Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để tăng cân nhanh và an toàn? - Phần 1

Trên thế giới đang có rất nhiều người bị thừa cân hoặc béo phì, nhưng cũng có rất nhiều người gặp phải vấn đề ngược lại: nhẹ cân hoặc quá gầy gò, mảnh khảnh. Nhẹ cân cũng là một mối lo ngại lớn vì hậu quả của việc nhẹ cân cũng chẳng kém gì với hậu quả của việc béo phì.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về việc tăng cân một cách nhanh chóng và an toàn.

Nhẹ cân là gì?

Chỉ số khối cơ thể (BMI) = Cân nặng (kg)/ Chiều cao 2 (m)

Nhẹ cân (underweight) được định nghĩa là khi chỉ số khối cơ thể (BMI) ở dưới 18.5. Tức là bạn sẽ không có một khối lượng cơ thể cần thiết để duy trì sự khỏe mạnh bình thường. Và ngược lại, nếu BMI trên 25 sẽ là thừa cân và trên 30 được coi là béo phì.

Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng chỉ số BMI không phải là tất cả bởi chỉ số này chỉ dựa trên chiều cao và cân nặng mà chưa tính đến khối cơ. Một số người sẽ có thể trạng mảnh khảnh một cách tự nhiên và vẫn khỏe mạnh. Và trong những trường hợp này, nhẹ cân không có nghĩa là bạn có vấn đề về sức khỏe. Các bạn gái và phụ nữ thường sẽ trải qua những giai đoạn bị nhẹ cân khoảng 2-3 lần trong đời. Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 1% nam giới và 2.4% nữ giới trên 20 tuổi bị nhẹ cân.

Nhẹ cân sẽ có hậu quả gì?

Béo phì gần đây đang trở thành một trong số những vấn đề lớn nhất về sức khỏe trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhẹ cân cũng có hại cho sức khỏe như béo phì vậy. Theo một nghiên cứu, nhẹ cân có liên quan đến việc tăng 140% nguy cơ tử vong sớm ở nam giới và tăng 100% nguy cơ tử vong sớm ở nữ giới. Cũng trong nghiên cứu này, béo phì “chỉ” có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sớm lên 50%, cũng có nghĩa là, nhẹ cân thậm chí còn có hậu quả nghiêm trọng hơn là béo phì.

Một nghiên cứu khác chỉ ra việc tăng nguy cơ tử vong sớm ở nam giới nhẹ cân, nhưng điều này không xảy ra với nữ giới. Nghiên cứu đi đến kết luận: nhẹ cân sẽ có hại nhiều hơn cho nam giới. Nhẹ cân cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, dẫn đến loãng xương, gãy xương và gây ra các vấn đề về vô sinh.

Những người nhẹ cân cũng có nguy cơ mắc chứng teo cơ liên quan đến tuổi và có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn.

 
Các nguyên nhân dẫn đến nhẹ cân

Có rất nhiều bệnh lý có thể khiến bạn bị sụt cân một cách không khỏe mạnh.

  • Rối loạn ăn uống: bao gồm tình trạng chán ăn tâm thần – một rối loạn về tâm thần rất nghiêm trọng.
  • Các vấn đề về tuyến giáp: Bị cường giáp có thể làm tăng quá trình chuyển hóa và gây sụt cân
  • Bệnh Celiac: là dạng bệnh nghiêm trọng nhất của chứng không dung nạp gluten. Đa số những người bị bệnh Celiac thậm chí còn không biết mình mắc bệnh.
  • Tiểu đường: Bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được (thường là tiểu đường type 1) có thể dẫn đến tình trạng sụt cân rất nghiêm trọng.
  • Ung thư: Khối u ung thư thường sẽ đốt cháy rất nhiều calo của cơ thể và khiến người bệnh rất dễ bị sụt cân.
  • Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng nhất định có thể khiến bạn bị nhẹ cân nghiêm trọng, bao gồm nhiễm ký sinh trùng, lao và HIV/AIDS.

Nếu bạn bị nhẹ cân, bạn nên đi khám bác sỹ để loại bỏ các nguyên nhân do mắc phải những tình trạng trên. Điều này là đặc biệt quan trọng nếu gần đây bạn bị sụt rất nhiều cân mặc dù không cố tình giảm cân hoặc ăn kiêng.

Làm thế nào để tăng cân một cách khỏe mạnh?

Nếu bạn muốn tăng cân, thì làm thế nào để tăng cân lành mạnh là rất quan trọng. Uống soda và ăn bánh ngọt có thể giúp bạn tăng cân, nhưng đồng thời với việc tăng cân, bạn đang phá hoại sức khỏe của chính mình.

Nếu bạn nhẹ cân, bạn chắc hẳn sẽ muốn tăng cân bằng cách duy trì sự cân bằng giữa khối cơ và khối mỡ dưới da, chứ không phải mỡ bụng. Có rất nhiều người có cân nặng bình thường nhưng vẫn bị tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến béo phì. Do vậy, việc ăn những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe và có những thói quen lành mạnh  là vô cùng quan trọng, cho dù bạn muốn tăng cân, hay giảm cân.

Ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đốt cháy

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để tăng cân là ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đã đốt cháy. Nếu lượng calo bạn nạp vào không nhiều hơn lượng calo cơ thể đốt cháy, bạn sẽ không thể tăng cân được. Nếu bạn muốn tăng cân một cách từ từ, chậm rãi, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn 300-500 calo mỗi ngày so với lượng calo bạn đã đốt cháy. Nếu bạn muốn tăng cân nhanh, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn từ 700-1000 calo so với lượng calo bạn đốt cháy. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng, việc tính toán calo chỉ là ước lượng. Lượng calo bạn nạp vào hay đốt cháy có thể chệnh lệnh khoảng vài trăm calo một ngày. Bạn cũng không cần thiết phải tính toán lượng calo nạp vào và đốt cháy trong suốt phần đời còn lại, nhưng trong một vài ngày/vài tuần đầu của kế hoạch tăng cân, việc làm này là cần tiết để bạn có thể biết được bạn đã ăn bao nhiêu calo.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 trên website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: BMI và tình trạng thiếu cân ở người trưởng thành
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 07/04/2025

    10 loại thực phẩm có nhiều canxi hơn một ly sữa

    Mặc dù sữa nổi tiếng vì chứa nhiều canxi nhưng có nhiều loại thực phẩm khác có thể giúp mọi người đáp ứng nhu cầu bổ sung canxi mỗi ngày.

  • 07/04/2025

    Ngày Sức Khỏe Thế Giới: - Khởi đầu khỏe mạnh tương lai tươi sáng

    Theo Tổ chức Y tế Thế giới ước tính mỗi năm có khoảng 300.000 phụ nữ tử vong khi mang thai hoặc sinh con và hơn 2 triệu trẻ sơ sinh tử vong trong tháng đầu tiên sau khi sinh; ước tính cứ 7 giây lại có 1 ca tử vong có thể phòng ngừa được.

  • 06/04/2025

    Chế độ ăn uống giúp cải thiện tình trạng không dung nạp lactose

    Không dung nạp lactose ảnh hưởng nhiều đến khả năng tiêu hoá và hấp thụ dinh dưỡng. Do đó việc điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp sẽ giúp cải thiện triệu chứng khó chịu.

  • 06/04/2025

    Phân biệt bệnh đái tháo đường và đái tháo nhạt

    Bệnh đái tháo đường và đái tháo nhạt có chung chữ “đái tháo ” trong tên gọi và một số triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên, hai căn bệnh này hoàn toàn không liên quan đến nhau. Chúng gây ra các tác hại khác nhau đối với sức khỏe con người và phương pháp điều trị cũng khác nhau. Cùng tìm hiểu sự khác biệt của 2 bệnh lý này qua bài viết sau!

  • 05/04/2025

    10 lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho bệnh sởi

    Người mắc bệnh sởi cần một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch và nhanh chóng phục hồi.

  • 05/04/2025

    Đi tiểu thường xuyên vào ban đêm có phải là dấu hiệu của bệnh tiểu đường không?

    Nếu bạn thường xuyên thức dậy vào ban đêm để đi tiểu, bạn có thể tự hỏi liệu có vấn đề gì không. Hầu hết người trưởng thành không cần đi vệ sinh nhiều hơn một lần trong 6-8 giờ ngủ. Nếu bạn đi tiểu nhiều lần trong đêm, có thể bạn đã mắc chứng tiểu đêm hoặc cũng có thể là dấu hiệu báo hiệu một vấn đề như bệnh tiểu đường.

  • 04/04/2025

    Ăn sáng bằng trái cây để giảm cân, lợi hại thế nào?

    Bữa sáng bằng trái cây được nhiều người lựa chọn khi muốn giảm cân vì giàu vitamin, chất xơ và ít calo. Tuy nhiên, chỉ ăn trái cây vào buổi sáng có thực sự tốt cho sức khỏe và hỗ trợ giảm cân hiệu quả?

  • 04/04/2025

    Làm thế nào để cải thiện lưu thông máu của bạn?

    Khi chân tay không nhận đủ máu, tay hoặc chân của bạn có thể cảm thấy lạnh hoặc tê. Nếu bạn có làn da sáng, chân của bạn có thể chuyển sang màu xanh. Lưu thông máu kém cũng có thể làm khô da, khiến móng tay giòn và khiến tóc rụng, đặc biệt là ở chân và bàn chân. Một số nam giới có thể gặp khó khăn trong việc cương cứng hoặc duy trì sự cương cứng. Và nếu bạn bị tiểu đường, vết trầy xước, vết loét hoặc vết thương của bạn có xu hướng lành chậm hơn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn một số mẹo để cải thiện lưu thông máu.

Xem thêm