Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

7 loài cỏ dại có thể là thảo dược hữu ích

Rất có thể một trong số chúng đang mọc ở sân sau nhà bạn đấy. Hãy xem, khi nào bạn có thể dùng chúng như một loại thuốc hỗ trợ.

7 loài cỏ dại có thể là thảo dược hữu ích

Thảo bản bông vàng

Từ xa xưa, ở Tây phương, cây thảo bản bông vàng đã được sử dụng với nhiều cách khác nhau: cành hoa có thể dùng để chế tạo đuốc hoặc nến khi nhúng với mỡ, trong khi lá có thể dùng để rải sàn.
Cây thảo bản ngày nay vẫn có tác dụng hữu hiệu đối với các bệnh đường hô hấp. Được chế biến giống như trà, chất saponin và nước ép nhuyễn của thảo bản bông vàng đôi khi có thể giúp giảm ho và đau họng. Trà thảo bản bông vàng có vị ngọt nhẹ sẽ giúp xoa dịu cổ họng.
Bạn có thể tìm thấy cây này ở vùng đất trống, khô nóng bên cạnh đường cao tốc hay chân đê. 

Cây mã đề 

Cây mã đề có thể được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới và rất sẵn có ở Việt Nam, trong vườn, ngoài ruộng hoặc ven đê, bãi cỏ.
Từ rất lâu, cây Mã đề được dùng để chữa rất nhiều bệnh, từ kiết lỵ cho đến đau răng. Tác dụng tốt nhất của mã đề là giảm sưng, lợi tiểu. Bài thuốc dân gian râu ngô - bông mã đề được dùng phổ biến ở Việt Nam khi bị đái rắt, đái buốt, hỗ trợ hữu hiệu trong viêm nhiễm đường tiết niệu và bệnh phụ khoa. Cây mã đề đã được sử dụng từ hàng thế kỷ nay ở châu Âu, chủ yếu với vai trò chất chống viêm thay thế cho kem cortisone để chữa vết ong hoặc nhện cắn. Nghiền lá thành một hỗn hợp mềm, ẩm theo kiểu thuốc đắp, hoặc đun qua thành hỗn hợp sánh với sáp ong hoặc dầu dừa để tiện mang theo khi di chuyển.
Hãy tìm những cây có lá dài hình oval tại các khe nứt giữa những viên gạch lát đường, nơi đất ấm. Các lá có gân song song, tỏa ra từ cuống dẹt. Vào giữa mùa hè, bạn có thể thấy bông mã đề mọc lên thành cụm mờ đục mọc lên từ trung tâm bụi lá.

Cây tầm ma gốc lạ

Đây là một loại cây thuộc họ tầm ma. Theo ước tính, một ly cây tầm ma gốc lạ nấu chín có chứa gần một nửa lượng canxi cần thiết hàng ngày của một người, và nhiều hơn 1/3 lượng vitamin A cần thiết, cũng như 2,4 g protein. Giá trị dinh dưỡng  của cây này dường như cao hơn cải búp hoặc rau chân vịt.
Để chế biến, bạn loại bỏ lông của cây bằng cách luộc với hai lần thay nước, mỗi lần luộc một phút. Thành phẩm cuối cùng có vị ngậy và rất thích hợp khi ăn với cá béo chẳng hạn cá hồi.
Bạn có thể tìm cây này ở vùng đất râm và ẩm ướt. Cây này có thể cao đến gần 1m, thân cây hình vuông có nhiều lông. Hãy thận trọng khi thu hoạch cây này, nhưng đừng lo lắng, nếu bạn bị côn trùng cắn thì dùng hỗn hợp lá mã đề đắp lên.

Cây bồ công anh

Rất dễ để nhận ra hoa vàng đặc trưng của cây bồ công anh nổi bật trên nền cỏ và dọc đường đê. Lá có thể ăn sống với sa lát, nhưng tốt nhất bạn nên uống như một loại trà để thưởng thức hết hương vị và có được hiệu quả cho sức khỏe cao nhất. Để bớt vị đắng của lá cây bồ công anh, đầu  tiên phơi khô ba hoặc bốn lá ở bệ cửa sổ nơi nhiều nắng chiếu vào, sau đó bỏ vào một ly đã rót sẵn nước sôi, bạn sẽ có một ly trà tuyệt diệu.

Giàu vitamin K và beta-carotene, cây bồ công anh cũng được dùng để thanh lọc gan và máu. Bạn cũng nên lưu ý rằng, bồ công anh có tính lợi tiểu nhẹ.  

Ngưu bàng

Củ của cây này có thể  lột vỏ, rang lên và xay để cho ra bột pha giống cà phê nhưng không chứa caffein. Củ của cây này từng được sử dụng để chữa các nhiễm trùng tại chỗ do nấm. Gần đây, một số nghiên cứu chỉ ra rằng, trà ngưu bàng có chứa inulin—một hợp chất cải thiện tiêu hóa, theo trung tâm y tế của Đại học Maryland.
Sử dụng ngưu bàng cũng rất đơn giản, bạn chỉ cần ngâm một vài lát mỏng củ ngưu bàng trong nước sôi trong 5 phút.  Hỗn hợp trà ngâm đó sẽ có hương vị không mạnh mẽ như “cà phê” bột ngưu bàng. Nếu vị đắng nhẹ không vừa khẩu vị của bạn, bạn có thể thêm một ít lá bạc hà vào. Lưu ý là trà ngưu bàng không khuyến khích với người mang thai.
Tìm cây này ở vùng ruộng hoang hoặc những góc đất khô cằn trong vườn. Cây trưởng thành có thể phát triển rất cao, hạt cây có thể dính vào áo và tóc khi bạn thu hoạch.  

Hạ khô thảo

Cây hạ khô thảo là thành viên trong họ bạc hà, thường cao tầm vài chục cm, với hoa tím và thân trơn hình vuông. 
Để tận dụng lợi ích tối đa của cây này, thu hoạch lá, hoa và thân, sau đó phơi khô ở nơi có nắng ấm. Cây này có lượng chất chống oxy hóa gần như cao nhất trong số các cây thảo dược. Một hoặc hai thìa cây này pha thành trà khi dùng hàng tuần có thể phục hồi tế bào và giảm phản ứng viêm.

Cỏ thi

Cỏ thi rất dễ tìm thấy vào đầu hè với chùm hoa trắng ngả hồng hình cái ô. Cây cỏ thi mọc ở ruộng cũ, bên vệ đường và hầu như các loại đất vườn khác nhau. Cây dại có thể mọc ở đất không màu mỡ do có khả năng chịu hạn hán và các vùng đất trũng sỏi đá.
Trong thế chiến 1, quân đội đã dùng nó để làm dịu vùng da bầm tím. Theo Học viện dược thảo của Anh quốc, tính chất chống viêm và tính chất chống khuẩn của cỏ thi có thể kết hợp khiến nó trở thành thảo dược chữa lành vết thương tiềm năng.
Cỏ thi thường được sử dụng để ngâm trong bồn tắm hoặc ngâm các
vùng tay, chân bị bầm tím trong chậu ngâm. Hãy lấy một hoặc hai nắm cỏ mềm, để cỏ khô trong vòng một tuần và nhồi vào một túi vải mỏng hoặc túi giấy dùng để ngâm trà, sau đó ngâm vào chậu nước nóng hoặc bồn nước nóng. Để nước nguội vừa phải, ngâm bộ phận bị bầm tím trong đó, bạn sẽ thấy hiệu quả bất ngờ.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Quả sấu và mùa hè
Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm