Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Mùa hè mang đến cho chúng ta ánh nắng mặt trời ấm áp và cơ hội được vùng vẫy dưới bể bơi. Tuy nhiên, mùa hè còn mang đến nhiều thứ khác nữa. Ở rất nhiều khu vực thành thị, mùa hè sẽ đi kèm với khói bụi – một dạng ô nhiễm không khí sẽ trở nên đặc biệt có hại vào những ngày nóng bức.

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Tại sao lại phải lo lắng vào những ngày có nhiều khói bụi? Theo Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA), việc hít vào quá nhiều khói bụi có thể sẽ gây nguy hiểm. Khói bụi có chứa các chất gây hại cho sức khỏe, gọi là ozone. Lượng ozone tăng cao được chứng minh là sẽ gây ra rất nhiều tác động tiêu cực lên phổi.

Khói bụi là tình trạng rất phổ biến ở các thành phố lớn, kể cả những người sống ở vùng ngoại ô thành phố cũng nên ý thức được mức độ nguy hiểm của khói bụi. Nếu bạn bắt buộc phải đi qua một khu vực đô thị lớn trong kỳ nghỉ của gia đình, thì bạn nên ý thức được về vấn đề khói bụi. Và cho dù bạn sống ở đâu đi chăng nữa, nông thôn hay thành thị, bạn cũng nên biết được những lưu ý về khói bụi để có thể bảo vệ gia đình khỏi những ngày nắng nóng đỉnh điểm, đặc biệt là khi mức khói bụi tăng lên quá cao.

Khói bụi là gì?

Khói bụi là một hỗn hợp khí thải, bao gồm khí thải từ các nhà máy, từ phương tiện giao thông, các lò đốt, trong một điều kiện thời tiết cụ thể.

Khói bụi trong mùa hè còn được biết đến với tên gọi là khói bụi quang hóa. Loại khói bụi này có nguyên nhân là do ánh nắng mặt trời kết hợp với các chất hóa học trong không khí (hydrocarbon và nito oxit). Khói bụi mùa hè bao gồm các chất gây ô nhiễm không màu, không mùi được gọi là khí ozone.

Mặc dù khí ozone là một loại khí tốt nếu ở tầng trên ở khí quyển nhưng khí ozone có thể sẽ gây hại nếu ở gần mặt đất. Việc hình thành ozone ở tầng các tầng dưới của khí quyển có thể dẫn đến khói bụi và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu bạn hít vào.

Khói bụi ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Vì các ảnh hưởng của ozone lên phổi, nên phơi nhiễm với khói bụi có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng (nhưng ngắn hạn) khác nhau:

Ho và kích thích họng, ngực: Lượng ozone cao có thể gây kích thích hệ hô hấp. Thông thường, những triệu chứng nhẹ chỉ kéo dài vài giờ sau khi bạn tiếp xúc với khói bụi. Tuy nhiên, ozone có thể sẽ tiếp tục làm hại phổi của bạn, thậm chí cả sau khi các triệu chứng đã biến mất.

Làm nặng hơn các triệu chứng hen suyễn: Nếu bạn bị hen suyễn, tiếp xúc với nồng độ ozone cao từ khói bụi có thể làm bạn lên cơn hen.

Khó thở và tổn thương phổi: Vì ozone có ảnh hưởng lên chức năng phổi, khói bụi có thể sẽ khiến bạn khó thở sâu, đặc biệt là khi luyện tập thể thao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiếp xúc với ozone có thể làm tổn thương lớp niêm mạc phổi.

Một điều nữa bạn nên nhớ là, khói bụi sẽ ảnh hưởng khác nhau lên mỗi người, và với một số nhóm người sẽ là nhóm có nguy cơ cao hơn. Trẻ em, người già và người bị hen suyễn cần đặc biệt cẩn trọng trong những ngày nhiều khói bụi.

Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi khói bụi?

Các tổ chức như EPA có các công cụ để giúp bạn tìm được thông tin về lượng ozone ở từng khu vực. Bạn có thể tiếp cận những công cụ này để hiểu rõ hơn về các ảnh hưởng có thể về sức khoẻ do khói bụi gây ra. Ví dụ, EPA đã phát triển một chỉ số gọi là chỉ số chất lượng không khí (AQI), chỉ số này sẽ bao gồm lượng ozone và các chất ô nhiễm khác. Chỉ số này sẽ được mã hóa bằng màu sắc để mọi người có thể dễ nhận biết hơn về chất lượng không khí.

Chỉ số AQI xếp hạng chất lượng không khí từ 0 đến 300. Chỉ số này trên 150 được coi là không tốt cho sức khỏe của bất kỳ ai, và nếu cao trên 200 thì được coi là rất có hại. Những chỉ số này tương ứng với thang màu đỏ và màu tím.

Hai chú ý quan trong để có thể bảo vệ bản thân bạn khi lượng khi ozone tăng cao:

  • Hạn chế các hoạt động ngoài trời khi lượng khi ozone tăng đến ngưỡng có hại.
  • Giữ các hoạt động ở mức độ vừa phải vào những ngày có khói bụi. Cường độ hoạt động càng cao, nguy cơ gặp các vấn đề về hô hấp càng lớn trong những ngày này.
Kết luận

Hãy thận trọng vào những ngày có nhiều khói bụi và chất lượng không khí thấp. Cách tốt nhất là hạn chế thời gian ra ngoài và thay thế các hoạt động cường độ cao, như chạy hoặc đạp xe bằng các hoạt động nhẹ nhàng, như đi bộ. Bạn có thể sắp xếp các hoạt động ngoài trời vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn, vì đó là những thời điểm lượng khí ozone hạ xuống thấp hơn.

Những việc tưởng như đơn giản như vậy nhưng có thể sẽ giúp bảo vệ bản thân và gia đình bạn trong những ngày nhiều khói bụi, cho dù bạn sống ở một thành phố lớn hay chỉ tình cờ ghé lại thành phố.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giữ bầu không khí trong nhà trong lành cho người bệnh phổi

Th.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 23/04/2024

    Các phương pháp giảm đau nửa đầu mạn tính

    Chứng đau nửa đầu mạn tính có thể phòng ngừa và được điều trị một cách triệt để. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc và cũng như các phương pháp điều trị thích hợp giúp làm giảm các cơn đau nửa đầu mạn tính.

  • 23/04/2024

    Căng thẳng quá mức gây suy giảm nhiều chất dinh dưỡng trong cơ thể

    Căng thẳng mạn tính và kéo dài không chỉ ảnh hưởng sức khoẻ tinh thần mà còn khiến cơ thể có nguy cơ cạn kiệt nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch và sự phục hồi thể chất.

  • 23/04/2024

    7 mẹo giúp trẻ tránh xa đồ ăn vặt không tốt cho sức khỏe

    Trẻ em thường bị thu hút bởi đồ ăn vặt. Với bao bì đầy màu sắc và hương vị hấp dẫn, những món ăn nhẹ không lành mạnh này thường khiến trẻ thích thú và muốn ăn nhiều hơn.

  • 23/04/2024

    Chuẩn bị tốt thể lực khi tham gia chạy marathon

    Gần đây phong trào tập thể dục thể thao, các giải chạy bộ không chuyên marathon (42,295km), bán marathon (21,1km) ngày càng phổ biến, thu hút đông đảo người dân thuộc nhiều độ tuổi tham gia. Đây là dấu hiệu tốt chứng tỏ cộng đồng quan tâm tới vấn đề thể dục, thể thao, nâng cao sức khỏe.

  • 23/04/2024

    Trẻ trên 6 tháng tuổi dễ thiếu kẽm và sắt

    Do có nhiều vai trò quan trọng, không thể thiếu đối với cơ thể nên khi trẻ thiếu sắt và kẽm sẽ ảnh hưởng không nhỏ đối với sự phát triển thể chất và tinh thần trẻ.

  • 23/04/2024

    Tìm hiểu về bệnh ly thượng bì bọng nước

    Bệnh ly thượng bì bọng nước là tên gọi của một nhóm các rối loạn da hiếm gặp do di truyền, làm cho da trở nên rất dễ bị tổn thương. Bất kỳ chấn thương hay ma sát nào với da đều có thể gây ra các vết phồng rộp đau đớn.

  • 22/04/2024

    Cách giảm lượng đường trong máu ngay lập tức

    Cách nhanh nhất để giảm lượng đường trong máu là dùng insulin tác dụng nhanh. Tập thể dục cũng là một cách nhanh chóng và hiệu quả. Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng, bạn nên đến các cơ sở y tế để điều trị.

  • 22/04/2024

    Thực phẩm giàu biotin nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng

    Biotin hay vitamin B7 là dưỡng chất cần thiết cho quá trình chuyển hóa và nhiều chức năng quan trọng của cơ thể. Cách tốt nhất để bổ sung biotin là nhờ chế độ dinh dưỡng với các thực phẩm giàu vi chất này.

Xem thêm