Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cách giảm biến chứng thần kinh cho người bệnh đái tháo đường

Biến chứng thần kinh do đái tháo đường là tình trạng dây thần kinh bị tổn thương do đường huyết thường xuyên ở mức cao. Theo đó, biến chứng này có thể ảnh hưởng tới các dây thần kinh trên toàn cơ thể, nhưng rõ rệt nhất vẫn là ở chi trên và chi dưới.

Biến chứng thần kinh do đái tháo đường thường được chia thành 2 dạng chính

Nhìn chung, biến chứng thần kinh do bệnh đái tháo đường thường được chia thành 2 dạng chính: Biến chứng thần kinh ngoại biên và biến chứng thần kinh tự chủ. Do đó, việc điều trị, kiểm soát biến chứng thần kinh cho người bệnh đái tháo đường sẽ phải đáp ứng đủ cho cả 2 dạng này.

Biểu hiện của biến chứng thần kinh do đái tháo đường

Tùy theo cơ quan bị tổn thương mà biến chứng thần kinh đái tháo đường có thể biểu hiện khá khác nhau:

Biến chứng thần kinh ngoại biên

Đây là dạng biến chứng thần kinh thường gặp nhất, ảnh hưởng đến các dây thần kinh ngoại biên ở tay, chân, thần kinh sọ não. Theo đó, các triệu chứng thường bắt đầu xuất hiện đối xứng từ 2 chi dưới và bàn chân, sau đó mới tới 2 chi trên và bàn tay.

Người bệnh bị biến chứng thần kinh ngoại biên thường gặp phải các triệu chứng như:

- Tê bì, giảm khả năng cảm nhận cảm giác đau, nóng/lạnh, đặc biệt là ở bàn chân.

- Cảm thấy châm chích, bỏng rát.

- Cảm giác đau buốt (thường nghiêm trọng hơn về đêm).

- Đau khi bước đi.

- Yếu cơ, đi lại khó khăn.

- Triệu chứng nặng: Loét chân, nhiễm trùng, biến dạng bàn chân, đau xương khớp.

Tê bì, châm chích tay chân… là những biến chứng thần kinh ngoại biên thường gặp.
 

Biến chứng thần kinh tự chủ

Có thể thay đổi tùy vào cơ quan bị tổn thương:

- Ở mắt: Đồng tử mất phản xạ với ánh sáng/bóng tối.

- Ở hệ tiêu hóa: Dạ dày co thắt chậm lại, do đó người bệnh thường hay thấy đầy bụng sau khi ăn. Ngoài ra, tổn thương thần kinh tự chủ ở hệ tiêu hóa còn có thể khiến người bệnh đái tháo đường hay thấy buồn nôn/nôn mửa, rối loạn tiêu hóa, ăn không ngon miệng.

- Hệ tim mạch: Nhịp tim nhanh khi nghỉ ngơi, hạ huyết áp tư thế (khi thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi hoặc đứng, khiến người bệnh cảm thấy chóng mặt, choáng váng, ngất xỉu).

- Hệ tiết niệu: Ứ đọng nước tiểu trong bàng quang, lâu ngày có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiểu. Bệnh nhân cũng có thể đi tiểu nhiều lần, khó nhịn tiểu.

- Hệ sinh dục: Nam giới mắc đái tháo đường có thể bị rối loạn cương dương, nữ giới có thể bị khô âm đạo.

Tổn thương thần kinh tự chủ còn khiến cơ thể mất khả năng báo động khi bị hạ đường huyết (ví dụ như cảm giác đói, đổ mồ hôi, lo sợ, tim đập nhanh). Điều này khiến người bệnh không xử trí kịp thời, dễ đi thẳng vào hôn mê khi bị hạ đường huyết.

Làm sao giảm biến chứng thần kinh cho người bệnh đái tháo đường?

Hiện vẫn chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn biến chứng thần kinh do đái tháo đường. Tuy nhiên, vẫn có cách điều trị, giảm biến chứng thần kinh mà cụ thể là tập trung vào các hướng điều trị dưới đây:

Điều trị làm chậm tiến triển của bệnh

- Kiểm soát đường huyết tích cực. Cụ thể, người bệnh cần hướng tới mục tiêu chỉ số đường huyết khi đói/trước khi ăn từ 70 - 130mg/dl; Chỉ số đường huyết sau ăn 2 giờ < 180mg/dl; HbA1C < 7%.

- Chăm sóc bàn chân để tránh tình trạng biến dạng bàn chân, các vết loét gây đoạn chi.

- Kiểm soát huyết áp.

- Có chế độ ăn uống, tập thể dục phù hợp để duy trì cân nặng ổn định.

- Không hút thuốc lá, uống rượu bia.

Điều trị giảm đau

- Dùng thuốc giảm đau như thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm, miếng dán có tẩm lidocaine…

- Dùng kem thoa có chứa capsaicin, bổ sung alpha-lipoic acid, châm cứu, kích hoạt thần kinh bằng điện xuyên da… để giảm đau tạm thời do biến chứng thần kinh ngoại biên.

Điều trị phục hồi chức năng và ngăn ngừa biến chứng

Biến chứng thần kinh do đái tháo đường thường gây khó chịu, làm giảm chất lượng sống của người bệnh. Do đó, bạn nên đi khám sức khỏe định kỳ để được theo dõi, điều trị phục hồi chức năng tại các cơ sở chữa bệnh chuyên khoa.

Biện pháp này có thể được áp dụng với các trường hợp loét chân và bệnh lý bàn chân, rối loạn cương dương, bàng quang thần kinh (ứ đọng nước tiểu, nhiễm trùng tiểu), rối loạn nhu động dạ dày...

Sử dụng giải pháp hỗ trợ giảm biến chứng thần kinh do đái tháo đường

Tại các quốc gia châu  Âu, nhiều thập niên trở về trước đã sử dụng alpha lipoic acid (ALA) - chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ và khôi phục tế bào thần kinh bị tổn thương.

Tại Việt Nam, ALA được kết hợp với một số thảo dược khác như nhàu, câu kỷ tử, mạch môn, hoài sơn đã tạo nên mạng lưới chống oxy hóa dày đặc, giúp dọn dẹp những “rác thải” là những gốc tự do sinh ra trong quá trình chuyển hóa, từ đó giúp bảo vệ các tế bào thần kinh, ngăn ngừa sự tấn công của các gốc tự do gây tổn thương các tế bào này. Ngoài ra, sự kết hợp này cũng giúp cơ thể phục hồi chức năng tuyến tụy, từ đó duy trì ổn định đường huyết hiệu quả.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bệnh đái tháo đường bao lâu thì biến chứng, làm sao để phòng ngừa?

Vi Bùi - Theo Healthplus
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

Xem thêm