Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh trong mùa nắng nóng: Nhìn xa để ngừa gần

Khi nói đến các bệnh xảy ra trong mùa nắng nóng, người ta thường nghĩ đến các vấn đề như cảm nắng, say nắng, mất nước, kiệt sức... Đây là những vấn đề phổ biến, thường gặp, nhưng chỉ là một phần nhỏ của vấn đề. Riêng đối tượng người cao tuổi (NCT) còn có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe khác trong mùa nắng nóng.

Hầu hết NCT có sức đề kháng ngày một suy giảm, chức năng của các cơ quan bị sa sút, phản xạ thần kinh kém nhạy bén, trong khi đó mùa nắng nóng có rất nhiều bệnh phát sinh, rất dễ lâm bệnh. Những ngày nắng nóng, ra mồ hôi nhiều, cơ thể rất dễ bị mất nước, chất điện giải; trong khi khả năng tự điều chỉnh của NCT rất khó khăn.

Sự mất nước, chất điện giải liên tục trong nhiều giờ, nhiều ngày sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hệ tim mạch. Trường hợp nhẹ, có thể làm cho cơ thể NCT luôn trong tình trạng mệt mỏi, bủn rủn tay chân, chóng quên, hay cáu gắt; nặng hơn có thể ngất xỉu, trụy tim mạch. Với NCT còn phải lao động, nhất là lao động nặng nhọc dưới trời nắng nóng khi tắm sông, ao hồ, biển, lúc nắng nóng có thể bị say nắng, sốc nhiệt. Trong những ngày qua, số bệnh nhân vào Bệnh viện Lão khoa Trung ương cấp cứu tăng trên 150% so với tuần trước.

Cảm lạnh mùa nắng nóng

Nắng nóng kéo dài, NCT có thể bị cảm lạnh (khi tắm nước lạnh, tắm sông, ao, hồ, biển vào chiều tối, hoặc đang ngoài trời nóng vào phòng máy lạnh hay nằm ngủ trong phòng máy lạnh với nhiệt độ thấp và uống nước có đá… rất dễ bị viêm đường hô hấp. Nếu nhẹ thì viêm mũi họng, nặng hơn là viêm phế quản, phổi hoặc bệnh hen suyễn tái xuất hiện, đặc biệt là hen ác tính, hoặc cơn cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… Nếu tiền sử có tăng huyết áp, có thể bị đột tử.

Đặc biệt ở khu vực miền Nam, diễn tiến thời tiết trong ngày có nhiều biến đổi bất thường, đang nắng nóng và bất chợt chuyển sang trạng thái mưa dầm, mưa dai dẳng. Nếu không có biện pháp che chắn, chuẩn bị phù hợp NCT, rất dễ mắc các bệnh như viêm phổi, cảm lạnh…

Bệnh về đường tiêu hóa

Nắng nóng kéo dài, NCT có thể bị rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm do ăn uống không đảm bảo vệ sinh (uống nước chưa đun sôi, nước đá không vô khuẩn hoặc ăn rau sống hoặc ăn tiết canh, nem chua, nem chạo…). Trong khi đó,  vào mùa nắng nóng thực phẩm rất dễ bị ôi thiu, do nhiễm vi sinh vật gây bệnh; nắng nóng là điều kiện thuận lợi cho chúng phát triển.

Nắng nóng kéo dài dẫn đến tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt, thiếu nước sạch ở một số địa phương, tiềm ẩn nguy cơ xuất hiện các bệnh như nhiễm ký sinh trùng (giun, sán…), ngộ độc, tiêu chảy… nếu sử dụng nguồn nước không đảm bảo vệ sinh trong sinh hoạt hằng ngày.

Mặc dầu nắng nóng kéo dài nhưng hầu hết NCT ngại uống nước, ngại ăn canh, rau, ngại ăn trái cây… làm cho NCT dễ mắc bệnh táo bón. Một số người quan niệm, để hạn chế nắng nóng cần uống bia lạnh nhằm mục đích giải khát. Trường hợp người có bệnh về tim mạch, dạ dày, bệnh phổi, bệnh viêm họng hạt, uống bia lạnh sẽ làm cho bệnh càng gia tăng, thậm chí gây nguy hiểm.

Bệnh lý tim mạch

Nhiệt độ tăng quá cao do nắng nóng có thể làm gia tăng bệnh tăng huyết áp, tai biến mạch máu não (đột quỵ).  Không nên có quan niệm rằng, bệnh huyết áp hoặc tai biến mạch máu não chỉ xảy ra vào mùa lạnh. NCT nếu có bệnh tăng huyết áp mà bị lạnh đột ngột, rất có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm, nếu nhẹ, huyết áp tăng đột ngột gây hoa mắt chóng mặt, buồn nôn, nôn, nhức đầu (rối loạn tuần hoàn não), loạn nhịp tim. Nếu nặng, có thể xuất huyết não, đột quỵ. Với những NCT có xơ vữa động mạch, tiền sử co thắt động mạch vành tim, thì càng nguy hiểm hơn.

Cần lưu ý là bệnh đột quỵ ở NCT xảy ra vào mùa nắng chiếm một tỷ lệ đáng kể do nhiệt độ ngoài trời tăng đột biến. Thêm vào đó là chế độ sinh hoạt, ăn uống không phù hợp, nhất là ở những người có sẵn bệnh tim mạch, bệnh tăng huyết áp.

Mùa nắng nóng kéo dài có thể làm gia tăng tỷ lệ mắc các bệnh do muỗi đốt (bệnh sốt rét, bệnh sốt xuất huyết) ở NCT, bởi họ ngại nằm màn, đặc biệt là NCT đang có khả năng lao động, khi nghỉ ngơi quên nằm màn, nhất là vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Mùa nắng nóng, thỉnh thoảng có mưa làm gia tăng sự sinh sản của các loài muỗi, trong khi bệnh sốt xuất huyết ở nước ta luôn rình rập.

Người cao tuổi nên uống đủ nước và vận động, tập luyện hợp lý

Biện pháp phòng ngừa

- Hạn chế ra ngoài trong các giai đoạn nắng nóng cao điểm trong ngày (10h sáng đến 16h chiều). Đội nón rộng vành, che ô dù, mặc thoáng mát.

- Uống đủ nước: nên mang theo nước khi ra ngoài, có thể cho một chút muối vào nước để cân bằng điện giải.

- Sử dụng điều hòa một cách lành mạnh, không để nhiệt độ quá thấp, không ngồi trực tiếp trước quạt, máy lạnh khi vừa từ môi trường nắng nóng bên ngoài về.

- Không tắm khuya, tắm nhiều lần trong ngày, tắm ở các nước lạnh ở các ao hồ, sông suối… để phòng ngừa tình trạng cảm lạnh, viêm phổi.

- ăn chín, uống chín không sử dụng thực phẩm ôi thiu, nguồn nước không hợp vệ sinh.

- Có chế độ lao động, vận động, tập luyện hợp lý tránh thời điểm nắng nóng cao điểm.

- Xây dựng môi trường sống lành mạnh để hạn chế sự sinh sôi của các đối tượng trung gian truyền bệnh, ngủ mùng kể cả ban ngày để phòng bệnh sốt xuất huyết.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Bảo vệ sức khỏe trong mùa nắng nóng

PGS.TS.BS BÙI KHẮC HẬU - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm