Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

4 hiểu lầm về dinh dưỡng cho người bệnh tiểu đường

- Nếu bạn vừa được chẩn đoán là bị tiểu đường typ 2, hoặc nếu bạn đã bị tiểu đường typ 2 trong một thời gian dài, bạn có thể sẽ rất băn khoăn về việc ăn như thế nào để kiểm soát được lượng đường máu. Mỗi người sẽ có một ý kiến khác nhau và rất nhiều ý kiến trong số đó sẽ mâu thuẫn với nhau.

4 hiểu lầm về dinh dưỡng cho người bệnh tiểu đường

Vậy, bạn phải tin ai? Và điều gì thực sự sẽ giúp bạn giữ được mức đường huyết ở giới hạn cho phép? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng khám phá 4 hiểu lầm hay gặp về dinh dưỡng cho người bệnh tiểu đường dưới đây:

#1: Nếu bị tiểu đường, bạn phải tránh ăn tất cả các loại đường

Sự thật: Nhiều đường không tốt cho chế độ ăn của bất kỳ ai cả, cho dù có bị tiểu đường hay không. Nhưng bạn bị tiểu đường không có nghĩa là bạn phải tránh ăn tất cả các loại đường và đồ ngọt. Nhóm bột đường (carbohydrate) bao gồm nhóm đường tinh chế (glucose) và đường hỗn hợp, đều được chuyển hóa thành glucose trong quá trình tiêu hóa. Lượng glucose này sẽ được dùng như một nguồn năng lượng cho các tế bào. Và vì tất cả các dạng carbohydrate sẽ được chuyển hóa thành glucose, do vậy, chúng sẽ làm tăng lượng đường huyết của bạn. Đường tinh chế từ bánh kẹo, đường kính làm tăng đường máu nhanh hơn đường hỗn hợp, nên được xếp là không tốt cho người bệnh tiểu đường.
Mặc dù bạn nên thận trong không ăn quá nhiều carbohydrate một lúc, nhưng thỉnh thoảng, bạn có thể ăn một chút đồ ngọt, thậm chí là cần thiết (ăn một vài chiếc bánh quy) khi có dấu hiệu hạ đường huyết. Các loại carbohydrate hỗn hợp, như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau xanh, sữa ít béo là những lựa chọn tốt nhất cho tất cả mọi người vì giàu dinh dưỡng và chất xơ. Điều quan trọng là bạn phải kiểm soát được khẩu phần của mình, không làm lượng đường huyết tăng vọt.
#2: Tất cả các loại thức ăn có màu trắng đều không có lợi cho người bệnh tiểu đường
Sự thật: Khi nghĩ về thức ăn có màu trắng, bạn sẽ nghĩ đến điều gì? Bột mỳ, đường trắng và bánh mỳ trắng ư? Thế còn khoai tây trắng, bông cải trắng và hành tây thì sao? Liệu có phải tất cả các loại thức ăn có màu trắng đều không tốt cho người tiểu đường không? Hoàn toàn không phải như vậy. Đúng vậy, một số loại ngũ cốc như gạo, mỳ  xay sát kỹ quá, có màu trắng là không tốt cho người bệnh đái tháo đường, do chúng được chuyển hóa rất nhanh thành glucose và làm tăng nhanh đường huyết của bạn. Những loại rau quả, có màu trắng như bông cải trắng và hành tây lại là lựa chọn rất tốt giúp bạn kiểm soát đường huyết vì có chứa rất nhiều chất xơ, ít calo và ít carbohydrate.

Khoai lang sẽ tiêu hóa chậm hơn và làm tăng lượng glucose ít hơn, so với những loại khoai cùng họ nhưng có màu nhạt hơn. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn phải kiêng ăn khoai tây trắng hoàn toàn. Ăn với một lượng vừa đủ và ăn trong một bữa ăn cân đối dinh dưỡng, cùng với rau xanh, thịt nạc và chất béo tốt, bạn hoàn toàn có thể thưởng thức khoai thây trắng mà vẫn giữ được lượng đường huyết ở mức ổn định.

#3: Cách duy nhất để làm giảm lượng glucose và giảm cân là tuân thủ chế độ ăn low carb hoặc no carb (chế độ ăn ít hoặc không có đường/carbohydrate)

Sự thật: Nếu bạn là người mới mắc tiểu đường, bạn sẽ thấy rằng, tất cả mọi người xung quanh đều khuyên bạn kiêng ăn tất cả những loại thức ăn có chứa carbohydrate. Nhưng vì carbohydrate có trong hầu hết các loại thực phẩm, từ trái cây cho đến bánh mỳ, sữa và thậm chí cả rau xanh, nên có thể bạn sẽ có cảm giác như bạn chẳng thể ăn được bất cứ thứ gì cả.
Nhưng, tin tốt là, thật ra bạn vẫn có thể ăn một số hoa quả ngọt, tuy nhiên không nên ăn nhiều. Kiểm soát bệnh tiểu đường nghĩa là giữ lượng đường huyết trong giới hạn cho phép. Lượng glucose quá cao có thể làm tổn thương cơ thể bạn, nhưng nếu lượng glucose quá thấp thì cũng rất nguy hiểm. Ăn carbohydrate như một phần của bữa ăn dinh dưỡng và cân đối có thể giúp giữ đường huyết của bạn ở mức ổn định. Thay vì tránh ăn carbohydrate, bạn hãy tập trung vào việc chọn loại carbohydrate tốt cho sức khỏe. Các bữa ăn có chứa carbohydrate nên được ăn cách xa nhau, và ăn cùng với thịt nạc, và chất béo tốt cho sức khỏe. Một chế độ ăn cân đối không chỉ giúp bạn đạt được mức đường huyết ở giới hạn cho phép mà còn có thể cải thiện sức khỏe nói chung của bạn.

#4: Các loại thức ăn không có đường sẽ không ảnh hưởng gì đến lượng đường huyết

Sự thật: Không có đường không có nghĩa là không có carbohydrate. Rất nhiều nhà sản xuất gắn mác sản phẩm của mình là “không đường”, nhưng thực ra, họ đã thay thế đường thông thường bằng đường có năng lượng thấp (sugar alcohols) vì loại đường này có ít calo và ít ảnh hưởng đến đường huyết hơn so với đường thông thường. Nhưng đường có năng lượng thấp vẫn sẽ làm tăng đường huyết của bạn nếu bạn tiêu thụ với một lượng lớn. Ngoài ra, có một số loại thực phẩm không chứa đường, nhưng lại rất giàu carbohydrate từ các nguồn khác, như bột mỳ hay các loại hạt ngũ cốc. Do vậy, việc đọc kỹ nhãn thực phẩm là vô cùng quan trọng. Đặc biệt, bạn nên chú ý đến tổng lượng carbohydrate  của sản phẩm, chứ không nên chỉ chú ý vào lượng đường. Nếu bạn chỉ chú ý đến những loại thực phẩm “không đường”, thì rất có thể, bạn vẫn sẽ làm lượng đường huyết của mình tăng cao mà không rõ nguyên nhân.

Bạn thấy đấy, có rất nhiều hiểu lầm về chế độ dinh dưỡng của người bệnh tiểu đường. Nhưng kiểm soát lượng đường huyết không phức tạp đến vậy. Một chế độ ăn cân đối, giàu dinh dưỡng từ thực phẩm tươi ngon và hạn chế ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn và đường thông thường, là chế độ ăn mà tất cả chúng ta nên tuân thủ, cho dù có bị tiểu đường hay không, và chế độ ăn này cũng có thể giúp giữ lượng đường huyết của bạn ở ngưỡng cho phép.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu hai loại hooc môn quan trọng đối với bệnh tiểu đường

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm