Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về lao phổi - Phần 1

Lao phổi xảy ra khi vi khuẩn lao tấn công vào phổi của bạn. Đây là một bệnh lí có thể gây tử vong nhưng nó có thể chữa khỏi nếu bạn được điều trị đúng cách.

Vi khuẩn lao còn có tên là Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn này có thể gây ra nhiều loại lao khác nhau nhưng lao phổi là phổ biến nhất. Bạn có thể bị nhiễm vi khuẩn lao nếu bạn hít phải giọt nhỏ dịch tiết đường hô hấp của người bị lao. Mặc dù lao có thể phòng ngừa và điều trị được nhưng theo Tổ chức Y tế Thế giới, có khoảng 66% người bị lao sẽ tử vong nếu không được chăm sóc y tế thích hợp.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị lao phổi, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Nếu bạn tiếp xúc với người bị lao, hãy đi làm xét nghiệm lao.

Phân loại

Lao tiềm tàng (thể ẩn) và bệnh lao

Khi bạn phơi nhiễm với vi khuẩn lao không có nghĩa là bạn sẽ bị lao. Khoảng 1/3 dân số thế giới mang vi khuẩn này. Hầu hết những người mang vi khuẩn lao không bị bệnh ngay bởi hệ miễn dịch của họ có thể chống lại vi khuẩn. Bệnh sẽ ở thể ẩn, hay còn gọi là lao phổi tiềm tàng, không gây ra triệu chứng gì và nó sẽ không khiến bạn bị ốm nhưng vẫn cần được xét nghiệm và điều trị vì bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào, gây ra lao phổi.

Yếu tố nguy cơ

Những người dễ mắc bệnh lao nhất là:

  • Người già
  • Trẻ nhỏ
  • Những người hút thuốc lá
  • Những người suy giảm miễn dịch, ví dụ như người nhiễm HIV
  • Những người không đi khám định kì, ví dụ như những người vô gia cư
  • Những người sống ở nơi đông đúc, ví dụ như nhà tù

Tình hình bệnh lao trên thế giới

Ở thế kỉ XX, lao là nguyên nhân tử vong thường gặp nhất ở Mỹ, nhưng theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), số ca mắc lao ở Mỹ đã tụt giảm trong vòng 50 năm qua. Lao thường gặp ở những nước đang phát triển do mật độ dân cư cao và sự hạn chế về chăm sóc y tế.

Ở một số nước mà tỉ lệ lao ở mức nguy hiểm, vaccin phòng lao (BCG) được sử dụng rộng rãi.

Lây truyền

Bạn có thể bị nhiễm lao khi hít phải những giọt nhỏ li ti trong không khí khi những người bị lao ho, hắt hơi, cười hoặc hát. Vi khuẩn lao có thể trôi nổi trong không khí một vài giờ, vì vậy, bạn có thể hít phải vi khuẩn khi người bị lao không ở cùng phòng với bạn.

Bạn không thể bị nhiễm lao thông qua bắt tay, ăn chung đồ ăn, nước uống...

Triệu chứng

Những người bị lao phổi thể ẩn có thể không có triệu chứng nhưng họ vẫn nên điều trị. Những triệu chứng của lao phổi bao gồm:

  • Ho kéo dài trong một vài ngày
  • Ho ra máu
  • Sốt nhẹ và kéo dài
  • Vã mồ hôi
  • Đau ngực
  • Sụt cân
  • Mệt mỏi

Bởi vì những dấu hiệu này cũng có thể gặp ở các bệnh khác nên bạn cần đến khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân.

Chẩn đoán

Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức nếu bạn có triệu chứng của bệnh lao. Bác sĩ sẽ tiến hành hỏi bệnh, thăm khám lâm sàng và có thể chụp Xquang phổi. Nếu bạn nghĩ mình có thể bị lao hoặc từng tiếp xúc với người mắc bệnh thì bạn cần làm một số xét nghiệm.

Có 2 loại xét nghiệm lao là test da và xét nghiệm máu. Test da rất phổ biến và ít tốn kém nhưng bạn cần đến gặp bác sĩ 2 lần. Nếu bạn đến khám lần thứ 2, bạn nên yêu cầu bác sĩ nếu bạn có thể làm xét nghiệm máu.

Test da

Bác sĩ hoặc y tá sẽ tiêm một lượng nhỏ protein của vi khuẩn lao vào dưới da của bạn (không đủ làm bạn bị bệnh). Vị trí tiêm có thể hơi ngứa một chút nhưng bạn không nên gãi vì nó có thể khiến bác sĩ khó đọc kết quả. Bạn sẽ đến gặp bác sĩ vào 2-3 ngày sau. Khi đó, bác sĩ sẽ quan sát vị trí tiêm: nếu bạn bị phù cứng từ 5 mm trở lên thì bạn có thể bị nhiễm lao. Đỏ da ở vị trí này là bình thường và không phải là dấu hiệu của nhiễm trùng.

Xét nghiệm máu

Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu của bạn làm xét nghiệm và kết quả sẽ có trong vòng 24h.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 tại website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm lao ở trẻ em

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm