Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư có thể không kiểm soát được nhưng một số thứ khác thì lại có thể kiểm soát được.

Điểm lại những nguy cơ gây ung thư

 Những thói quen có thể tránh được, như là hút thuốc, uống đồ uống có cồn và chế  độ ăn không đa dạng  là những thói quen có thể ngăn ngừa được. Một báo cáo mới của Mỹ dựa trên những số liệu thống kê những yếu tố nguy cơ cho từng bệnh ung thư cụ thể  đã  chỉ ra việc thay đổi thói quen  lối sống giúp giảm đi đáng kể nguy cơ mắc ung thư ở người trưởng thành.

 Chi tiết của báo cáo được thể hiện trong những nội dung dưới đây:

Một vài bệnh ung thư  có tỷ lệ mắc cao nhưng có thể phòng ngừa được:

  • Ung thu phổi với 85% ca
  • Ung thư gan 71%
  • Ung thư trực tràng 54%
  • Ung thư vú gần 29%

Những bệnh ung thư có liên quan  đến tỷ lệ tử vong nhiều nhất ở Mỹ năm 2014 gồm có 26 loại. Trong đó, có  một số loại ung thư liên quan rất nhiều đến  thói quen  lối sống:

  • Hút thuốc lá, hút thuốc lá thụ động ( ung thư phổi)
  • Béo phì (có liên quan đến ung thư đại trực tràng, ung thư  vú và các loại ung thư khác)
  • Lạm dụng đồ uống có cồn (ung thư gan, ung thư vòng họng…)
  • Ăn nhiều thịt đỏ ( ung thư đại trực tràng)
  • Ăn quá ít rau xanh và quả tươi (ung thư vòm họng)
  • Ăn quá ít chất xơ ( ung thư đại trực tràng)
  •  Quá ít  canxi trong chế độ ăn ( ung thư đại trực tràng)
  • Lười vận động (ung thư vú, ung thư ruột)
  • Tiếp xúc với tia cực tím (ung thư hắc tố da)

6 loại ung thư  có liên quan đến việc nhiễm khuẩn bao gồm: H.pylori (ung thư dạ dày), viêm gan B và C (ung thư gan), herpes (ung thư Kaposi), HIV (ung thư lympho, ung thư Kaposi),  và  virus gây u nhú ở người (ung thư vòm họng, ung thư dương vật, ung thu âm đạo…)

Báo cáo này chũng chỉ ra này cũng chỉ ra 42% ca ung thư và 45,1% tử vong do ung thư đều thuộc những loại ung thư có thể phòng ngừa được.

Trong số đó:

  • Hút thuốc lá có liên quan đến tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư cao nhất
  • Trọng lượng cơ thể xếp thứ hai
  • Lạm dụng rươu đúng thứ  ba.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất ở nam giới bao gồm; hút thuốc lá, tiếp xúc với tia cực tím,  béo phì, lạm dụng rượu bia, ăn quá ít hoa quả, lười vận động, nhiễm HPV, ăn nhiều thịt chế biến sẵn, HIV.

Những nguy cơ gây ung thư nhiều nhất nữ giới bao gồm:  hút thuốc lá, béo phì, lạm dụng rượu bia, lười vận động, tiếp xúc với tia cực tím, nhiễm  HPV, ăn quá ít  hoa quả, ăn quá nhiều chất xơ, nhiễm H.pylori.

Sự khác biệt về giới trong nguy cơ mắc bệnh ung thư

Một vài  yếu tố nguy cơ gây ra ung thư có thể ảnh hưởng ở nam nhiều hơn nữ giới, Ví dụ nam giới hút thuốc lá nhiều hơn nữ giới  nên không có gì ngạc nhiên kho tỷ lệ nam giới bị ung thư phổi do hút thuốc lá cao  gấp đôi nữ giới.

Ngược lại, một vài yếu tố nguy cơ khác lại ảnh hưởng nữ giới nhiều hơn nam giới. Ví dụ cân nặng cũng làm gia tăng gấp đôi nguy cơ mắc nhiều loại ung thư ở nữ giới hơn nam giới. Lười vận động cũng làm tăng thêm 4% nguy cơ mắc ung thư ở nữ giới,  nhưng lại chỉ 1,5% ở nam giới. Nói chung,  hơn một nửa  số ca ung thư có liên quan đến những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được ở 15 của 26 loại ung thư  hay gặp nhất.

Mặc dù là những  tiến bộ y khoa  đã có thể cải thiện tình trạng  bệnh rất nhiều nhưng số ca mắc bệnh mỗi năm vẫn không hề giảm.

Phòng ngừa ung thư

 Đã có rất nhiều cuộc vận động  kêu gọi đánh thuế  nặng vào thuốc lá (nguyên nhân gây  bệnh ung thư phổi) và nhấn mạnh vào việc tiêm vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung và viêm gan, nhưng  vẫn chưa đủ  để làm giảm nguy cơ mắc ung thư.

Chỉ tính riêng ở Mỹ số người trưởng thành  hút thuốc lá  là 15%. Chưa kể các yếu tố nguy cơ khác như nạp quá nhiều calo,  lười vận động và béo phì. Chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát cân nặng  là những yếu tố có thể thay đổi và giúp làm  thay đổi nguy cơ mắc bệnh ung thư. Rất nhiều nghiên cứu nhấn mạnh về một chế độ ăn lành mạnh  có ngũ cốc nguyên cám, hoa quả và rau xanh , không ăn  mặn và  lạm dụng rượu bia làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư đáng kể.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng làm một cách để phòng ngừa ung thư hiệu quả.  Một số  xét nghiệm giúp nhận biết sớm được tình trạng bệnh ung thư. Ví dụ đi chụp vú có thể giúp phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm, làm test xét nghiệm tế bào âm đạo giúp  phát hiện sớm ung thư cổ tử cung.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguyên nhân gây ung thư là các yếu tố môi trường?

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm