Tiêm chủng trong điều trị bệnh hồng cầu hình liềm
Những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm có nguy cơ nhiễm khuẩn cao hơn và việc tiêm chủng là một phần quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân hồng cầu hình liềm.
Tiêm chủng trong điều trị bệnh hồng cầu hình liềm
Hầu hết mọi người nghĩ rằng tiêm chủng chỉ cần cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vì hệ miễn dịch còn yếu và có nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Tuy nhiên, tiêm chủng đúng lúc đóng một vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe, nhất là những người mắc bệnh mãn tính. Những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm có nguy cơ tăng nhiễm khuẩn và việc tiêm chủng là một phần quan trọng trong quá trình chăm sóc và điều trị bệnh.
Tại sao những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm có nguy cơ nhiễm khuẩn cao?
Những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm bắt đầu có tổn thương các cơ quan nội tạng ngay từ những năm đầu đời.
Một trong những cơ quan đầu tiên bị ảnh hưởng đó là lách. Lách là một cơ quan nhỏ nằm bên trái của ổ bụng ngay dưới khung sườn, có nhiệm vụ lọc máu và loại bỏ những tế bào máu già cỗi và bị tổn thương. Lách cũng đóng một vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch là sản xuất lympho bào (một loại bạch cầu hỗ trợ tạo kháng thể để chống nhiễm khuẩn).
Trong quá trình lọc máu, các hồng cầu có thể uốn cong để đi qua những vùng rất nhỏ ở lách. Khi tế bào hồng cầu hình liềm đi qua lách, do cấu tạo khác biệt nên có thể gây tổn thương lách. Tổn thương này xảy ra lặp đi lặp lại nên đối với những trẻ mắc bệnh hồng cầu hình liềm nặng, chức năng lách có thể bị mất trước năm 5 tuổi. Chức năng của lách bị mất đi sẽ làm tăng nhanh nguy cơ nhiễm trùng.
Những bệnh nhân hồng cầu hình liềm hay bị nhiễm khuẩn những loại nào?
- Streptococcus pneumonia (phế cầu): loại vi khuẩn này là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh viêm phổi ở trẻ và người lớn. Ngoài ra, vi khuẩn này có thể gây viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết hoặc nhiễm trùng.
- Neisseria meningitidis (não mô cầu): đây là loại vi khuẩn số một gây viêm màng não ở trẻ em và thanh thiếu niên; cũng có thể gây nhiễm khuẩn huyết và nhiễm trùng.
- Hib: loại vi khuẩn này thường là nguyên nhân hàng đầu gây viêm màng não ở trẻ em.
- Virus cúm: là loại virus gây nhiễm trùng đường hô hấp. Những người bị bệnh hồng cầu hình liềm nếu bị nhiễm virus cúm thường phải nhập viện. Ngoài ra, nhiễm cúm có thể khởi phát những biến chứng ở phổi như hội chứng viêm phổi cấp.
Tiêm chủng cho những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm
- Tiêm chủng phế cầu: loại vắc xin chống lại nhiễm phế cầu có tên gọi là Prevanr 13 hoặc PCV13. Vắc xin này nên tiêm cho tất cả trẻ sơ sinh (2,4,6 và 12-15 tháng tuổi). Trẻ em mắc bệnh hồng cầu hình liềm cũng nên tiêm Pneomovax (hoặc PPSV23) liều thứ nhất vào năm 2 tuổi với liều thứ 2 là 5 năm sau.
- Tiêm chủng viêm màng não do não mô cầu: tất cả trẻ em nên được tiêm chủng chống não mô cầu nhưng những trẻ mắc bệnh hồng cầu hình cần tiêm sớm hơn. Cân nhắc tiêm vắc-xin Meningococcal AC( phòng não mô cầu type A và C) Vắc xin MENGOC-BC và phải tiêm nhắc lại trong suốt cuộc đời.
- Hib: tiêm chủng Hib được lồng ghép trong mũi tiêm 5 trong 1 Quinvaxem của Chương trình tiêm chủng mở rộng hoặc vắc xin Pentaxim, Infarix hoặc Hexa Infarix, theo khuyến cáo tháng thứ 2, 3, 4 và nhắc lại vào tháng 12 đến 15. Hiện tại vắc xin được lựa chọn thay thế Quinvaxem có tên là ComBE Five. Đây là vắc xin phối hợp phòng 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em là bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/ viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib do Ấn Độ sản xuất, được lưu hành tại Ấn Độ từ năm 2010. Vắc xin ComBE Five đã được ký lưu hành tại Việt Nam (QĐ số 196/QĐ-QLD ngày 30/05/2017) có giá trị trong 5 năm.
- Cúm: tiêm chủng cúm hằng năm được khuyến cáo cho những người mắc bệnh hồng cầu hình liềm. Vắc xin cúm có thể được tiêm khi trẻ được 6 tháng tuổi. Năm đầu tiên một người dưới 18 tuổi tiêm vắc xin cúm thì cần tiêm 2 mũi (cách nhau ít nhất 4 tuần). Sau đó, mỗi năm chỉ cần tiêm 1 mũi. Vắc xin này được thay đổi hằng năm vì thế cần được tiêm chủng mỗi năm. Điều quan trọng cần biết là mùa cúm diễn ra từ tháng 10 đến tháng 3. Nếu bạn tiêm vắc xin cúm vào tháng 1, bạn cần tiêm một mũi khác vào tháng 10 để được bảo vệ trong mùa cúm mới.
Nhiễm những vi khuẩn này có vẻ rất đáng sợ, nhưng may mắn thay, việc tiêm chủng đã giảm đáng kể nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn loại vắc xin phù hợp nhé.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 triệu chứng thiếu máu hồng cầu hình liềm ở trẻ nhỏ
-
Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh
Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
-
Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
-
8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
-
Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
-
Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
-
Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?
Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
-
Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?
Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
-
Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da
Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.
