Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về chế độ ăn Paleo

Chế độ ăn Paleo, hoặc chế độ ăn tiền sử, đang ngày càng phổ biến trong giới thể hình như là một phương pháp lành mạnh để giảm cân. Chế độ ăn Paleo là bữa ăn thiết kế dựa trên thói quen ăn uống của thời kì đồ đá, khi tổ tiên chúng ta sống trong hang động.

Đó là cuộc sống săn bắt với thịt, hải sản, rau, quả, quả hạch và hạt cây. Trong khẩu phần Paleo sẽ không có thực phẩm được phát triển trong kỉ nguyên nông nghiệp và công nghiệp như ngũ cốc, thực phẩm từ sữa, các loại đậu, đường tinh chế hoặc bất kì thực phẩm đã qua xử lý nào.

Vì chế độ Paleo có lượng đường bột thấp nên dễ hiểu nó đang ngày càng phổ biến, là cách hiệu quả để giảm cân. Đạm, rau và quả là những nhóm thực phẩm ‘đắt giá’, và việc giảm ngũ cốc, đường tinh luyện và các loại đậu có thể giảm rất nhiều lượng tiêu thụ calo hàng ngày. Câu hỏi đặt ra là chế độ Paleo có thực sự lành mạnh và nên được áp dụng lâu dài hay không.

Mặc dù mức độ phổ biến đang tăng lên, trọng tâm và triết lý cơ bản của chế độ ăn Paleo không phải là giảm cân. Được phát triển vào những năm 70 bởi một chuyên gia tiêu hóa, chế độ Paleo được quảng bá là cải thiện sức khỏe toàn diện. Những người ủng hộ chế độ Paleo nói rằng cơ thể con người chưa được tiến hóa để thích nghi với thực phẩm trong thời kì phát triển nông nghiệp và vì vậy, chúng ta nhạy cảm với các vấn đề  sức khỏe hơn, đặc biệt đường tiêu hóa (chẳng hạn hội chứng ruột kích thích, khó tiêu, không dung nạp gluten hoặc lactose). Để ngăn những rối loạn đó, quan điểm đưa ra là chúng ta cần quay trở lại chế độ của thời kì săn bắt hái lượm. Cả các chuyên gia dinh dưỡng và chuyên gia y tế đểu đứng về hai phe của cuộc tranh cãi, hàng loạt nghiên cứu ra đời ủng hộ cả hai phía.   

Hãy để những quan điểm về tiến hóa sang một bên, giảm cân là một tác dụng phụ (đôi khi được mong đợi) của chế độ Paleo. Bạn đã bao giờ thấy bức khắc họa trên đá về người Neanderthal béo phì chưa? Các nghiên cứu tiếp tục cho thấy khẩu phần giàu đạm và ít đường bột tốt cho giảm cân, không giống như chế độ low carb chỉ dựa vào thịt bacon những năm 90, chế độ Paleo bao gồm thức ăn đạm đa dạng và không quá đặt thịt vào trọng tâm khẩu phần. Vì săn bắt và chài lưới không phải là lựa chọn khả thi với phần lớn chúng ta, chế độ này nhấn mạnh vào thịt động vật được nuôi bằng cỏ, hải sản hoang dã và trứng hữu cơ. So với thịt nuôi công nghiệp, thịt nuôi bằng cỏ ‘gầy’ và ít béo hơn, không có kháng sinh và hormon, giàu axit béo omega 6 và omega 3, ít nguy cơ có E. coli. 

Trong khi tất cả các loại rau quả được cho phép (không giống như những phiên bản trước của chế độ Paleo), chế độ này khuyến khích tránh hoa quả có chỉ số đường huyết cao. Bên cạnh đạm từ động vật, chất béo đến từ dầu trong hạt cây, rau và quả hạch chẳng hạn bơ và dừa. Chế độ Paleo tiếp tục loại bỏ thực phẩm từ sữa, ngũ cốc và giả ngũ cốc (chẳng hạn hạt quinoa), các loại đậu, rau giàu bột, thực phẩm qua xử lý, đường tinh luyện, và thực phẩm mặn. Trên cả mục đích giảm cân, chế độ Paleo cũng là chế độ kiêng tốt nếu bạn nhạy cảm với gluten hoặc sữa. (Để dám chắc thì thử một ít thực phẩm từ sữa và thực phẩm chứa gluten, tăng liều lượng ít một để xem cơ thể có phản ứng không). 

Có nhiều phiên bản của khẩu phần Paleo cho phép ngũ cốc, nhưng cho dù vậy, khẩu phần cũng sẽ không chứa sữa và lượng ngũ cốc rất thấp. Nếu bạn đang thực hiện khẩu phần Paleo, hãy siêng ăn quả và rau giàu chất xơ và canxi, bổ sung đa vitamin để cung cấp vi chất thiếu hụt (chẳng hạn vitamin D) khi tuân theo khẩu phần. Điều quan trọng là bạn đảm bảo có đủ calo cần thiết vì chế độ này có lượng calo thấp hơn nhiều do chứa chủ yếu protein ít béo và rau.

Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm