Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 loại thảo mộc làm dịu lo âu, căng thẳng

Cho dù bạn bị trầm cảm, rối loạn lo âu hay chỉ đơn giản là cảm thấy đôi khi tâm trí mình nặng trĩu, bạn cũng có thể sẽ thu được lợi ích khi sử dụng các loại thảo mộc có tác dụng làm dịu tinh thần, cho dù bạn sử dụng dưới dạng thực phẩm chức năng, trà hay hương liệu (mùi thơm).

5 loại thảo mộc có tác dụng làm dịu lo âu, căng thẳng

Thảo mộc đóng một vai trò nhất định trong y học cổ truyền từ năm 5.000 năm trước và cho đến ngày nay. Thảo mộc đã được rất nhiều thầy thuốc ở nhiều quốc gia và nền văn hóa khác nhau sử dụng để làm thư giãn tinh thần và bảo vệ cơ thể khỏi căng thẳng và lo âu.

Nhưng, một điều cần nhớ, đó là thảo mộc không thể thay thế hoàn toàn cho các loại thuốc điều trị lo âu, mà chỉ nên được sử dụng như một liệu pháp bổ sung, bên cạnh các phương pháp điều trị.

Với những triệu chứng lo âu, căng thẳng và trầm cảm nhẹ, có thể bạn chỉ cần sử dụng thảo mộc là đủ. Nhưng hãy luôn nhớ: nên tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị trước khi sử dụng bất cứ loại thảo mộc nào để đảm bảo các loại thảo mộc sẽ không tương tác với các loại thuốc bạn đang dùng và an toàn để bạn sử dụng.

Hoa cúc

Hoa cúc là một trong số những loại thảo mộc cổ xưa nhất và được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh, ví dụ như dị ứng theo mùa, viêm, co thắt cơ, rối loạn kinh nguyệt, mất ngủ, loét, các vết thương hở, rối loạn tiêu hóa, đau khớp và trĩ.
Được biết đến rộng rãi với tác dụng giảm đau nhẹ và gây ngủ, tác dụng an thần của hoa cúc được cho là do thành phần flavonoid, cụ thể là apigenin có thể gắn với các thụ thể benzodiazepine trong não. Chiết xuất hoa cúc có tác dụng gây ngủ gần giống như benzodiazepine - loại thuốc ngủ phổ biến và đã được chứng minh trong một nghiên cứu trên những con chuột bị rối loạn giấc ngủ.
Trong một nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania - Philadelphia, những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD) sử dụng thực phẩm chức năng là hoa cúc trong vòng 8 tuần đã giảm đáng kể các triệu chứng lo âu, so sánh với nhóm người bệnh dùng giả dược.
Hoa cúc cũng được sử dụng rộng rãi để làm mỹ phẩm hoặc hương liệu và phổ biến nhất dưới dạng trà – hơn 1 triệu ly trà hoa cúc được tiêu thụ mỗi ngày, đem lại cảm giác thư thái, bình an cho người thưởng thức.

Hoa oải hương (lavender)

Hoa oải hương rất nổi tiếng với hương thơm tuyệt vời, và được sử dụng như một biện pháp để điều trị rất nhiều bệnh, từ mất ngủ cho đến mệt mỏi, trầm cảm, và lo âu. Công dụng phổ biến nhất của hoa oải hương là sử dụng trong xà phòng và dầu gội đầu để làm sạch cơ thể và thư giãn tinh thần.

Một nghiên cứu năm 2010 đã chỉ ra rằng, hoa oải hương có thể làm giảm các triệu chứng lo âu ở những người mắc chứng rối loạn lo âu toàn thể, tác dụng này của hoa oải hương tương đương với tác dụng của lorazepam. Trong một nghiên cứu khác, sử dụng tinh dầu hoa oải hương cũng có thể giúp làm giảm trạng thái lo âu trước kỳ thi ở sinh viên ngành điều dưỡng.

Hoa lạc tiên

Người Mỹ bản địa là những người đầu tiên biết sử dụng hoa lạc tiên như một loại thảo mộc. Đầu tiên, loại hoa này được sử dụng chủ yếu để điều trị tình trạng bồn chồn. Sau đó, hoa lạc tiên được những người nhập cư vào Mỹ sử dụng như một loại thảo mộc an thần.

Các nhà nghiên cứu cho biết, hoa lạc tiên có tác dụng bằng cách tăng lượng axit gamma aminobutyric (GABA) trong não, việc này có thể làm giảm hoạt động của một số tế bào não và khiến bạn cảm thấy thư giãn hơn. Trong một nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Dược lâm sàng và Trị liệu ( Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics), hoa lạc tiên có hiệu quả tương đương như oxazepam trong điều trị các triệu chứng lo âu ở những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD).

Mặc dù hoa lạc tiên không có tác dụng nhanh như oxazepam, nhưng hoa lạc tiên lại ít ảnh hưởng lên hiệu quả công việc so với dùng thuốc. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng, những người được sử dụng hoa lạc tiên trước khi phẫu thuật cảm thấy ít lo âu hơn những người dùng giả dược.

Tía tô đất

Tía tô đất là một loại thảo mộc cùng họ với bạc hà và đã được sử dụng từ thời Trung cổ để chống lại căng thẳng và lo âu, kích thích ngủ ngon và cải thiện tiêu hóa.

Khi được sử dụng chung với các loại thảo mộc thư giãn tình thần khác, các nghiên cứu đã chứng minh rằng, tía tô đất có tác dụng an thần, giảm lo âu và hỗ trợ giấc ngủ. Trong một nghiên cứu bệnh chứng, 18 người tình nguyện khỏe mạnh nhận 2 liều chiết xuất tía tô đất tiêu chuẩn riêng biệt (một liều 300mg và một liều 600mg) hoặc dùng giả dược trong 7 ngày. Liều 600mg có tác dụng làm tăng cảm xúc và tăng trạng thái bình tĩnh và tỉnh táo.

Một nghiên cứu khác cũng ghi lại rằng, hiệu quả của tía tô đất cùng với các loại thảo mộc khác trong khi làm giảm lo âu. Khi những người sử dụng tía tô đất dưới dạng viên ngậm, hoạt động của sóng alpha trong não tăng lên, chứng tỏ họ đang cảm thấy rất thư giãn.

Cây nữ lang

Cây nữ lang đã được sử dụng từ thế kỷ thứ II để điều trị mất ngủ và lo âu, mặc dù phải đến thế kỷ thứ XVII, loại cây này mới trở nên phổ biến tại châu Âu. Các nhà khoa học tin rằng, cũng giống như các loại thảo mộc có tác dụng an thần khác, cây nữ lang sẽ làm tăng lượng GABA trong não, cơ chế tương tự như alprazolam và diazepam, và do đó, làm thư giãn não bộ.
Tuy nhiên, chưa có những nghiên cứu đầy đủ cũng như những kết luận cụ thể về tác dụng của cây nữ lang. Trong một nghiên cứu, cây nữ lang không cho thấy tác dụng kích thích giấc ngủ đối với đối tượng nghiên cứu (tác dụng của cây nữ lang trong nghiên cứu này chỉ tương đương với giả dược). Tuy nhiên, trong một nghiên cứu khác, 75 người bị mất ngủ được nhận hoặc 600mg chiết xuất nữ lang, hoặc 10mg oxazepam trong 28 ngày. Kết quả cho thấy, những người dùng nữ lang có giấc ngủ cải thiện tương đương với dùng thuốc, nhưng ít gặp phải các tác dụng không mong muốn hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những loại thảo mộc và gia vị tốt cho não bộ

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm