Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để tăng cân nhanh và an toàn? - Phần 1

Trên thế giới đang có rất nhiều người bị thừa cân hoặc béo phì, nhưng cũng có rất nhiều người gặp phải vấn đề ngược lại: nhẹ cân hoặc quá gầy gò, mảnh khảnh. Nhẹ cân cũng là một mối lo ngại lớn vì hậu quả của việc nhẹ cân cũng chẳng kém gì với hậu quả của việc béo phì.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về việc tăng cân một cách nhanh chóng và an toàn.

Nhẹ cân là gì?

Chỉ số khối cơ thể (BMI) = Cân nặng (kg)/ Chiều cao 2 (m)

Nhẹ cân (underweight) được định nghĩa là khi chỉ số khối cơ thể (BMI) ở dưới 18.5. Tức là bạn sẽ không có một khối lượng cơ thể cần thiết để duy trì sự khỏe mạnh bình thường. Và ngược lại, nếu BMI trên 25 sẽ là thừa cân và trên 30 được coi là béo phì.

Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng chỉ số BMI không phải là tất cả bởi chỉ số này chỉ dựa trên chiều cao và cân nặng mà chưa tính đến khối cơ. Một số người sẽ có thể trạng mảnh khảnh một cách tự nhiên và vẫn khỏe mạnh. Và trong những trường hợp này, nhẹ cân không có nghĩa là bạn có vấn đề về sức khỏe. Các bạn gái và phụ nữ thường sẽ trải qua những giai đoạn bị nhẹ cân khoảng 2-3 lần trong đời. Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 1% nam giới và 2.4% nữ giới trên 20 tuổi bị nhẹ cân.

Nhẹ cân sẽ có hậu quả gì?

Béo phì gần đây đang trở thành một trong số những vấn đề lớn nhất về sức khỏe trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhẹ cân cũng có hại cho sức khỏe như béo phì vậy. Theo một nghiên cứu, nhẹ cân có liên quan đến việc tăng 140% nguy cơ tử vong sớm ở nam giới và tăng 100% nguy cơ tử vong sớm ở nữ giới. Cũng trong nghiên cứu này, béo phì “chỉ” có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sớm lên 50%, cũng có nghĩa là, nhẹ cân thậm chí còn có hậu quả nghiêm trọng hơn là béo phì.

Một nghiên cứu khác chỉ ra việc tăng nguy cơ tử vong sớm ở nam giới nhẹ cân, nhưng điều này không xảy ra với nữ giới. Nghiên cứu đi đến kết luận: nhẹ cân sẽ có hại nhiều hơn cho nam giới. Nhẹ cân cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, dẫn đến loãng xương, gãy xương và gây ra các vấn đề về vô sinh.

Những người nhẹ cân cũng có nguy cơ mắc chứng teo cơ liên quan đến tuổi và có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn.

 
Các nguyên nhân dẫn đến nhẹ cân

Có rất nhiều bệnh lý có thể khiến bạn bị sụt cân một cách không khỏe mạnh.

  • Rối loạn ăn uống: bao gồm tình trạng chán ăn tâm thần – một rối loạn về tâm thần rất nghiêm trọng.
  • Các vấn đề về tuyến giáp: Bị cường giáp có thể làm tăng quá trình chuyển hóa và gây sụt cân
  • Bệnh Celiac: là dạng bệnh nghiêm trọng nhất của chứng không dung nạp gluten. Đa số những người bị bệnh Celiac thậm chí còn không biết mình mắc bệnh.
  • Tiểu đường: Bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được (thường là tiểu đường type 1) có thể dẫn đến tình trạng sụt cân rất nghiêm trọng.
  • Ung thư: Khối u ung thư thường sẽ đốt cháy rất nhiều calo của cơ thể và khiến người bệnh rất dễ bị sụt cân.
  • Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng nhất định có thể khiến bạn bị nhẹ cân nghiêm trọng, bao gồm nhiễm ký sinh trùng, lao và HIV/AIDS.

Nếu bạn bị nhẹ cân, bạn nên đi khám bác sỹ để loại bỏ các nguyên nhân do mắc phải những tình trạng trên. Điều này là đặc biệt quan trọng nếu gần đây bạn bị sụt rất nhiều cân mặc dù không cố tình giảm cân hoặc ăn kiêng.

Làm thế nào để tăng cân một cách khỏe mạnh?

Nếu bạn muốn tăng cân, thì làm thế nào để tăng cân lành mạnh là rất quan trọng. Uống soda và ăn bánh ngọt có thể giúp bạn tăng cân, nhưng đồng thời với việc tăng cân, bạn đang phá hoại sức khỏe của chính mình.

Nếu bạn nhẹ cân, bạn chắc hẳn sẽ muốn tăng cân bằng cách duy trì sự cân bằng giữa khối cơ và khối mỡ dưới da, chứ không phải mỡ bụng. Có rất nhiều người có cân nặng bình thường nhưng vẫn bị tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến béo phì. Do vậy, việc ăn những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe và có những thói quen lành mạnh  là vô cùng quan trọng, cho dù bạn muốn tăng cân, hay giảm cân.

Ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đốt cháy

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để tăng cân là ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đã đốt cháy. Nếu lượng calo bạn nạp vào không nhiều hơn lượng calo cơ thể đốt cháy, bạn sẽ không thể tăng cân được. Nếu bạn muốn tăng cân một cách từ từ, chậm rãi, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn 300-500 calo mỗi ngày so với lượng calo bạn đã đốt cháy. Nếu bạn muốn tăng cân nhanh, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn từ 700-1000 calo so với lượng calo bạn đốt cháy. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng, việc tính toán calo chỉ là ước lượng. Lượng calo bạn nạp vào hay đốt cháy có thể chệnh lệnh khoảng vài trăm calo một ngày. Bạn cũng không cần thiết phải tính toán lượng calo nạp vào và đốt cháy trong suốt phần đời còn lại, nhưng trong một vài ngày/vài tuần đầu của kế hoạch tăng cân, việc làm này là cần tiết để bạn có thể biết được bạn đã ăn bao nhiêu calo.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 trên website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: BMI và tình trạng thiếu cân ở người trưởng thành
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/09/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị dị ứng thời tiết

    Dị ứng thời tiết là tình trạng phổ biến, đặc biệt trong những giai đoạn chuyển mùa hoặc khi nhiệt độ và độ ẩm thay đổi đột ngột. Những triệu chứng như mẩn đỏ, ngứa da, hắt hơi, hay thậm chí là khó thở có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân, biểu hiện, và cách xử lý dị ứng thời tiết không chỉ giúp giảm thiểu khó chịu mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin khoa học và thực tiễn về cách phòng ngừa và điều trị dị ứng thời tiết, giúp bạn bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.

  • 03/09/2025

    5 cách ăn khoai lang vừa ngon miệng vừa giúp giảm cân hiệu quả

    Khác với quan niệm sai lầm phổ biến rằng tinh bột là 'kẻ thù' của cân nặng, khoai lang lại là thực phẩm giúp đạt được mục tiêu giảm cân một cách lành mạnh.

  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

Xem thêm