Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Mùa hè mang đến cho chúng ta ánh nắng mặt trời ấm áp và cơ hội được vùng vẫy dưới bể bơi. Tuy nhiên, mùa hè còn mang đến nhiều thứ khác nữa. Ở rất nhiều khu vực thành thị, mùa hè sẽ đi kèm với khói bụi – một dạng ô nhiễm không khí sẽ trở nên đặc biệt có hại vào những ngày nóng bức.

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Tại sao lại phải lo lắng vào những ngày có nhiều khói bụi? Theo Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA), việc hít vào quá nhiều khói bụi có thể sẽ gây nguy hiểm. Khói bụi có chứa các chất gây hại cho sức khỏe, gọi là ozone. Lượng ozone tăng cao được chứng minh là sẽ gây ra rất nhiều tác động tiêu cực lên phổi.

Khói bụi là tình trạng rất phổ biến ở các thành phố lớn, kể cả những người sống ở vùng ngoại ô thành phố cũng nên ý thức được mức độ nguy hiểm của khói bụi. Nếu bạn bắt buộc phải đi qua một khu vực đô thị lớn trong kỳ nghỉ của gia đình, thì bạn nên ý thức được về vấn đề khói bụi. Và cho dù bạn sống ở đâu đi chăng nữa, nông thôn hay thành thị, bạn cũng nên biết được những lưu ý về khói bụi để có thể bảo vệ gia đình khỏi những ngày nắng nóng đỉnh điểm, đặc biệt là khi mức khói bụi tăng lên quá cao.

Khói bụi là gì?

Khói bụi là một hỗn hợp khí thải, bao gồm khí thải từ các nhà máy, từ phương tiện giao thông, các lò đốt, trong một điều kiện thời tiết cụ thể.

Khói bụi trong mùa hè còn được biết đến với tên gọi là khói bụi quang hóa. Loại khói bụi này có nguyên nhân là do ánh nắng mặt trời kết hợp với các chất hóa học trong không khí (hydrocarbon và nito oxit). Khói bụi mùa hè bao gồm các chất gây ô nhiễm không màu, không mùi được gọi là khí ozone.

Mặc dù khí ozone là một loại khí tốt nếu ở tầng trên ở khí quyển nhưng khí ozone có thể sẽ gây hại nếu ở gần mặt đất. Việc hình thành ozone ở tầng các tầng dưới của khí quyển có thể dẫn đến khói bụi và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu bạn hít vào.

Khói bụi ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Vì các ảnh hưởng của ozone lên phổi, nên phơi nhiễm với khói bụi có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng (nhưng ngắn hạn) khác nhau:

Ho và kích thích họng, ngực: Lượng ozone cao có thể gây kích thích hệ hô hấp. Thông thường, những triệu chứng nhẹ chỉ kéo dài vài giờ sau khi bạn tiếp xúc với khói bụi. Tuy nhiên, ozone có thể sẽ tiếp tục làm hại phổi của bạn, thậm chí cả sau khi các triệu chứng đã biến mất.

Làm nặng hơn các triệu chứng hen suyễn: Nếu bạn bị hen suyễn, tiếp xúc với nồng độ ozone cao từ khói bụi có thể làm bạn lên cơn hen.

Khó thở và tổn thương phổi: Vì ozone có ảnh hưởng lên chức năng phổi, khói bụi có thể sẽ khiến bạn khó thở sâu, đặc biệt là khi luyện tập thể thao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiếp xúc với ozone có thể làm tổn thương lớp niêm mạc phổi.

Một điều nữa bạn nên nhớ là, khói bụi sẽ ảnh hưởng khác nhau lên mỗi người, và với một số nhóm người sẽ là nhóm có nguy cơ cao hơn. Trẻ em, người già và người bị hen suyễn cần đặc biệt cẩn trọng trong những ngày nhiều khói bụi.

Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi khói bụi?

Các tổ chức như EPA có các công cụ để giúp bạn tìm được thông tin về lượng ozone ở từng khu vực. Bạn có thể tiếp cận những công cụ này để hiểu rõ hơn về các ảnh hưởng có thể về sức khoẻ do khói bụi gây ra. Ví dụ, EPA đã phát triển một chỉ số gọi là chỉ số chất lượng không khí (AQI), chỉ số này sẽ bao gồm lượng ozone và các chất ô nhiễm khác. Chỉ số này sẽ được mã hóa bằng màu sắc để mọi người có thể dễ nhận biết hơn về chất lượng không khí.

Chỉ số AQI xếp hạng chất lượng không khí từ 0 đến 300. Chỉ số này trên 150 được coi là không tốt cho sức khỏe của bất kỳ ai, và nếu cao trên 200 thì được coi là rất có hại. Những chỉ số này tương ứng với thang màu đỏ và màu tím.

Hai chú ý quan trong để có thể bảo vệ bản thân bạn khi lượng khi ozone tăng cao:

  • Hạn chế các hoạt động ngoài trời khi lượng khi ozone tăng đến ngưỡng có hại.
  • Giữ các hoạt động ở mức độ vừa phải vào những ngày có khói bụi. Cường độ hoạt động càng cao, nguy cơ gặp các vấn đề về hô hấp càng lớn trong những ngày này.
Kết luận

Hãy thận trọng vào những ngày có nhiều khói bụi và chất lượng không khí thấp. Cách tốt nhất là hạn chế thời gian ra ngoài và thay thế các hoạt động cường độ cao, như chạy hoặc đạp xe bằng các hoạt động nhẹ nhàng, như đi bộ. Bạn có thể sắp xếp các hoạt động ngoài trời vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn, vì đó là những thời điểm lượng khí ozone hạ xuống thấp hơn.

Những việc tưởng như đơn giản như vậy nhưng có thể sẽ giúp bảo vệ bản thân và gia đình bạn trong những ngày nhiều khói bụi, cho dù bạn sống ở một thành phố lớn hay chỉ tình cờ ghé lại thành phố.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giữ bầu không khí trong nhà trong lành cho người bệnh phổi

Th.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 22/11/2024

    Thuốc xịt mũi ngừa cúm

    Bạn có bỏ qua mũi tiêm phòng cúm hàng năm vì bạn ghét bị tiêm không? Điều đó có thể hiểu được. Nhưng đừng để điều đó ngăn cản bạn tiêm vắc-xin. Có một lựa chọn khác: dành cho bạn: vắc-xin xịt mũi.

  • 22/11/2024

    Loại tiếng ồn nào tốt cho giấc ngủ?

    Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua câu chuyện dùng tiếng ồn trắng giúp các bé sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc. Vậy đã bao giờ bạn thắc mắc, có những loại tiếng ồn nào và đâu là tiếng ồn dành cho người lớn? Mọi câu hỏi sẽ được giải đáp ngay sau đây.

  • 22/11/2024

    Cách cải thiện triệu chứng đau thần kinh tọa

    Ngày càng nhiều người trẻ bị đau thần kinh tọa với biểu hiện đau phần lưng dưới lan xuống chân. Để kiểm soát cơn đau thần kinh tọa, người bệnh cần điều chỉnh từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.

  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

Xem thêm