Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm

Trẻ ốm ngoài điều trị thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc, người mẹ cần phải chú ý chăm sóc và cho trẻ ăn uống đầy đủ.

Nguyên tắc dinh dưỡng cho trẻ ốm

Theo Khuyến nghị dinh dưỡng trong 1000 ngày vàng của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, khi trẻ ốm thường chán ăn nên dễ sụt cân và có thể bị suy dinh dưỡng. Do trẻ mệt mỏi, chán ăn nên cần cho trẻ ăn thành nhiều bữa hơn với thức ăn loãng hơn và mỗi bữa chotrẻ ăn cần nhiều thời gian hơn.

Đối với trẻ dưới 6 tháng đang bú mẹ: Vẫn tiếp tục cho trẻ bú bình thường, tăng số lần bú và thời gian mỗi lần bú kéo dài hơn vì trẻ mệt, khả năng mút vú của trẻ kém hơn. Đối với trẻ bị tắc mũi hoặc mệt quá không bú được thì người mẹ cần vắt sữa ra và cho trẻ ăn bằng thìa

Trẻ từ 6 tháng trở lên: Ngoài sữa mẹ cần cho trẻ ăn thêm nhiều bữa và từng ít một với các thức ăn giàu dinh dưỡng như thịt, trứng, sữa, cá… và cho thêm dầu, mỡ để tăng thêm năng lượng của khẩu phần.

Chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm - Ảnh 2.

Trẻ ốm cần được chăm sóc dinh dưỡng tốt hơn để nhanh hồi phục.

Thức ăn cần mềm, nấu kỹ, loãng hơn bình thường để dễ tiêu hóa. Cho trẻ ăn ngay sau khi nấu để đảm bảo vệ sinh và giảm nguy cơ bội nhiễm. Cho trẻ ăn thêm quả chín hay nước quả chín như chuối, cam, chanh, xoài, đu đủ… để tăng cường vitamin và chất khoáng.

Sau khi khỏi ốm, để giúp trẻ hồi phục nhanh và tránh suy dinh dưỡng cần cho trẻ ăn thêm mỗi ngày 2 bữa trong 2 tuần liền. Với trẻ bị tiêu chảy kéo dài thì phải cho trẻ ăn thêm mỗi ngày 1 bữa và kéo dài tối thiểu là 1 tháng.

Một số điểm chú ý về chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm

Cho trẻ ăn nhiều bữa hơn với số lượng mỗi bữa ít hơn.

Khi trẻ ốm không cần kiêng khem các loại thực phẩm như tôm, cá, dầu mỡ và rau xanh.

Khi trẻ ốm cần cho trẻ uống nhiều nước, nhất là đối với trẻ bị tiêu chảy. Súp, nước cháo muối, dung dịch Oresol chỉ là các dịch để bù nước, không nên coi là thức ăn vì không cung cấp đủ chất dinh dưỡng.

Trẻ bị tiêu chảy tránh cho ăn các thức ăn có nhiều đường, nước ngọt có ga vì có thể làm tiêu chảy nặng hơn. Đồng thời cần tránh các thức ăn có nhiều chất xơ, ít dinh dưỡng như các loại rau thô, tinh bột nguyên hạt như ngô đỗ gây khó tiêu.

Khi trẻ ốm người mẹ và gia đình cần dành nhiều thời gian hơn để chăm sóc, dỗ dành trẻ ăn được nhiều. với trẻ bị viêm nhiễm hô hấp, sổ mũi gây khó thở cần làm thông thoáng mũi cho trẻ bằng bông gạc để giúp trẻ bú mẹ và ăn uống dễ dàng. Gia đình cần tập trung quan tâm chăm sóc trẻ khi trẻ ốm, như trẻ sốt phải theo dõi nhiệt độ hay trẻ bị tiêu chảy thì cần theo dõi số lần đi ngoài, như vậy gia đình sẽ sớm phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm để đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời.

Lựa chọn dinh dưỡng theo độ tuổi

BS Hồ Thị Hoa, chuyên gia dinh dưỡng Trung tâm tiêm chủng Vabiotech Care cho biết, khi các bé bị ốm sốt từ 38,5 độ trở lên, có xu hướng bỏ ăn, nhất thiết phải cho các bé uống thuốc hạ sốt. Đến khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống, các mẹ tranh thủ cho bé ăn.

Chăm sóc dinh dưỡng khi trẻ ốm - Ảnh 3.

Trẻ nhỏ cần được chăm sóc dinh dưỡng tốt để phát triển toàn diện, tăng sức đề kháng.

Tùy vào thể trạng và độ tuổi mà các cha mẹ có thể lựa chọn những món ăn phù hợp với con mình. Với các bé bú mẹ lúc hạ sốt sẽ cho bé bú nhiều hơn, bé trong độ tuổi uống sữa công thức các mẹ cần bổ sung sữa cho bé, nếu trẻ đang ăn dặm cần cho bé ăn các món cháo yêu thích, Còn các bé lớn hơn, bé thích ăn gì cha mẹ có thể chiều bé, tuy nhiên, ưu tiên các món mềm, dễ ăn….

Đối với các bé bị sốt kèm ho và viêm họng thường dễ bị kích ứng gây nôn, trớ, vậy chế độ dinh dưỡng cũng như cách ăn, uống có điều gì nên chú ý? BS Hồ Thị Hoa khuyên nên ưu tiên cháo, súp vì đây là những món mềm. Bên cạnh đó, cho các bé uống sinh tố hoa quả, nước ép trái cây.

Khi các con bị ốm kèm viêm họng, để bé tránh bị nôn trớ, các mẹ không nên ép con ăn, hoặc cho con ăn quá no. Nên chia nhỏ bữa ăn và tránh các tác nhân khiến các bé khóc. Đặc biệt, cha mẹ nên rửa sạch đờm dãi trước khi cho con ăn để tránh gây kích ứng làm cho bé bị nôn, trớ.

Tuy nhiên, có lẽ điều khiến các bậc cha mẹ lo lắng và đau đầu nhất là khi các bé có kèm các biểu hiện rối loạn tiêu hóa. Theo BS Hồ Thị Hoa, khi Trẻ bị rối loạn tiêu hóa, tùy vào tình trạng của con, các mẹ nên cho bé đi khám bác sĩ.

Nếu trẻ chỉ bị loạn khuẩn thông thường thì các bác sĩ sẽ bổ sung men vi sinh. Còn nếu trẻ bị rối loạn tiêu hóa do bị nhiễm vi khuẩn hoặc virus thì các bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh hoặc kèm men vi sinh hoặc kẽm để điều trị.

Nhiều cha mẹ tạm thời không cho con ăn, hoặc chỉ ăn cháo trắng vì lo sợ con bị tiêu chảy nặng hơn, quyết định này không hẳn chính xác. Theo BS, tùy thuộc vào tình trạng của con, các mẹ sẽ có các chế độ dinh dưỡng phù hợp.

Nếu trẻ bị loạn khuẩn, cha mẹ có thể cho trẻ ăn uống bình thường. Nếu cha mẹ thấy trong phân của trẻ có nước hoặc nhầy mỡ, có thể có những hạt mỡ do tiêu hóa không hết thì theo dân gian thường chỉ cho ăn cháo trắng, nhưng thực tế trẻ có thể ăn theo chế độ thanh đạm hơn bình thường ví dụ như cháo trắng có kèm theo thịt nạc, lượng thịt ít hơn và vẫn ăn rau củ quả bình thường. Chú ý lúc này, lượng đạm sẽ ít hơn và hạn chế dầu mỡ

Theo BS Hoa, nước đóng vai trò rất quan trọng khi trẻ bị ốm. Với trẻ bị sốt có thể bổ sung nước oresol hoặc nước dừa, nước ép hoa quả như nước cam vắt, điều này giúp trẻ nhanh khỏe mạnh, tránh mất nước. Nguyên tắc uống nước là uống từng ngụm nhỏ.

Cần tập trung quan tâm chăm sóc trẻ khi trẻ ốm như trẻ sốt phải theo dõi nhiệt độ hay trẻ bị tiêu chảy thì cần theo dõi số lần đi ngoài... như vậy sẽ sớm phát hiện những dấu hiệu nguy hiểm để đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nguyên tắc dinh dưỡng cho trẻ nhiễm khuẩn hô hấp cấp.
Theo sức khỏe đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 03/05/2024

    Tư thế ngủ ảnh hưởng đến sức khoẻ đường ruột thế nào?

    Giấc ngủ và sức khoẻ đường ruột có mối liên hệ chặt chẽ. Không chỉ chất lượng giấc ngủ, mà tư thế ngủ cũng có tầm quan trọng không kém để có hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.

  • 03/05/2024

    Bị rối loạn lo âu có tự khỏi được không?

    Rối loạn lo âu là một căn bệnh phổ biến và tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với bất kỳ ai. Nhiều người thắc mắc rối loạn lo âu có tự khỏi được không và cách cải thiện bệnh thế nào?

  • 03/05/2024

    Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày giảm cân có an toàn không?

    Béo phì hiện đang là mối lo ngại lớn ở nhiều quốc gia khi tỷ lệ mắc ngày càng gia tăng, kéo theo hàng loạt bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường type 2 và rối loạn mỡ máu... Một trong những phương pháp nhanh và hiệu quả để kiểm soát béo phì là phẫu thuật thu nhỏ dạ dày qua ống nội soi (Endoscopic sleeve gastroplasty - ESG).

  • 03/05/2024

    Phải làm gì khi trẻ lên cơn động kinh cục bộ?

    Khi trẻ lên cơn động kinh cục bộ, vai trò của bạn là tập trung vào ba điều cơ bản sau: giữ bình tĩnh, an ủi và giữ an toàn cho trẻ. Nếu bạn bắt đầu từ những điều này và ghi nhớ những việc quan trọng nên làm hoặc không nên làm, bạn có thể giúp tình huống trở nên ổn định hơn. Hãy dành chút thời gian luyện tập để khiến điều này trở thành bản năng.

  • 03/05/2024

    Cách kiểm soát cân nặng và đường huyết cho phụ nữ tuổi mãn kinh

    Bên cạnh những cơn bốc hoả, phụ nữ tuổi mãn kinh còn gặp phải nhiều phiền toái liên quan đến trao đổi chất kém như tăng cân, tăng mỡ nội tạng, tăng đường huyết, mặc dù vẫn duy trì thói quen sinh hoạt như trước. Một vài điều chỉnh trong chế độ ăn uống và vận động sẽ giúp bạn tối ưu hoá sự trao đổi chất, từ đó kiểm soát cân nặng cũng như lượng đường trong máu tốt hơn.

  • 02/05/2024

    Người làm việc ca đêm tăng nguy cơ bị béo phì

    Ngoài giấc ngủ bị gián đoạn, những người làm việc ban đêm còn phải đối mặt với thói quen ăn uống bị thay đổi, giảm hoạt động thể chất và sự thay đổi nội tiết tố, góp phần làm tăng nguy cơ béo phì. Người làm ca đêm cần chú ý chăm sóc cơ thể nhằm hạn chế mức độ ảnh hưởng, đảm bảo sức khoẻ để làm việc hiệu quả, an toàn.

  • 02/05/2024

    4 dấu hiệu trên da "tố" bạn có thể bị dị ứng rượu

    Bạn có thể đã nghe nói về dị ứng đậu phộng, sữa hoặc đậu nành, nhưng bạn đã bao giờ gặp thuật ngữ dị ứng rượu chưa? Cũng giống các loại dị ứng thực phẩm khác, dị ứng rượu là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm.

  • 02/05/2024

    8 lợi ích tuyệt vời của đi bộ thể dục

    Đi bộ không chỉ là hình thức tập thể dục đơn giản mà hầu hết mọi người đều có thể thực hiện mà còn là một hoạt động đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là 10 lý do khiến bạn muốn bắt đầu ngay hay tiếp tục duy trì hoạt động lành mạnh này:

Xem thêm