Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Axit uric là gì?

Acid uric được tạo ra khi cơ thể phá vỡ chất purin (purin cung cấp một phần cấu trúc hóa học của các gen ở con người).

Purin bao gồm 2 vòng bazơ cacbon-nitơ là adenine và guanine. Purin thể hiện như là một dạng năng lượng cho các tế bào và rất cần thiết cho việc sản xuất DNA và RNA, protein, tinh bột, điều hòa các enzym và các tín hiệu của tế bào. Sản xuất acid uric có liên quan đến quá trình tổng hợp purin trong cơ thể và hấp thu purin từ bên ngoài.

Nói cách khác, purin được tìm thấy trong tất cả các mô của con người và còn được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm. Khi các tế bào chết trong cơ thể con người, purin được tạo ra. Acid uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa purin ở người. Đào thải acid uric ra khỏi cơ thể phụ thuộc vào sự bài tiết. Cần có sự cân bằng giữa sản xuất và bài tiết acid uric, được xác định thông qua mức độ urat huyết thanh (là mức độ acid uric trong máu).

Mức độ urat huyết thanh

Hầu hết axit uric được phân hủy trong máu và đi đến thận để bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. Người bình thường luôn duy trì nồng độ urat huyết thanh ổn định từ 4 đến 6,8 mg/dl, cũng như tổng axit uric trong cơ thể vào khoảng 1.000 mg. Những người hoặc là sản xuất quá nhiều acid uric hoặc không có khả năng đào thải đủ axit uric sẽ có nồng độ urat huyết thanh tăng cao. Mức độ cao của acid uric trong máu được gọi là tăng acid uric máu. Sản xuất quá nhiều hoặc bài tiết quá ít acid uric hoặc kết hợp cả hai, có thể dẫn đến tình trạng tăng acid uric máu.

Những người có nồng độ acid uric cao trong máu có thể phát triển bệnh thận hoặc bệnh gout thông qua sự lắng đọng của các tinh thể trong khớp. Nhưng không phải tất cả những người có tăng acid uric máu đều phát triển bệnh gút.

Việc duy trì một nồng độ urat huyết thanh bình thường là rất quan trọng. Xét nghiệm máu là một trong những cách kiểm tra nồng độ axit uric trong cơ thể bạn. Bạn cũng có thể thực hiện kiểm tra mẫu nước tiểu.

Lý tưởng nhất là acid uric huyết thanh nên ở mức 6,0 mg/dl hoặc thấp hơn. Một người có nồng độ acid uric là 6,8 mg/dl hoặc cao hơn được phân loại là có tình trạng tăng acid uric máu.

Tăng acid uric máu có thể xảy ra do các vấn đề khác nhau, bao gồm:

  • Hội chứng toan
  • Nghiện rượu
  • Tác dụng phụ của hóa trị
  • Bệnh Gout
  • Viêm khớp gout mãn tính
  • Tiểu đường
  • Suy tuyến cận giáp
  • Nhiễm độc chì
  • Bệnh bạch cầu
  • Bệnh thận
  • Suy thận
  • Đa hồng cầu nguyên phát
  • Chế độ ăn uống giàu purine
  • Nhiễm độc thai nghén liên quan đến mang thai
Nồng độ axit uric thấp có thể liên quan đến:
  • Chế độ ăn uống ít purine
  • Hội chứng Fanconi
  • Tiết hormone chống bài niệu không phù hợp
  • Bệnh Wilson

Kết luận

Việc nắm rõ mức độ axit uric trong cơ thể bạn là rất quan trọng, tương tự như hiểu biết về nồng độ cholesterol hay glucose trong máu của bạn.

Người có tiền sử bệnh gout nên thực hiện theo dõi nồng độ axit uric 6 tháng 1 lần để chắc chắn nồng độ đó vẫn còn dưới 6,0 mg/dl. Bệnh nhân bị Gout có thể cần điều trị bằng thuốc cũng như thay đổi lối sống để giữ cho lượng axit uric ở mức hợp lý.

Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

Xem thêm