Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phù và khó thở ở 3 tháng cuối thai kì

Khá nhiều mẹ bầu gặp phải khó thở và phù ở những tuần cuối của thai kì. Đôi khi những triệu chứng đó là dấu hiệu của tình trạng bệnh lí cần được quan tâm.

Khó thở ở 3 tháng cuối thai kì

Nguyên nhân khiến mẹ bầu thấy khó thở 

3 tháng cuối thai kì, tử cung ngày càng phát triển và tiến gần hơn về phía cơ hoành (đây là cơ ở nằm dưới phổi, đóng vai trò quan trọng trong hô hấp). Cơ hoành của mẹ bầu bị đẩy lên khoảng 4cm so với trước khi mang thai khiến cho phổi phải chịu những áp lực nhất định. Điều tất yếu là mẹ sẽ không thể lấy được nhiều không khí trong mỗi nhịp thở.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là mẹ bầu đang bị thiếu oxy. Cùng với sự hạn chế dung tích của phổi do sự đè nén của tử cung vào cơ hoành, thì trung tâm hô hấp ở não cũng kích thích sản xuất nhiều Progesteron (hóc-môn được sản xuất khi mang thai) khiến mẹ bầu thở chậm hơn. Mặc dù mỗi nhịp thở bạn lấy được ít không khí hơn nhưng không khí sẽ ở trong phổi của bạn lâu hơn, vì vậy sẽ mang lại lượng oxy nhiều hơn cho mẹ và thai nhi. Cơ thể của bạn cũng tăng tuần hoàn máu trong thời kì mang thai để đảm bảo thai nhi được cung cấp đủ oxy.

Những cách giúp mẹ bầu kiểm soát khó thở 

Hầu hết các mẹ bầu sẽ hết khó thở sau khi em bé được sinh ra. Tuy nhiên, khó thở có thể khiến mẹ bầu thấy mệt mỏi hơn hoặc căng thẳng, mất ngủ. Do vậy, hãy thử những cách dưới đây để mẹ bầu thấy dễ thở hơn:

Điều chỉnh tư thế: hãy cố gắng đứng thẳng lưng nhất có thể, lưng thẳng sẽ giảm bớt sự chèn ép của tử cung vào cơ hoành và làm bạn dễ thở hơn một chút. Hãy tưởng tượng một đường thẳng nối chính giữa xương ức và bầu trời, đường thẳng này phải trùng với trục cơ thể của bạn.

 
Tập luyện sẽ giúp bạn cải thiện việc thở cũng như nhịp tim của bạn. Nhưng hãy lưu ý rằng, bất cứ chương trình tập luyện nào bạn đang thực hiện cũng phải được sự đồng ý của bác sỹ. Việc tập luyện nên bắt đầu từ khi bạn mang bầu, nhưng nếu bạn vẫn chưa bắt đầu tập luyện thì đây chính là thời gian tốt để bạn tập Yoga trước sinh. Tập thở là cốt lõi của tập Yoga, các bài tập thở và kéo dãn dành cho mẹ bầu có thể cải thiện tư thế và giúp bạn thở tốt hơn. Và một lưu ý thêm với mẹ bầu rằng, trong 3 tháng cuối chỉ tập luyện vừa phải, bất cứ khi nào thấy khó chịu hoặc mệt mỏi, hãy dừng lại.
 
Thư giãn: càng lo lắng thì bạn càng thở nông và sẽ càng khó thở hơn. Vì vậy hãy nghỉ ngơi khi bạn cần được nghỉ ngơi hoặc khi bạn thấy khó thở nhiều hơn.

Không làm việc quá sức: hãy lắng nghe cơ thể bạn, thời gian này không phải là lúc để bạn làm việc vất vả, điều quan trọng là phải chú ý đến giới hạn của bản thân.

Cảm giác khó thở sẽ giảm đi khi bạn gần chuyển dạ. Khi em bé đi xuống vùng chậu, áp lực lên cơ hoành và phổi sẽ giảm bớt một phần.

Những dấu hiệu cảnh báo khó thở ở mẹ bầu là bệnh lý

  • Hen suyễn: nếu đã bị hen suyễn trước khi mang thai thì hen suyễn có thể nặng lên khi có thai. Hãy nói với bác sỹ nếu hen suyễn làm bạn khó thở hơn trong 3 tháng cuối thai kì, bác sỹ sẽ có biện pháp điều trị phù hợp.
  • Thiếu máu: trong một vài trường hợp, thiếu máu thiếu sắt có thể gây khó thở. Những triệu chứng khác của thiếu máu bao gồm mệt mỏi, đau đầu, da xanh, niêm mạc nhợt. Để chẩn đoán thiếu máu, bác sỹ có thể cần làm thêm xét nghiệm và kê cho bạn một số thực phẩm bổ sung.
  • Đau ngực hoặc ho kéo dài: nếu bạn ngực thấy đau khi hít sâu, thở nhanh, tim đập nhanh, hãy báo cho bác sỹ ngay lập tức. Những triệu chứng đó có thể là dấu hiệu có cục máu đông ở phổi (nhồi máu phổi hoặc tắc mạch phổi). Hãy đến gặp bác sỹ nếu bạn ho kéo dài hơn một vài ngày hoặc đau ngực.

Phù khi mang thai

 
Phù là tình trạng ứ dịch ở các mô trong cơ thể, dịch có xu hướng ứ lại ở phần thấp của cơ thể. Phù có thể xuất hiện ở bàn chân, mắt cá chân, và đôi khi là phù ở tay. 

Nhiều phụ nữ bị phù khi mang thai, nhất là những tháng cuối của thai kỳ. Hầu hết họ thường chỉ phù ở chân, phù xuất hiện ít nhất vào buổi sáng và tăng lên trong ngày.

Nếu trong 3 tháng cuối thai kỳ, phù xuất hiện kèm theo đau ở cẳng chân hoặc phù xuất hiện đột ngột, phù ở mặt và ở tay, phù nhiều, hãy báo ngay cho bác sỹ. Đó có thể là dấu hiệu của tiền sản giật. Bác sỹ sẽ khám, xét nghiệm và điều trị cho mẹ bầu nếu cần thiết, để đảm bảo cuộc chuyển dạ, sinh nở an toàn.

Mẹ bầu hãy tham khảo các cách dưới đây để kiểm soát phù:

Ngồi: hãy gác bàn chân của bạn lên cao mỗi khi có thể.

Đi tất hỗ trợ: đi tất có thể làm bạn thấy không thoải mái khi mang thai nhưng có loại tất  hỗ trợ chỉ đến đầu gối giúp làm giảm bớt tình trạng phù. Bạn có thể lựa chọn kích thước giống như trước khi có thai và mang tất vào buổi sáng trước khi chân bạn bị phù.

Tránh ăn quá nhiều muối, có thể dẫn đến giữ nước, gây phù.

Uống nhiều nước để giúp đào thải chất cặn bã và làm giảm lượng nước cơ thể giữ lại.

Lưu ý bổ sung 
Ba tháng cuối thai kì là thời điểm em bé phát triển rất nhanh, khiến tử cung tăng kích cỡ và sẽ đặt ra những áp lực mới lên cơ thể. Phù và khó thở là hai biểu hiện thường gặp nhưng cũng như một vài khó chịu khác, hầu hết các triệu chứng đó sẽ giảm đi trong những tuần cuối khi thai nhi đi xuống và chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ.
Hãy nhớ rằng những thay đổi này chỉ là tạm thời. Tiếp tục duy trì những thói quen tốt cho sức khỏe như chế độ ăn uống lành mạnh, tập luyện, nghỉ ngơi, tập thể dục cường độ hợp lý sẽ có tác dụng tốt cho việc hạn chế các khó chịu này. Hãy nhớ thông báo cho bác sỹ về bất kì sự khó chịu nào của bạn.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Luyện tập an toàn trong 3 tháng cuối thai kỳ
Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 20/04/2024

    Cho trẻ ăn dặm với trái cây đúng cách

    Trái cây là một trong các nhóm thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng và vitamin quan trọng, phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn dặm của trẻ.

  • 20/04/2024

    Chảy máu trong thai kỳ - Hiện tượng phổ biến nhưng đừng xem thường

    Chảy máu trong thời kỳ mang thai là một hiện tượng thường gặp, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Tuy nhiên, đôi khi đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.

  • 20/04/2024

    Những tác hại khi nằm ngủ gối cao

    Lựa chọn một chiếc gối với độ cao phù hợp sẽ mang lại cho bạn một giấc ngủ ngon, cải thiện tư thế và giảm đau lưng, mỏi cổ. Dưới đây là một số vấn đề về sức khỏe khi nằm gối quá cao hoặc kê nhiều gối trong thời gian dài.

  • 20/04/2024

    Cách giúp đỡ người tự gây thương tích

    Khi người bạn yêu thương đang tự gây thương tích, những dấu hiệu tưởng chừng dễ dàng nhận biết thường bị bỏ qua. Đó thường là một hành vi bí mật, được giấu bởi lớp quần áo hoặc dưới lí do như những vết thương từ thể thao và các hoạt động khác. Hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình và thấu hiểu, lắng nghe một cách không phê phán, bạn có thể học cách giúp đỡ người đang tự gây thương tích.

  • 19/04/2024

    Phát hiện ung thư dạ dày bằng hơi thở

    Hơi thở có mùi khiến cho bạn cảm thấy xấu hổ. Nhưng việc kiểm tra hơi thở nhanh ngoài việc có thể giúp bạn thoát khỏi nhiều tình huống khó xử còn có thể cứu mạng bạn. Theo một nghiên cứu, công nghệ kiểm tra hơi thở có thể phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm nhất .

  • 19/04/2024

    Đưa con đến viện ngay nếu con có dấu hiệu này khi mắc cúm B

    Cúm B là một loại cúm mùa do virus, thường gây nhiễm trùng đường hô hấp. Phần lớn khi trẻ mắc cúm B nhẹ sẽ tự khỏi, tuy nhiên virus cũng có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Nếu trẻ mắc cúm B có các dấu hiệu nguy hiểm dưới đây, cha mẹ cần đưa con đến viện ngay để điều trị.

  • 19/04/2024

    5 bệnh tự miễn thường gặp mà bạn cần biết

    Hệ thống miễn dịch của chúng ta có vai trò chính là nhận diện và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus và nấm. Tuy nhiên, đôi khi, các thành phần của hệ thống miễn dịch lại nhầm lẫn phản ứng với các protein trong cơ thể và gây ra các bệnh tự miễn.

  • 19/04/2024

    Tìm hiểu về các rối loạn tiêu hóa nghiêm trọng ở trẻ em

    Các rối loạn tiêu hóa ở trẻ em là một vấn đề phổ biến mà nhiều gia đình phải đối mặt. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về một số rối loạn tiêu hóa phổ biến ở trẻ, nguyên nhân và cách điều trị.

Xem thêm