hệ dâu/rể.

Các vấn đề tài chính

Có thể là bất kì căng thẳng liên quan đến tài chính: nợ, vỡ nợ khoản vay hoặc phá sản, thiếu nguồn lực tài chính.

Các vấn đề pháp lý

Có thể là bất kì các vấn đề từ vi phạm luật giao thông cho đến bị kiện cáo hoặc giam giữ.  

Khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc

Cách bạn phản ứng với các tình huống trong cuộc sống hàng ngày có thể là một nguyên nhân sâu xa của căng thẳng.

Thay đổi lớn trong thói quen hàng ngày

Bất kì thay đổi lớn nào đối với thói quen hàng ngày, như bỏ thuốc hoặc thực hiện chế độ ăn mới.  

Thuốc kê đơn hoặc không theo kê đơn

Tác dụng phụ của chúng có thể gây ra căng thẳng đáng kể.

Biến động về công việc

Thay đổi về tình trạng công việc bao gồm: nhận việc mới, thôi việc, thăng chức hoặc giáng chức, vấn đề với chủ/đồng nghiệp, thay đổi giờ làm việc.

Giáo dục

Thay đổi trong học tập bạn có thể gặp: bắt đầu kì học, kết thúc kì học, thay đổi nơi đào tạo.

Thay đổi điều kiện sống

Thay đổi nơi ở hoặc môi trường: di chuyển, tu sửa hay điều kiện sống thiếu ổn định.

Sợ hãi

Bất kì sự lo sợ hay quấy nhiễu hàng ngày nào can thiệp và cuộc sống hàng ngày sẽ là nguyên nhân căng thẳng mãn tính.

Thái độ và niềm tin

Cách bạn nhìn nhận thế giới (hoặc những “quy tắc” bạn theo đuổi) có thể là nguyên nhân gây căng thẳng đến cơ thể.

Thông tin thêm trong bài viết: 9 điều các chuyên gia trị liệu làm khi bị căng thẳng

 

Ngọc Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Rodaleweliness)
Bình luận
Tin mới
  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

Xem thêm