Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Xử trí khi bị muỗi đốt

Mùa hè là thời điểm bùng phát muỗi. Chắc hẳn bạn rất nhiều lần cảm thấy rất khó chịu và ngứa ngáy vì những nốt muỗi đốt phải không? Dưới đây là một số mẹo giúp bạn giải quyết vấn đề này:

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Muỗi là một loài côn trùng nhỏ. Muỗi cái có vòi dài và nhọn dùng để đâm vào da và hút máu vật chủ. Máu là nguồn cũng cấp protein cho trứng của chúng. Muỗi đực không hút máu. Việc muỗi cắn không chỉ phiền phức, mà chúng còn mang nguy cơ lây nhiễm các dịch bệnh như sốt rét và sốt xuất huyết.

Phản ứng của cơ thể khi bị muỗi đốt

Khi muỗi cái đốt, chúng hút máu rồi bơm nước bọt của chúng vào trong da người. Nước bọt muỗi bao gồm những protein làm cho máu không đông được và hoạt hóa hệ miễn dịch của một số người. Đối với nhiều người, dấu hiệu của việc bị muỗi đốt có thể dễ dàng nhận thấy: đó là nốt sưng, tròn, đỏ và chấm đỏ ở giữa và thường gắn liền với cảm giác ngứa ngày khó chịu.

Một số dấu hiệu khác của muỗi đốt có thể bao gồm:

  • Nốt sẫm màu như bị vết thâm tím
  • Sưng phồng và mẩn đỏ
  • Có thể sưng và tạo nên cục khá cứng dưới da

Có nhiều vết muỗi đốt cũng là một hiện tượng phổ biến do bạn có thể bị muỗi đốt ở da không chỉ một chỗ hoặc bị nhiều con muỗi đốt. Trẻ em và những người có hệ miễn dịch kém có thể bị phát ban, sưng các hạch hoặc sốt.

Nhìn chung, triệu chứng của những vết muỗi đốt về sau sẽ giảm nhẹ hơn vì cơ thể đã quen với việc bị muỗi đốt. Phản ứng của mỗi người là khác nhau và cũng khác nhau giữa những lần bị đốt cũng như loại muỗi đã đốt bạn.

Hiếm gặp là một vết muỗi đốt có khả năng gây ra quá mẫn. Quá mẫn là một cơ chế miễn dịch của con người phản ứng lại các tác nhân lạ xâm nhập cơ thể, với các biểu hiện thường gặp là: cổ họng bị sưng, phát ban, choáng váng và thở khò khè, khó thở hoặc hạ huyết áp. Quá mẫn phải được cấp cứu y tế khẩn cấp vì trong một số trường hợp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng.

Làm sao để tránh bị muỗi đốt?

Phòng bệnh bao giờ cũng hơn chữa bệnh. Điều này đặc biệt đúng với các bệnh lây truyền qua muỗi.

Các nhà dịch tễ học khuyên rằng, muỗi cần nước để sinh sản, do vậy loại bỏ nguồn nước và các vật dụng đựng nước, phát quang bụi rậm, loại bỏ các vật cũ hỏng tích trữ nước mưa, nước đọng quanh nhà, trong vườn là một cách hiệu quả để giảm số muỗi trong khu vực bạn sinh sống. Ngay tại trong nhà, bạn cũng nên đổ hết các nước đọng trong các lọ hoa, bình hoa, chậu, thùng đựng nước để không có chỗ sống của bọ gậy và sẽ giảm được muỗi.

Sử dụng màn khi ngủ, kể cả ngủ trưa, mặc kín khi đi ra ngoài và tránh những nơi rậm rạp cũng là một cách để giảm nguy cơ bị muỗi đốt. Quần áo sáng màu, nước hoa và những sản phẩm làm đẹp có mùi khác cũng nên tránh.

Sử dụng thuốc diệt côn trùng có thể cũng cần thiết khi ta phải làm việc nhiều ở nơi rậm rạp hay tập thể thao ngoài trời. Những  hoạt động này khiến cơ thể ta toát ra mùi tự nhiên và thải nhiều CO2  hơn, điều này cũng sẽ thu hút muỗi.

Một số chất chống muỗi khuyên dùng:

DEET

Từ năm 1957, DEET là một trong những chất chống muỗi được dùng phổ biến nhất. DEET sẽ khiến muỗi tránh xa chúng ta từ 2-12 giờ, tùy thuộc vào hàm lượng DEET trong sản phẩm chống muỗi đó. Tuy nhiên có một vài nghiên cứu cho thấy DEET ngày càng kém hiệu quả hơn.

DEET được tích hợp ở rất nhiều dạng: dạng lỏng, dạng xịt, dạng bôi, hay chứa cả trong băng đô đeo tay. Khi sử dụng những sản phẩm này, cần chú ý làm theo hướng dẫn ghi trên nhãn.

Picaridin

Picaridin là một loại thuốc chống muỗi mới hơn. Với cơ chế như DEET, nó khiến muỗi không nhận ra vật chủ. Nhưng khác với DEET, Picaridin không có mùi nặng và gần như không gây kích ứng da. Picaridin có thể giúp ta chống muỗi từ 8-14 giờ.

Tinh dầu bạch đàn

Tinh dầu bạch đàn có thể là lựa chọn tốt nhất cho những người thích những sản phẩm từ thiên nhiên.

Xử trí ra sao khi bị muỗi đốt?

Mặc dù nốt muỗi đốt sẽ tự khỏi, nhưng cơn ngứa và sưng phồng thật khó chịu. Khi bị muỗi đốt bạn hãy làm theo một số bước sau đây để giảm bớt chúng:

  • Cố gắng không gãi, sẽ dễ bị cào xước và nhiễm trùng
  • Rửa chỗ sưng bằng nước sạch và xà phòng
  • Sử dụng túi chườm lạnh để giảm bớt sự sưng và đau, hoặc tắm nước lạnh không xà phòng
  • Có thể bôi kem hydrocortisone để giảm sưng và ngứa. Tuy nhiên không nên sử dụng thường xuyên loại kem này, nhất là cho trẻ em
  • Sử dụng thuốc kháng histamin nếu triệu chứng ngứa quá dai dẳng
  • Sử dụng kháng sinh nếu có nhiễm khuẩn tại nốt muỗi đốt

Trong một số trường hợp, nếu kết hợp với các biểu hiện khác như sốt cao, nổi nốt xuất huyết, mệt mỏi... bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và chẩn đoán bởi vì có thể muỗi đã truyền cho bạn một vài bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết hay ZIka chẳng hạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 mẹo làm giảm ngứa khi bị muỗi đốt

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm