Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm thế nào để tăng cân nhanh và an toàn? - Phần 1

Trên thế giới đang có rất nhiều người bị thừa cân hoặc béo phì, nhưng cũng có rất nhiều người gặp phải vấn đề ngược lại: nhẹ cân hoặc quá gầy gò, mảnh khảnh. Nhẹ cân cũng là một mối lo ngại lớn vì hậu quả của việc nhẹ cân cũng chẳng kém gì với hậu quả của việc béo phì.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về việc tăng cân một cách nhanh chóng và an toàn.

Nhẹ cân là gì?

Chỉ số khối cơ thể (BMI) = Cân nặng (kg)/ Chiều cao 2 (m)

Nhẹ cân (underweight) được định nghĩa là khi chỉ số khối cơ thể (BMI) ở dưới 18.5. Tức là bạn sẽ không có một khối lượng cơ thể cần thiết để duy trì sự khỏe mạnh bình thường. Và ngược lại, nếu BMI trên 25 sẽ là thừa cân và trên 30 được coi là béo phì.

Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng chỉ số BMI không phải là tất cả bởi chỉ số này chỉ dựa trên chiều cao và cân nặng mà chưa tính đến khối cơ. Một số người sẽ có thể trạng mảnh khảnh một cách tự nhiên và vẫn khỏe mạnh. Và trong những trường hợp này, nhẹ cân không có nghĩa là bạn có vấn đề về sức khỏe. Các bạn gái và phụ nữ thường sẽ trải qua những giai đoạn bị nhẹ cân khoảng 2-3 lần trong đời. Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 1% nam giới và 2.4% nữ giới trên 20 tuổi bị nhẹ cân.

Nhẹ cân sẽ có hậu quả gì?

Béo phì gần đây đang trở thành một trong số những vấn đề lớn nhất về sức khỏe trên toàn cầu. Tuy nhiên, nhẹ cân cũng có hại cho sức khỏe như béo phì vậy. Theo một nghiên cứu, nhẹ cân có liên quan đến việc tăng 140% nguy cơ tử vong sớm ở nam giới và tăng 100% nguy cơ tử vong sớm ở nữ giới. Cũng trong nghiên cứu này, béo phì “chỉ” có liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong sớm lên 50%, cũng có nghĩa là, nhẹ cân thậm chí còn có hậu quả nghiêm trọng hơn là béo phì.

Một nghiên cứu khác chỉ ra việc tăng nguy cơ tử vong sớm ở nam giới nhẹ cân, nhưng điều này không xảy ra với nữ giới. Nghiên cứu đi đến kết luận: nhẹ cân sẽ có hại nhiều hơn cho nam giới. Nhẹ cân cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, dẫn đến loãng xương, gãy xương và gây ra các vấn đề về vô sinh.

Những người nhẹ cân cũng có nguy cơ mắc chứng teo cơ liên quan đến tuổi và có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn.

 
Các nguyên nhân dẫn đến nhẹ cân

Có rất nhiều bệnh lý có thể khiến bạn bị sụt cân một cách không khỏe mạnh.

  • Rối loạn ăn uống: bao gồm tình trạng chán ăn tâm thần – một rối loạn về tâm thần rất nghiêm trọng.
  • Các vấn đề về tuyến giáp: Bị cường giáp có thể làm tăng quá trình chuyển hóa và gây sụt cân
  • Bệnh Celiac: là dạng bệnh nghiêm trọng nhất của chứng không dung nạp gluten. Đa số những người bị bệnh Celiac thậm chí còn không biết mình mắc bệnh.
  • Tiểu đường: Bị bệnh tiểu đường không kiểm soát được (thường là tiểu đường type 1) có thể dẫn đến tình trạng sụt cân rất nghiêm trọng.
  • Ung thư: Khối u ung thư thường sẽ đốt cháy rất nhiều calo của cơ thể và khiến người bệnh rất dễ bị sụt cân.
  • Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng nhất định có thể khiến bạn bị nhẹ cân nghiêm trọng, bao gồm nhiễm ký sinh trùng, lao và HIV/AIDS.

Nếu bạn bị nhẹ cân, bạn nên đi khám bác sỹ để loại bỏ các nguyên nhân do mắc phải những tình trạng trên. Điều này là đặc biệt quan trọng nếu gần đây bạn bị sụt rất nhiều cân mặc dù không cố tình giảm cân hoặc ăn kiêng.

Làm thế nào để tăng cân một cách khỏe mạnh?

Nếu bạn muốn tăng cân, thì làm thế nào để tăng cân lành mạnh là rất quan trọng. Uống soda và ăn bánh ngọt có thể giúp bạn tăng cân, nhưng đồng thời với việc tăng cân, bạn đang phá hoại sức khỏe của chính mình.

Nếu bạn nhẹ cân, bạn chắc hẳn sẽ muốn tăng cân bằng cách duy trì sự cân bằng giữa khối cơ và khối mỡ dưới da, chứ không phải mỡ bụng. Có rất nhiều người có cân nặng bình thường nhưng vẫn bị tiểu đường type 2, bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến béo phì. Do vậy, việc ăn những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe và có những thói quen lành mạnh  là vô cùng quan trọng, cho dù bạn muốn tăng cân, hay giảm cân.

Ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đốt cháy

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để tăng cân là ăn nhiều calo hơn lượng calo mà cơ thể đã đốt cháy. Nếu lượng calo bạn nạp vào không nhiều hơn lượng calo cơ thể đốt cháy, bạn sẽ không thể tăng cân được. Nếu bạn muốn tăng cân một cách từ từ, chậm rãi, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn 300-500 calo mỗi ngày so với lượng calo bạn đã đốt cháy. Nếu bạn muốn tăng cân nhanh, hãy đặt mục tiêu nạp nhiều hơn từ 700-1000 calo so với lượng calo bạn đốt cháy. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng, việc tính toán calo chỉ là ước lượng. Lượng calo bạn nạp vào hay đốt cháy có thể chệnh lệnh khoảng vài trăm calo một ngày. Bạn cũng không cần thiết phải tính toán lượng calo nạp vào và đốt cháy trong suốt phần đời còn lại, nhưng trong một vài ngày/vài tuần đầu của kế hoạch tăng cân, việc làm này là cần tiết để bạn có thể biết được bạn đã ăn bao nhiêu calo.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 trên website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: BMI và tình trạng thiếu cân ở người trưởng thành
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 12/04/2025

    Chế độ ăn cho người bệnh loét thực quản

    Chế độ ăn uống là một phần quan trọng trong quá trình điều trị loét thực quản. Bất kể nguyên nhân gây ra các triệu chứng loét thực quản là gì, việc tuân theo chế độ ăn đặc biệt có thể giúp ích.

  • 12/04/2025

    Trứng gà sống, trứng gà chần có bổ hơn trứng luộc chín?

    Nhiều người cho rằng ăn trứng gà sống hoặc chần qua nước dùng hay cháo sẽ bổ hơn trứng gà nấu chín. Vậy suy nghĩ này có đúng không?

  • 12/04/2025

    Tìm hiểu về lồng ấp trẻ sơ sinh

    Nếu con bạn phải vào Khoa chăm sóc tích cực sơ sinh (NICU), bạn sẽ thấy rất nhiều thiết bị công nghệ cao ở trong khoa này. Một số thiết bị trông có vẻ đáng sợ, tuy nhiên, tất cả đều có mục đích giúp các bác sĩ theo dõi và chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Một trong những thiết bị quan trọng nhất trong NICU là lồng ấp trẻ sơ sinh. Đây là giường được thiết kế đặc biệt giúp điều chỉnh nhiệt độ và cung cấp môi trường lý tưởng cho trẻ sơ sinh để bé phát triển.

  • 12/04/2025

    Không muốn già trước tuổi, hãy tránh những sai lầm này!

    Tuổi tác không chỉ là con số, mà còn phụ thuộc vào cách bạn sống và chăm sóc bản thân. Nhiều người đang vô tình mắc phải những thói quen có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa, khiến họ có vẻ bề ngoài già hơn so với tuổi thật.

  • 11/04/2025

    Những gì cần biết về thức uống “proffee”

    Gần đây, một xu hướng mới mang tên "proffee" đã thu hút sự chú ý mạnh mẽ trên các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là TikTok. Tuy nhiên, liệu thức uống proffee có thật sự mang lại những lợi ích như nhiều người vẫn tin tưởng hay không?

  • 11/04/2025

    Sử dụng thuốc mỡ tra mắt đúng cách

    Cùng với thuốc nhỏ mắt, thuốc mỡ được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề về mắt. Vì thuốc mỡ đi thẳng vào mắt nên có thể bắt đầu có tác dụng nhanh hơn nhiều so với thuốc uống.

  • 10/04/2025

    Sữa chua có thật sự là 'siêu thực phẩm' ngừa loãng xương?

    Các nhà khoa học đang nghiên cứu về các sản phẩm sữa lên men như sữa chua và men vi sinh có thể giúp ngăn ngừa loãng xương hay không. Liệu chúng có phải là chìa khóa giúp xương chắc khỏe hơn không?

  • 10/04/2025

    Ngày nào cũng ăn chuối có được không?

    Nhiều người thích ăn chuối hàng ngày nhưng lo lắng hàm lượng đường trong loại quả này ảnh hưởng đến sức khỏe. Tham khảo những thông tin dinh dưỡng của chuối để có thêm lựa chọn cho chế độ ăn.

Xem thêm