Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bí mật trong sữa ong chúa giúp nhanh chóng làm liền vết thương

Trong hàng ngàn năm, mật ong đã được đánh giá cao về khả năng sát trùng. Và hiện tại, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng người em họ ít được biết đến của nó - sữa ong chúa, có các phân tử đặc biệt giúp đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương.

Bí mật trong sữa ong chúa giúp nhanh chóng làm liền vết thương

Những con ong mật thực sự là siêu anh hùng chăm chỉ của thế giới côn trùng. Chúng không những giúp mùa màng tươi tốt vì thụ phấn cho nhiều loại cây trồng mà còn tạo ra vô số các chất có lợi, như mật ong và sáp ong, và bây giờ là “thuốc”.

Sữa ong chúa là thực phẩm mà ong thợ tạo ra để làm thức ăn cho tất cả các ấu trùng, đặc biệt là ong chúa. Trong khi ong chúa đang phát triển, chúng như “bơi” trong một cái hồ chứa đầy sữa ong chúa. Con người đã tìm ra cách để kích thích việc sản xuất ấu trùng ong chúa để có thể thu hoạch sữa ong chúa.

Sữa trắng có chất kết dính là một trong những sản phẩm có nguồn gốc từ ong mà bạn có thể tìm thấy ở nhiều cửa hàng thực phẩm cho sức khỏe - mặc dù vậy sự thật về việc sữa ong chúa là chất bổ sung thực phẩm có lợi vẫn chưa được khẳng định chắc chắn.

Nhưng có một số bằng chứng cho thấy sữa ong chúa vừa có tính sát khuẩn vừa thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương. Các nhà khoa học đã bắt tay vào nghiên cứu để tìm ra nguyên nhân cho điều này.

Cuối cùng, một nhóm nghiên cứu do các nhà nghiên cứu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Slovak đã phát hiện ra: phân tử trong sữa ong chúa có khả năng giúp tế bào da tự tổ chức lại và làm liền vết thương.

Sữa ong chúa giúp phục hồi vết thương. (Ảnh: Wikimedia).

Khi da bị tổn thương, hai loại tế bào chính cần phải hoạt động để thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. Đó là những nguyên bào sợi và keratinocytes – có thể tạo ra các phân tử đẩy nhanh sự gia tăng tế bào mới mà da sử dụng để phục hồi những tổn thương.

Các phân tử được tìm thấy trong sữa ong chúa này là một peptide gọi là defensin-1. Nó nằm trong nhóm các protein kháng khuẩn nhỏ được tìm thấy trong thực vật và động vật, bao gồm cả con người.

Peptide defensin-1 đặc biệt làm gia tăng việc sản sinh ra enzyme gọi là MMP-9 - đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lại “ma trận” tế bào trong da.

Trong các nghiên cứu trước đây, nhóm nghiên cứu đã điều tra một loại protein khác mà họ nghĩ là có tác dụng làm lành vết thương nhanh hơn, nhưng nó không thúc đẩy quá trình sản sinh ra enzym hữu ích trong keratinocyt của người.

Các nhà nghiên cứu cho biết trong bài báo cáo: "Một ứng viên tiềm năng có khả năng tham gia vào việc chữa lành vết thương là MRJP1, đó là loại protein có ở mức đậm đặc trong sữa ong chúa và mật ong”.

Trái lại, khi các nhà nghiên cứu tiến hành thí nghiệm trên defensin-1, họ thấy nó làm tăng đáng kể việc sản xuất ra MMP-9. Nhóm nghiên cứu viết: "Tương tự như MRJP1, defensin-1 thì phổ biến nhưng trong sữa ong chúa và mật ong, số lượng của chúng có sự biến đổi”.

Sau khi tách peptide này ra và thử nghiệm, các nhà nghiên cứu tiến hành quan sát tính năng của nó trên các vết thương thực tế. Họ gây mê và làm bị thương 20 con chuột, mỗi con bị thương 4 chỗ ở lưng.

Vết thương thứ nhất được điều trị bằng một loại thuốc mỡ sữa ong chúa, cái thứ hai là bằng một loại thuốc mỡ defensin-1. Một loại thuốc được sử dụng chỉ với chất gel trung tính được sử dụng cho vết thương thứ ba, còn vết thương cuối cùng không được điều trị.

Sau 15 ngày, có sự khác biệt đáng kể về tốc độ hồi phục của các vết thương. Cả sữa ong chúa và thuốc mỡ defensin-1 đã giúp vết thương khép lại, trong khi vết thương thứ ba vẫn còn hở một phần.

Các nhà nghiên cứu kết luận: "Bắt đầu chữa trị cùng một thời điểm, đến hiện tại các phân tích mô học cho thấy sữa ong chúa cũng như defensin-1 thúc đẩy việc tái tạo biểu mô trên bề mặt vết thương và sự hình thành sẹo ở lớp hạ bì”.

Nhưng lượng defensin-1 trong sữa ong chúa và mật ong rất khác nhau, vì vậy nó không có nghĩa là có thể dùng những chất này để giảm bớt những vết cắt và vết xước. Đặc biệt, chất này cũng có thể gây ra dị ứng.

Tuy nhiên, đây vẫn là một phát hiện hữu ích mở đường cho việc tạo ra loại thuốc điều trị vết thương hiệu quả cho con người trong tương lai không xa.

Theo Khoa học TV/ Khám Phá
Bình luận
Tin mới
  • 03/05/2024

    Tư thế ngủ ảnh hưởng đến sức khoẻ đường ruột thế nào?

    Giấc ngủ và sức khoẻ đường ruột có mối liên hệ chặt chẽ. Không chỉ chất lượng giấc ngủ, mà tư thế ngủ cũng có tầm quan trọng không kém để có hệ tiêu hoá khoẻ mạnh.

  • 03/05/2024

    Bị rối loạn lo âu có tự khỏi được không?

    Rối loạn lo âu là một căn bệnh phổ biến và tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với bất kỳ ai. Nhiều người thắc mắc rối loạn lo âu có tự khỏi được không và cách cải thiện bệnh thế nào?

  • 03/05/2024

    Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày giảm cân có an toàn không?

    Béo phì hiện đang là mối lo ngại lớn ở nhiều quốc gia khi tỷ lệ mắc ngày càng gia tăng, kéo theo hàng loạt bệnh như tăng huyết áp, đái tháo đường type 2 và rối loạn mỡ máu... Một trong những phương pháp nhanh và hiệu quả để kiểm soát béo phì là phẫu thuật thu nhỏ dạ dày qua ống nội soi (Endoscopic sleeve gastroplasty - ESG).

  • 03/05/2024

    Phải làm gì khi trẻ lên cơn động kinh cục bộ?

    Khi trẻ lên cơn động kinh cục bộ, vai trò của bạn là tập trung vào ba điều cơ bản sau: giữ bình tĩnh, an ủi và giữ an toàn cho trẻ. Nếu bạn bắt đầu từ những điều này và ghi nhớ những việc quan trọng nên làm hoặc không nên làm, bạn có thể giúp tình huống trở nên ổn định hơn. Hãy dành chút thời gian luyện tập để khiến điều này trở thành bản năng.

  • 03/05/2024

    Cách kiểm soát cân nặng và đường huyết cho phụ nữ tuổi mãn kinh

    Bên cạnh những cơn bốc hoả, phụ nữ tuổi mãn kinh còn gặp phải nhiều phiền toái liên quan đến trao đổi chất kém như tăng cân, tăng mỡ nội tạng, tăng đường huyết, mặc dù vẫn duy trì thói quen sinh hoạt như trước. Một vài điều chỉnh trong chế độ ăn uống và vận động sẽ giúp bạn tối ưu hoá sự trao đổi chất, từ đó kiểm soát cân nặng cũng như lượng đường trong máu tốt hơn.

  • 02/05/2024

    Người làm việc ca đêm tăng nguy cơ bị béo phì

    Ngoài giấc ngủ bị gián đoạn, những người làm việc ban đêm còn phải đối mặt với thói quen ăn uống bị thay đổi, giảm hoạt động thể chất và sự thay đổi nội tiết tố, góp phần làm tăng nguy cơ béo phì. Người làm ca đêm cần chú ý chăm sóc cơ thể nhằm hạn chế mức độ ảnh hưởng, đảm bảo sức khoẻ để làm việc hiệu quả, an toàn.

  • 02/05/2024

    4 dấu hiệu trên da "tố" bạn có thể bị dị ứng rượu

    Bạn có thể đã nghe nói về dị ứng đậu phộng, sữa hoặc đậu nành, nhưng bạn đã bao giờ gặp thuật ngữ dị ứng rượu chưa? Cũng giống các loại dị ứng thực phẩm khác, dị ứng rượu là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm.

  • 02/05/2024

    8 lợi ích tuyệt vời của đi bộ thể dục

    Đi bộ không chỉ là hình thức tập thể dục đơn giản mà hầu hết mọi người đều có thể thực hiện mà còn là một hoạt động đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là 10 lý do khiến bạn muốn bắt đầu ngay hay tiếp tục duy trì hoạt động lành mạnh này:

Xem thêm