Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cấp cứu người bị nghẹn

Nghẹn/hóc xảy ra khi có dị vật mắc lại ở cổ họng hoặc khí quản, làm cản trở hô hấp. Vì nghẹn làm giảm lượng oxy lên não và các cơ quan quan trọng nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.

 Cấp cứu người bị nghẹn

Ở người lớn, nghẹn/hóc thường xảy ra do nuốt phải các miếng thức ăn, còn ở trẻ nhỏ thường là do nuốt phải các vật nhỏ như đồ chơi, hạt hoa quả... Dấu hiệu của việc bị nghẹn là việc dùng tay ôm cổ họng. Nếu nạn nhân không đưa ra được các dấu hiệu, hãy tìm các biểu hiện gợi ý khác như:

  • Không thể nói chuyện
  • Khó thở hoặc thở khò khè
  • Không ho được
  • Da, môi và móng tím tái
  • Lơ mơ, mất ý thức

Khuyến nghị cách cấp cứu “5-5” đối với các nạn nhân bị nghẹn:

  • Vỗ vào lưng 5 lần: Đầu tiên, dùng lòng bàn tay vỗ vào lưng của nạn nhân 5 lần  (vùng giữa hai xương bả vai).
  • Ấn mạnh vào bụng 5 lần (còn gọi là nghiệm pháp Hem-lich)
  • Thực hiện luân phiên việc vỗ lưng và ấn mạnh cho đến khi vật lạ rơi ra.
Để thực hiện nghiệm pháp Hem- lich cho người khác:

Đứng phía sau nạn nhân:

  • Dùng tay ôm lấy phần eo của nạn nhân, cho nạn nhân hơi cúi người về phía trước.
  • Nắm một tay lại và đặt nắm tay lên phần trên rốn của nạn nhân.
  • Dùng tay còn lại ôm lấy bàn tay đang nắm và ấn thật nhanh, mạnh vào bụng nạn nhân theo chiều hướng lên trên.
  • Nếu cần thiết, thực hiện thao tác này 5 lần.
  • Nếu vật lạ chưa rơi ra, tiếp tục lặp lại việc sơ cứu “5-5”

Nếu bạn là người duy nhất có thể cấp cứu nạn nhân khi đó, hãy thực hiện việc vỗ lưng và ấn bụng trước khi gọi cấp cứu. Nếu những người khác cũng có mặt, yêu cầu người đó gọi cấp cứu trong khi bạn đang sơ cứu cho nạn nhân.

Nếu nạn nhân bất tỉnh, thực hiện cấp cứu hồi sức tim phổi (CPR) bằng việc ấn mạnh vào ngực và làm thông thoáng đường thở.

Tự thực hiện liệu pháp Hem-lich cho bản thân mình

Đầu tiên, khi bạn bị nghẹn và không có ai ở xung quanh, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Tiếp theo, vì bạn không thể tự vỗ lưng cho mình được, bạn vẫn có thể tự thực hiện việc ấn bụng để loại bỏ vật lạ.

  • Đặt nắm tay phía trên rốn của mình
  • Dùng tay còn lại nắm chặt lấy bàn tay đang đặt ở rốn và cúi người lên một chỗ dựa cứng - như bàn hoặc ghế
  • Ấn nắm tay của bạn vào bên trong, hướng lên trên.
Để làm thoáng đường thở của phụ nữ mang thai hoặc người béo phì

Đặt tay của bạn cao hơn một chút so với vị trí của nghiệm pháp Hem-lich thông thường, tại xương ức, ngay phía trên xương sườn thấp nhất.

Thực hiện như liệu pháp Hem-lich thông thường, ấn nhanh, mạnh vào ngực

Lặp lại quy trình nếu như thức ăn hoặc vật lạ không rơi ra ngoài hoặc nạn nhân vẫn bất tỉnh. Trong khi sơ cứu hãy nhờ những người xung quanh gọi cấp cứu.

Sơ cứu với trẻ dưới 1 tuổi

Ngồi xuống, đặt tay bạn lên đùi và đặt trẻ nằm cúi mặt trên cánh tay (đang đặt trên đùi) của bạn

Vỗ vào lưng trẻ 5 lần thật nhẹ nhàng, nhưng phải đủ mạnh. Trọng lực và việc vỗ lưng có thể làm vật lạ rơi ra.

Nghẹn hóc dị vật: Nguy cơ gây tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ - ảnh 2

Nếu không hiệu quả, đặt trẻ nằm ngửa trên cánh tay sao cho phần đầu thấp hơn phần thân. Dùng 2 ngón tay đặt vào giữa xương ức của trẻ và ấn mạnh vào ngực 5 lần.

Lặp lại quy trình vỗ lưng và ấn ngực nếu trẻ không thở trở lại. Gọi cấp cứu ngay.

Thực hiện hồi sức tim phổi CPR với trẻ nhỏ nếu trẻ vẫn không thở sau khi làm các thao tác trên.

Nếu trẻ lớn hơn 1 tuổi, chỉ cần thực hiện liệu pháp Hem-lich và kỹ thuật "5-5" như hướng dẫn ở trên.

Làm sạch đường thở của người bất tỉnh

Đặt nạn nhân nằm ngửa trên sàn

Làm sạch đường thở: Nếu vật lạ mắc ở phía sau vòm họng hoặc mắc ở vị trí cao tại vòm họng (mà có thể quan sát được), dùng ngón tay đưa vào trong miệng và lôi vật lạ ra. Hết sức cẩn thận để không làm cho vật lạ mắc vào họng sâu hơn (việc này dễ xảy ra ở trẻ nhỏ).

Thực hiện hồi sức tim phổi (CPR) nếu vật lạ vẫn mắc lại và nạn nhân không phản ứng sau khi bạn thực hiện những thao tác trên. Việc ấn mạnh vào ngực trong khi cấp cứu CPR có thể làm vật lạ mắc kẹt lại. Thường xuyên kiểm tra miệng của nạn nhân.

Để chuẩn bị cho những tình huống như vậy có thể xảy ra bất cứ khi nào, bạn nên chuẩn bị sẵn sàng bằng cách tìm kiếm và chủ động tham gia học liệu pháp Hem-lich và cấp cứu hồi sức tim phổi CPR tại một cơ sở đào tạo sơ cấp cứu được cấp giấy phép.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách thực hiện biện pháp Heimlich

Bình luận
Tin mới
  • 10/04/2025

    Sữa chua có thật sự là 'siêu thực phẩm' ngừa loãng xương?

    Các nhà khoa học đang nghiên cứu về các sản phẩm sữa lên men như sữa chua và men vi sinh có thể giúp ngăn ngừa loãng xương hay không. Liệu chúng có phải là chìa khóa giúp xương chắc khỏe hơn không?

  • 10/04/2025

    Ngày nào cũng ăn chuối có được không?

    Nhiều người thích ăn chuối hàng ngày nhưng lo lắng hàm lượng đường trong loại quả này ảnh hưởng đến sức khỏe. Tham khảo những thông tin dinh dưỡng của chuối để có thêm lựa chọn cho chế độ ăn.

  • 10/04/2025

    Chơi game nhiều có thể dẫn đến tính cách ưa bạo lực?

    Mặc dù đứng trước những cáo buộc từ báo chí và cộng đồng mạng về việc chơi game có thể thúc đẩy các bạn trẻ, thanh niên dẫn đến bạo lực, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng không có mối liên hệ giữa chơi game và bạo lực. Tuy vậy WHO đã xếp chứng nghiện game là một dạng rối loạn tâm thần từ năm 2019. Vậy chúng ta có nên ngăn con cái chơi game không

  • 09/04/2025

    7 lý do để phụ nữ ăn dứa mỗi ngày

    Dứa là một loại cây nhiệt đới với hương vị tươi ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Các chất dinh dưỡng trong dứa có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là với phụ nữ

  • 08/04/2025

    Thực phẩm nào có thể gây bệnh ngộ độc thịt do Botulinum cực nguy hiểm?

    Bệnh ngộ độc thịt là một tình trạng nghiêm trọng do vi khuẩn Clostridium botulinum tấn công vào các dây thần kinh của cơ thể, bệnh có thể gây tử vong.

  • 08/04/2025

    Cân bằng công việc và cuộc sống: Giữ gìn sức khỏe tinh thần cho người trưởng thành

    Áp lực công việc và cuộc sống ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần như thế nào? Các dấu hiệu cảnh báo kiệt sức, stress là gì? Các phương pháp giúp người trưởng thành cân bằng công việc và cuộc sống, duy trì sức khỏe tinh thần: quản lý thời gian, thư giãn, rèn luyện thể chất...

  • 08/04/2025

    Uống diệp lục mang lại lợi ích gì?

    Một số nghiên cứu cho thấy diệp lục có thể giúp chữa lành da, bảo vệ cơ thể chống lại ung thư, giảm cân cùng nhiều lợi ích khác. Tuy nhiên, diệp lúc có thật sự “thần thánh” như các quảng cáo vẫn đưa tin hay không? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 07/04/2025

    10 loại thực phẩm có nhiều canxi hơn một ly sữa

    Mặc dù sữa nổi tiếng vì chứa nhiều canxi nhưng có nhiều loại thực phẩm khác có thể giúp mọi người đáp ứng nhu cầu bổ sung canxi mỗi ngày.

Xem thêm