Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Sốt là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ song không phải bậc cha mẹ nào cũng có hiểu biết và xử trí đúng. Chúng ta hãy cùng kiểm tra xem còn những điều gì chưa rõ về sốt ở trẻ em nhé.

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Con bị sốt là nỗi ám ảnh của cha mẹ

Các bậc cha mẹ đều sẽ cảm thấy vô cùng lo lắng khi con yêu gặp phải bất cứ vấn đề gì về sức khỏe, trong đó triệu chứng sốt, nhất là ở trẻ nhỏ thường khiến cha mẹ vô cùng sợ hãi. Nỗi lo sợ khi con mình bị sốt ghê gớm đến nỗi mà có một cụm từ riêng dùng để miêu tả tình trạng này trong giới y khoa, đó là “ám ảnh về sốt” (fever phobia).

Liệu bạn đã từng trải qua cảm giác này hay chưa? Hãy cung cấp cho bản thân đủ các kiến thức cần thiết về triệu chứng rất hay gặp ở trẻ nhỏ này, và bạn sẽ cảm thấy bớt lo lắng hơn rất nhiều.

Sốt có thể do vi khuẩn hay virus

Hiện tượng sốt virus xảy ra khi cơ thể đang mắc phải một căn bệnh nào đó do virus gây ra, như là cúm hay cảm lạnh. Sốt do virus thường sẽ giảm dần trong vòng 3 ngày. Kháng sinh không hề có tác dụng đối với virus và không nên được sử dụng trong trường hợp này.

Sốt do vi khuẩn xảy ra khi cơ thể bị mắc phải một nhiễm trùng nào đó do vi khuẩn như bệnh viêm tai, viêm đường tiết niệu hay viêm phổi do vi khuẩn. Nhiễm trùng do vi khuẩn thường ít phổ biến hơn so với nhiễm trùng do virus và cũng đáng lo ngại hơn bởi nó có thể dẫn tới các bệnh nghiêm trọng. Kháng sinh thường được sử dụng khi bị sốt do nhiễm khuẩn.

Trong trường hợp trẻ bị sốt kéo dài trên 3 ngày, đừng chần chừ mà hãy đưa trẻ đi khám ngay.

Đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi, sốt là một biểu hiện nguy hiểm

Nếu con bạn dưới 3 tháng tuổi, thân nhiệt cao hơn 380C được coi là cần cấp cứu can thiệp ngay lập tức.

Với nhóm tuổi này, không nên tự cho trẻ uống thuốc hạ sốt (trừ khi được bác sỹ kê đơn) bởi thuốc có thể che lấp đi những triệu chứng cần thiết để chẩn đoán một căn bệnh nguy hiểm nào đó.

Tại sao sốt ở trẻ sơ sinh lại nguy hiểm? Nguyên nhân là do trẻ quá nhỏ có thể không biểu hiện các triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như trẻ lớn. Ví dụ như nhiễm khuẩn huyết ở trẻ sơ sinh thường không có các triệu chứng điển hình.

Trẻ quá nhỏ khi bị sốt cần được đưa đến bệnh viện ngay. Tại bệnh viện, bác sỹ có thể làm các xét nghiệm máu và nước tiểu để xác định liệu có nhiễm trùng do vi khuẩn hay không và chọc tủy sống để xét nghiệm dịch não tủy khi cần thiết để giúp cho chẩn đoán nếu nghi ngờ trẻ bị viêm màng não.

Đo nhiệt độ tại trực tràng là phương pháp chính xác nhất để xác định thân nhiệt

Mặc dù có thể hơi bất tiện nhưng đây là cách chính xác nhất để xác định thân nhiệt của trẻ. Đối với trẻ nhỏ thì đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả đúng nhất, đo nhiệt độ ở nách, trên trán hay ở tai đều không thu được những kết quả chính xác.

Đôi khi việc sử dụng các phương pháp đo thân nhiệt cho trẻ ở nơi khác chứ không phải đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả quá cao có thể dẫn tới lo lắng không cần thiết và tốn kém tiền bạc trong việc điều trị.

Hãy điều trị các triệu chứng của trẻ, đừng chỉ quá lo lắng về việc trẻ sốt cao bao nhiêu độ

Nhiều bậc cha mẹ tin rằng trẻ bị sốt càng cao tức là ốm càng nặng, tuy nhiên sự thật không phải như vậy. Một em bé bị sốt cao gần 39,50C vẫn có thể biểu hiện thoải mái và chơi đùa bình thường sẽ không đáng lo ngại bằng một đứa trẻ mặc dù chỉ bị sốt cao hơn 380 một chút nhưng lại có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc không yên hoặc li bì.

Điều đó có nghĩa là nếu con bạn bị sốt nhưng vẫn chơi đùa, ăn uống...bình thường thì có thể chưa phải dùng biện pháp hạ sốt. Đừng quá lo lắng về việc thân nhiệt của trẻ quá cao, hãy tập trung vào việc quan tâm đến các triệu chứng khác của trẻ như mệt mỏi, lờ đờ...để có thể đưa bé đến bác sỹ kịp thời.

Hãy sử dụng thuốc một cách thận trọng

Trước khi quyết định cho bé dùng thuốc, bạn hãy thử hạ sốt cho trẻ bằng nước. Liệu pháp có vẻ cũ này có thể mang lại hiệu quả không ngờ tới. Hãy sử dụng nước ấm để lau người cho trẻ, nhất là vùng trán và dưới cánh tay.

Nếu con bạn vẫn không có dấu hiệu hạ sốt, bạn có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt với một số lưu ý sau đây:

  • Nếu trẻ dưới 6 tháng tuổi, bác sỹ thường khuyên sử dụng paracetamol để hạ sốt. Đối với trẻ lớn hơn thì ibuprofen có thể là lựa chọn.
  • Xác định liều thuốc dựa vào cân nặng của trẻ chứ không phải độ tuổi.
  • Không bao giờ cho trẻ uống aspirin. Aspirin có thể gây ra hội chứng Reye nghiêm trọng ở trẻ nhỏ dẫn đến tử vong.

Sốt là một đáp ứng bình thường của cơ thể

Mặc dù bạn có thể nghe từ nhiều nguồn thông tin về sốt nhưng sự thật thì sốt không làm tổn thương não bộ của trẻ. Ngay cả tình trạng sốt cao co giật cũng chưa có bằng chứng một cách cụ thể cho thấy có thể gây tổn thương não của trẻ.

Sự gia tăng thân nhiệt chính là cách cơ thể đối phó với những tác nhân gây bệnh và là một dấu hiệu của sức khỏe tốt. Do vậy, mặc dù bạn có thể không hề cảm thấy vui vẻ gì khi con mình bị sốt nhưng đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của trẻ vẫn hoạt động tích cực. 

Điều cha mẹ nên làm là đừng lo lắng quá mức và hãy hỏi ngay ý kiến bác sỹ về biểu hiện sốt của con mình cũng như các biểu hiện khác kèm theo để có được cách xử lý kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sốt virus ở trẻ em

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm