Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo đến sức khỏe

Từ đồ uống, bánh ngọt, cho đến sữa chua đều có chứa chất ngọt nhân tạo và chất ngọt nhân tạo ngày càng phổ biến hơn trong công nghiệp đồ uống và thực phẩm- những chất được FDA chứng nhận là an toàn cho sức khỏe con người. Một số người phản đối kịch liệt chất ngọt nhân tạo do lo lắng về mối liên quan giữa chât ngọt nhân tạo với các bệnh ung thư, tiểu đường, béo phì….. Nhưng các nhà khoa học vẫn chưa có đủ cơ sở vững chắc để kết luận chất làm ngọt nhân tạo có gây bệnh hay không.

Chất làm ngọt nhân tạo là gì?

Các chất  ngọt là bất kỳ chất phụ gia thực phẩm nào tạo ra độ ngọt nhưng có lượng calo hoặc năng lượng thấp hơn. Một vài chất ngọt có nguồn gốc tự nhiên như stevia, trong khi một số khác lại có nguồn gốc tổng hợp hay còn gọi là “chất ngọt nhân tạo” hoặc chính là “đường hóa học”. Ở Mỹ có 6 chất ngọt nhân tạo được phép sử dụng, đó là aspartame, sucralose, neotame, acessulfame postasium (Ace-K), saccharin và advantame. Tất cả các loại đường này đều được công nhận là an toàn được cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA)

Một lọai chất làm ngọt nhận được nhiều sự phản đối của người tiêu dùng cũng như các tổ chức về sức khỏe đó là si rô ngô- được dùng phổ biến trong công nghiệp thực phẩm và đồ uống để thay thế các chất tạo ngọt nhân tạo. Theo nghiên cứu của BCC, thị trường thế giới đang kỳ vọng  những chất tạo ngọt sẽ đạt được 1,9 tỷ $ vào năm 2017  cũng như việc đẩy nhanh sự phát triển của các loại chất không có giá trị dinh dưỡng.  Phần lớn các chất ngọt nhân tạo đều là chất calo rỗng  như saccharine, aspatame, và sucralose.

Ung thư

Chất tạo ngọt nhân tạo lần đầu được chứng minh là gây ra ung thư bàng quang trên chuột trong một nghiên cứu được công bố vào năm 1970, khi người ta cho chuột ăn saccharin và cyclamate ( là hai chất ngọt nhân tạo). Cũng có một nghiên cứu khác cho thấy khi bổ sung aspartame vào chế độ ăn uống của chuột lại dẫn đến sự hình thành của khối u não. Nhưng sự thật là cơ thể chuột và người là khác nhau hoàn toàn nên nghiên cứu này không thể đưa ra kết luận cho người được nhưng nó lại làm rấy lên mối nghi ngờ về ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo với bệnh ung thư.

Sau đó rất nhiều nghiên cứu khác đã cố gắng tìm ra mối liên quan giữa các bệnh ung thư như u lympho không Hogkin, đa u tủy, ung thư vú, ung thư dạ dày, đại trang… cả trên người và trên chuột nhưng đều không chứng minh được một cách rõ ràng.

Dựa trên nhiều kết quả nghiên cứu thì có thể tạm kết luận là chất tạo ngọt không phải là một yếu tố nguy cơ cao với bệnh ung thư, nhưng chúng ta vẫn chưa loại trừ được việc nó có gây ra ung thư trên người hay không.

Tiểu đường, tim mạch và bệnh chuyển hóa

Một vấn đề lớn khác khi nghiên cứu ảnh hưởng của chất tạo ngọt nhân tạo đến sức khỏe con người đó là nó có ảnh hưởng đến các bệnh tiểu đường, tim mạch, và các bệnh chuyển hóa khác không?  Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng không có mối liên quan giữa các bệnh trên với chất ngọt nhân tạo. Nhưng tất cả các nghiên cứu đó đều có những hạn chế của nó khiến chúng ta vẫn không khỏi thắc mắc là có đáng tin hay không?

Giảm cân

Mục đích giảm cân là cắt giảm lượng calo ăn vào mỗi ngày và tăng lượng calo được đốt cháy. Thật là lý tưởng biết bao nhiêu khi bạn vừa thỏa mãn những cơn đói cồn cào bằng việc ăn đồ ngọt mà vẫn không nạp nhiều lượng calo vào người nhờ sử dụng các loại đường hóa học trong các loại thực phẩm.

Nhưng một lần nữa những kết quả của nghiên cứu lại khiến chúng ta không thể kết luận nổi xem thực sự thì chất ngọt nhân tạo “calori rỗng” có giúp giảm cân không?

Có thể là chất làm ngọt nhân tạo giúp nhiều trường hợp giản cân thành công trong thời gian ngắn nhưng theo đuổi lâu dài những chất làm ngọt nhân tạo này hay chính xác hơn là lạm dụng nó để giảm cân thì chưa chắc đã khiến bạn giảm được cân.

Một số bệnh khác

Chất làm ngọt nhân tạo còn được cho là ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột với giải thích là các chất làm ngọt nhân tạo không được tiêu hóa ở đường ruột như những loại thực phẩm khác nên sẽ tác động trực tiếp đến các vi khuẩn đường ruột gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe con người.  Ngoài ra, tăng nguy cơ đẻ non cũng có mối liên quan đến sử dụng đường hóa học, nhưng có vẻ như nguy cơ này quá bé để có thể kết luận

Hiện  nay người ta mới chỉ nghiên cứu được các chất ngọt nhân tạo ảnh hưởng đến chuột còn ảnh hưởng đến sức khỏe con người thì còn thiếu những bằng chứng rõ ràng. Cuối cùng thì chất ngọt nhân tạo có vẻ như không đáng sợ như người ta nghĩ nhưng về lâu dài thì bạn vẫn nên hạn chế một cách tối đa sự có mặt của chúng trong chế độ ăn của bạn
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Chriskresser
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm