Nhiều cha mẹ lo lắng về tình trạng dậy thì sớm ở trẻ tuy nhiên lại không có nhiều thông tin, kiến thức về việc này. Vì vậy, những gia đình có trẻ nhỏ, cần trang bị đầy đủ kiến thức cho mình và cho con để giúp con sẵn sàng bước sang giai đoạn mới.
Theo các chuyên gia, tuổi dậy thì là khi cơ thể thay đổi từ một đứa trẻ thành một người trưởng thành, bao gồm sự tăng trưởng nhanh của xương và cơ bắp, những thay đổi về hình dạng cơ thể và kích thước, phát triển khả năng của cơ thể để sinh sản.
Tuổi dậy thì thường bắt đầu ở trẻ em gái ở độ tuổi từ 8 - 12 và ở các bé trai ở độ tuổi từ 9 - 14. Tuổi dậy thì sớm là tuổi dậy thì bắt đầu trước 8 tuổi (đối với bé gái) và trước 9 tuổi (đối với bé trai).
Tốt nhất khi nhận thấy trẻ có dấu hiệu dậy thì sớm hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Dậy thì sớm ở bé trai và bé gái có những đặc điểm riêng, cụ thể như sau:
Dấu hiệu dậy thì sớm ở bé gái
Dấu hiệu đầu tiên là ngực phát triển. Ngực nhú lên thành những cục nhỏ dưới núm vú, thời điểm này trẻ thường bắt đầu cao nhanh. Sau khoảng 6 tháng lông mu xuất hiện (mặc dù ở một số trẻ, mọc lông mu lại là biểu hiện đầu tiên của dậy thì), rồi đến lông nách.
Trong vài năm tiếp theo, ngực tiếp tục lớn lên, lông mu và cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng dần dần, dẫn tới kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Thay đổi này thường xuất hiện vào 12,5 - 13 tuổi, khoảng 2 năm sau khi bắt đầu dậy thì.
Toàn bộ quá trình dậy thì hoàn tất sau 3 - 4 năm. Thời gian dậy thì các bé gái thường cao trung bình 7 - 8cm/năm và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện. Trẻ thường dừng cao khoảng 2 năm sau khi có kinh nguyệt.
Dấu hiệu dậy thì ở bé trai
Dấu hiệu dậy thì đầu tiên là tăng kích thước tinh hoàn; vài tháng sau, lông mu, lông nách, tinh hoàn và dương vật tiếp tục phát triển; nam đạt tốc độ tăng chiều cao tối đa chậm hơn nữ 2 - 3 năm.
Hiện tượng này thường bắt đầu bằng bàn tay và bàn chân to ra, rồi đến cánh tay và cẳng chân, thân và ngực phát triển.
Những thay đổi khác bao gồm giọng trầm hơn, cơ bắp to lên, có khả năng cương cứng và xuất tinh...
Ở một số em trai, ngực có thể phát triển. Những thay đổi trên vẫn tiếp tục, quá trình dậy thì hoàn thành sau 3 - 4 năm với lông mu, tinh hoàn và dương vật đạt kích thước như ở người lớn.
Những khó khăn trẻ dậy thì sớm sẽ phải đối mặt
- Tâm lý thiếu tự tin
Trẻ dậy thì sớm dễ bị ngại ngùng, trẻ tự ti, thiếu tự tin so với các bạn cùng trang lứa. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ, khả năng hòa đồng, học tập và vui chơi cùng các bạn trong lớp…
- Dễ quan hệ tình dục sớm
Dậy thì sớm sẽ dẫn đến chuyện yêu sớm, từ đó dẫn đến xu hướng quan hệ tình dục sớm trước tuổi trưởng thành. Điều này dẫn đến những hậu quả vô cùng đáng sợ, nhất là với các bé gái chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về sức khỏe giới tính, sức khỏe sinh sản, có thể dẫn đến mang thai ngoài ý muốn, phải trải qua nạo phá thai… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm sinh lý của bé không chỉ trong ngày một ngày hai.
- Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Bé gái bị dậy thì sớm do ảnh hưởng rối loạn nội tiết sớm gây ra hội chứng buồng trứng đa nang, sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của bé sau này.
- Ảnh hưởng đến chất lượng học tập
Đây là điều chắc chắn, nếu trẻ mải mê chuyện hẹn hò, yêu đương, không chú tâm học hành chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.
Hạn chế nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ
Có chế độ dinh dưỡng hợp lý: Tăng cường rau củ quả trong bữa ăn hằng ngày, đảm bảo lượng đạm đầy đủ, hạn chế sử dụng đồ ăn đã qua chế biến sẵn và đồ ngọt, đồ chiên rán... chứa nhiều chất béo. Chú ý lựa chọn thực phẩm an toàn, những thực phẩm chứa hormone tăng trưởng sẽ ảnh hưởng tới dậy thì sớm.
Giúp trẻ tăng cường vận động: Trẻ vận động nhiều sẽ giúp tiêu hao năng lượng như các môn bơi, nhảy dây, đá bóng, đá cầu... nhờ đó sẽ phát triển khỏe mạnh hơn.
Tham khảo thêm thông tin bài viết: Dậy thì sớm ở trẻ em.
Đi bộ không chỉ là hình thức tập thể dục đơn giản mà hầu hết mọi người đều có thể thực hiện mà còn là một hoạt động đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là 10 lý do khiến bạn muốn bắt đầu ngay hay tiếp tục duy trì hoạt động lành mạnh này:
Chứng sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer hiện chưa có biện pháp điều trị. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh ngay từ sớm để giảm nguy cơ suy giảm chức năng nhận thức khi về già.
Tắm là nhu cầu vệ sinh cơ bản và cần thiết của mỗi con người. Nhưng nhiều người trong chúng ta khi tắm thường mắc phải một số sai lầm dẫn đến tác hại không hề nhỏ đối với sức khỏe làn da.
Dầu ăn là nguyên liệu quen thuộc trong căn bếp của mỗi gia đình. Khi nấu ăn với dầu hàng ngày, bạn nên lựa chọn dầu ăn đáp ứng được các tiêu chí tốt cho sức khỏe.
Thừa cân là một vấn đề ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại ngày nay do mất cân bằng dinh dưỡng và lối sống ít vận động, thiếu khoa học. Vấn đề này đang làm suy giảm sự tự tin và đẩy con người ta tiến gần hơn đến các nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe.
Đái tháo đường là căn bệnh phổ biến và đang có xu hướng trẻ hóa. Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo bệnh có vai trò quan trọng trong việc điều trị.
Sử dụng đồ uống có cồn là việc khó tránh khỏi khi tham gia các bữa tiệc xã giao. Tuy nhiên, với người bệnh tăng huyết áp, cần uống rượu bia thế nào để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe tim mạch?
Mới đây, các nhà khoa học Anh đã nghiên cứu một xét nghiệm máu mới có thể giúp xác định những người có nguy cơ tử vong cao nếu mắc bệnh suy tim. Vậy nếu là người có nguy cơ cao mắc bệnh, bạn có thể làm gì để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này?