Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 loại thảo mộc làm dịu lo âu, căng thẳng

Cho dù bạn bị trầm cảm, rối loạn lo âu hay chỉ đơn giản là cảm thấy đôi khi tâm trí mình nặng trĩu, bạn cũng có thể sẽ thu được lợi ích khi sử dụng các loại thảo mộc có tác dụng làm dịu tinh thần, cho dù bạn sử dụng dưới dạng thực phẩm chức năng, trà hay hương liệu (mùi thơm).

5 loại thảo mộc có tác dụng làm dịu lo âu, căng thẳng

Thảo mộc đóng một vai trò nhất định trong y học cổ truyền từ năm 5.000 năm trước và cho đến ngày nay. Thảo mộc đã được rất nhiều thầy thuốc ở nhiều quốc gia và nền văn hóa khác nhau sử dụng để làm thư giãn tinh thần và bảo vệ cơ thể khỏi căng thẳng và lo âu.

Nhưng, một điều cần nhớ, đó là thảo mộc không thể thay thế hoàn toàn cho các loại thuốc điều trị lo âu, mà chỉ nên được sử dụng như một liệu pháp bổ sung, bên cạnh các phương pháp điều trị.

Với những triệu chứng lo âu, căng thẳng và trầm cảm nhẹ, có thể bạn chỉ cần sử dụng thảo mộc là đủ. Nhưng hãy luôn nhớ: nên tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị trước khi sử dụng bất cứ loại thảo mộc nào để đảm bảo các loại thảo mộc sẽ không tương tác với các loại thuốc bạn đang dùng và an toàn để bạn sử dụng.

Hoa cúc

Hoa cúc là một trong số những loại thảo mộc cổ xưa nhất và được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh, ví dụ như dị ứng theo mùa, viêm, co thắt cơ, rối loạn kinh nguyệt, mất ngủ, loét, các vết thương hở, rối loạn tiêu hóa, đau khớp và trĩ.
Được biết đến rộng rãi với tác dụng giảm đau nhẹ và gây ngủ, tác dụng an thần của hoa cúc được cho là do thành phần flavonoid, cụ thể là apigenin có thể gắn với các thụ thể benzodiazepine trong não. Chiết xuất hoa cúc có tác dụng gây ngủ gần giống như benzodiazepine - loại thuốc ngủ phổ biến và đã được chứng minh trong một nghiên cứu trên những con chuột bị rối loạn giấc ngủ.
Trong một nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania - Philadelphia, những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD) sử dụng thực phẩm chức năng là hoa cúc trong vòng 8 tuần đã giảm đáng kể các triệu chứng lo âu, so sánh với nhóm người bệnh dùng giả dược.
Hoa cúc cũng được sử dụng rộng rãi để làm mỹ phẩm hoặc hương liệu và phổ biến nhất dưới dạng trà – hơn 1 triệu ly trà hoa cúc được tiêu thụ mỗi ngày, đem lại cảm giác thư thái, bình an cho người thưởng thức.

Hoa oải hương (lavender)

Hoa oải hương rất nổi tiếng với hương thơm tuyệt vời, và được sử dụng như một biện pháp để điều trị rất nhiều bệnh, từ mất ngủ cho đến mệt mỏi, trầm cảm, và lo âu. Công dụng phổ biến nhất của hoa oải hương là sử dụng trong xà phòng và dầu gội đầu để làm sạch cơ thể và thư giãn tinh thần.

Một nghiên cứu năm 2010 đã chỉ ra rằng, hoa oải hương có thể làm giảm các triệu chứng lo âu ở những người mắc chứng rối loạn lo âu toàn thể, tác dụng này của hoa oải hương tương đương với tác dụng của lorazepam. Trong một nghiên cứu khác, sử dụng tinh dầu hoa oải hương cũng có thể giúp làm giảm trạng thái lo âu trước kỳ thi ở sinh viên ngành điều dưỡng.

Hoa lạc tiên

Người Mỹ bản địa là những người đầu tiên biết sử dụng hoa lạc tiên như một loại thảo mộc. Đầu tiên, loại hoa này được sử dụng chủ yếu để điều trị tình trạng bồn chồn. Sau đó, hoa lạc tiên được những người nhập cư vào Mỹ sử dụng như một loại thảo mộc an thần.

Các nhà nghiên cứu cho biết, hoa lạc tiên có tác dụng bằng cách tăng lượng axit gamma aminobutyric (GABA) trong não, việc này có thể làm giảm hoạt động của một số tế bào não và khiến bạn cảm thấy thư giãn hơn. Trong một nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Dược lâm sàng và Trị liệu ( Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics), hoa lạc tiên có hiệu quả tương đương như oxazepam trong điều trị các triệu chứng lo âu ở những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD).

Mặc dù hoa lạc tiên không có tác dụng nhanh như oxazepam, nhưng hoa lạc tiên lại ít ảnh hưởng lên hiệu quả công việc so với dùng thuốc. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng, những người được sử dụng hoa lạc tiên trước khi phẫu thuật cảm thấy ít lo âu hơn những người dùng giả dược.

Tía tô đất

Tía tô đất là một loại thảo mộc cùng họ với bạc hà và đã được sử dụng từ thời Trung cổ để chống lại căng thẳng và lo âu, kích thích ngủ ngon và cải thiện tiêu hóa.

Khi được sử dụng chung với các loại thảo mộc thư giãn tình thần khác, các nghiên cứu đã chứng minh rằng, tía tô đất có tác dụng an thần, giảm lo âu và hỗ trợ giấc ngủ. Trong một nghiên cứu bệnh chứng, 18 người tình nguyện khỏe mạnh nhận 2 liều chiết xuất tía tô đất tiêu chuẩn riêng biệt (một liều 300mg và một liều 600mg) hoặc dùng giả dược trong 7 ngày. Liều 600mg có tác dụng làm tăng cảm xúc và tăng trạng thái bình tĩnh và tỉnh táo.

Một nghiên cứu khác cũng ghi lại rằng, hiệu quả của tía tô đất cùng với các loại thảo mộc khác trong khi làm giảm lo âu. Khi những người sử dụng tía tô đất dưới dạng viên ngậm, hoạt động của sóng alpha trong não tăng lên, chứng tỏ họ đang cảm thấy rất thư giãn.

Cây nữ lang

Cây nữ lang đã được sử dụng từ thế kỷ thứ II để điều trị mất ngủ và lo âu, mặc dù phải đến thế kỷ thứ XVII, loại cây này mới trở nên phổ biến tại châu Âu. Các nhà khoa học tin rằng, cũng giống như các loại thảo mộc có tác dụng an thần khác, cây nữ lang sẽ làm tăng lượng GABA trong não, cơ chế tương tự như alprazolam và diazepam, và do đó, làm thư giãn não bộ.
Tuy nhiên, chưa có những nghiên cứu đầy đủ cũng như những kết luận cụ thể về tác dụng của cây nữ lang. Trong một nghiên cứu, cây nữ lang không cho thấy tác dụng kích thích giấc ngủ đối với đối tượng nghiên cứu (tác dụng của cây nữ lang trong nghiên cứu này chỉ tương đương với giả dược). Tuy nhiên, trong một nghiên cứu khác, 75 người bị mất ngủ được nhận hoặc 600mg chiết xuất nữ lang, hoặc 10mg oxazepam trong 28 ngày. Kết quả cho thấy, những người dùng nữ lang có giấc ngủ cải thiện tương đương với dùng thuốc, nhưng ít gặp phải các tác dụng không mong muốn hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những loại thảo mộc và gia vị tốt cho não bộ

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm