Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

11 phương pháp an toàn chăm sóc trẻ bị ho và cảm cúm tại nhà

Bé nhà bạn có biểu hiện ho và sổ mũi, tuy nhiên các chuyên gia thuộc Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ lại không khuyến cáo sử dụng thuốc ho và thuốc cảm không kê đơn cho trẻ dưới 6 tuổi. Vậy các ông bố, bà mẹ phải làm gì?

11 phương pháp an toàn chăm sóc trẻ bị ho và cảm cúm tại nhà

Trong bài viết này chúng tôi đề xuất 11 phương pháp đơn giản, an toàn và hiệu quả giúp chăm sóc trẻ tại gia đình. Có thể những cách đơn giản này không rút ngắn thời gian mắc bệnh nhưng chắc chắn một điều, trẻ sẽ cảm thấy bớt khó chịu hơn rất nhiều.

Khi con bạn ho, sổ mũi, hắt hơi, Bạn hãy thử xem sao! Và đừng quên kể lại cho chúng tôi biết kết quả nhé!

Nghỉ ngơi nhiều

Chiến đấu với một căn bệnh nhiễm trùng sẽ khiến cơ thể tiêu tốn khá nhiều năng lượng và khiến trẻ bị kiệt sức. Bên cạnh đó, trẻ còn cảm thấy khó chịu hơn vì cái mũi khò khè không thể thở được thoải mái. Do vậy, nghỉ ngơi chính là một cách vô cùng hiệu quả giúp trẻ phục hồi lại nguồn năng lượng đã mất.

Ngoài thời gian đi ngủ, hãy khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động có tính chất tĩnh. Ví dụ như bạn có thể đọc truyện cho trẻ nghe, cho trẻ xem một bộ phim yêu thích, hoặc đơn giản là khuyến khích trẻ vẽ tranh hay tập tô màu.

Sử dụng thiết bị phun sương

Hít thở trong một bầu không khí đầy hơi ẩm sẽ giúp làm lỏng dịch nhầy trong đường hô hấp. Ngoài ra, việc ngâm mình trong một bồn tắm nước nóng với hơi nước bốc lên dày đặc cũng khá dễ chịu.

Hãy đặt trong nhà một máy làm ẩm không khí hoặc thiết bị phun sương và sử dụng vào ban đêm khi trẻ ngủ hoặc trong khi trẻ chơi đùa trong phòng. Ngoài ra, bạn có thể cho trẻ ngâm mình một chút trong bồn tắm nước ấm nóng vừa phải, với vài giọt tinh dầu xả, chanh, hơi nước bốc lên có thể làm giảm bớt những triệu chứng khó chịu tại đường hô hấp.

Dung dịch nước muối sinh lý và bơm (quả bóp) cao su

Cho trẻ nằm xuống và nhỏ khoảng 2 – 3 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên lỗ mũi trẻ để làm lỏng chất nhầy trong mũi. Giữ trẻ nằm yên trong khoảng 15 – 30 giây. Bóp nhẹ bơm cao su, đặt phần đầu của quả bóp vào một bên lỗ mũi của trẻ. Dùng tay bịt bên mũi còn lại. Nhẹ nhàng thả quả bóp từ từ để hút dịch mũi và dung dịch nước muối ra ngoài. Rút quả bóp ra và đẩy hết phần dịch mũi vào khăn giấy.

Lau sạch đầu quả bóp và lặp lại với lỗ mũi bên kia. Lặp lại vài lần nếu cần thiết.

Dầu thoa giảm ho, ngạt mũi Vapor rub (cho trẻ trên 3 tháng tuổi)

Nghiên cứu chỉ ra rằng loại dầu này có khả năng giúp trẻ dễ thở hơn bằng cách tạo ra một cảm giác mát lạnh trong mũi và giúp trẻ ngủ ngon hơn vào ban đêm.

Bạn có thể dễ dàng mua được loại dầu vapor rub dành cho trẻ trên 3 tháng tuổi này tại các hiệu thuốc. Loại tinh dầu từ tự nhiên cũng rất sẵn có nếu bạn không thích sản phẩm có chứa dầu hay paraben.

Xoa dầu vapor rub lên vùng ngực, cổ và lưng trẻ rồi massage nhẹ nhàng. Không nên bôi dầu lên vùng da có vết thương hở hoặc da nhạy cảm. Tránh xoa dầu tại miệng, mũi, quanh mắt hoặc bất kỳ vị trí nào trên khuôn mặt.

Cho trẻ uống nhiều nước ( với trẻ trên 6 tháng tuổi)

Cung cấp nhiều nước sẽ giúp trẻ tránh được hiện tượng mất nước và giúp làm loãng đờm hoặc dịch tiết từ đường hô hấp. Cho trẻ uống loại thức uống mà trẻ yêu thích, ví dụ như nước trái cây smoothie hoặc kem đá làm hoàn toàn từ nước quả. Mặc dù nước trắng là tốt nhất nhưng có thể nó sẽ không đủ để hấp dẫn con bạn.

Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, cần tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sử dụng sữa bột trừ khi bác sỹ có khuyến cáo khác. Trẻ quá nhỏ không cần cung cấp nhiều nước, đôi khi quá nhiều nước có thể gây hại cho trẻ.

Súp hoặc trà nóng (trẻ trên 6 tháng tuổi)

Súp hoặc trà nóng có tác dụng làm dịu và giúp đường hô hấp khỏi bị bít tắc. Nhiều nghiên cứu cho thấy súp gà thực sự hiệu quả trong việc làm giảm các triệu chứng của cảm lạnh như đau toàn thân, mệt mỏi, nghẹt mũi và sốt.

Khi trẻ bị bệnh, hãy chuẩn bị món súp gà trong thực đơn cho trẻ. Cách khác, bạn có thể cho trẻ uống trà hoa cúc ấm. Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, hãy tiếp tục cho trẻ bú mẹ hoặc uống sữa công thức trừ khi bác sỹ có chỉ định khác.

Nâng cao đầu khi ngủ (trẻ trên 12 tháng tuổi)

Nâng cao đầu một chút khi trẻ ngủ sẽ giúp trẻ hô hấp dễ dàng hơn.

Nếu trẻ ngủ trong cũi, hãy sử dụng một vài cái chăn hoặc gối mỏng kê dưới phần đầu tấm nệm trải trên cũi. Không nên kê cao phần chân cũi bởi sẽ làm chiếc cũi không đứng vững.

Đối với trẻ lớn hơn đã có thể nằm giường, hãy kê thêm gối dưới đầu khi trẻ ngủ. Tuy nhiên nếu trẻ hay thay đổi tư thế khi ngủ, sẽ an toàn hơn nếu bạn nâng cao phần đầu giường bằng cách đặt thêm chăn hoặc gối dưới tấm nệm trải giường. Cách này sẽ giúp tạo độ dốc vừa phải và thoải mái hơn khi trẻ ngủ so với việc kê thêm nhiều gối dưới đầu, đồng thời cũng tránh được nguy cơ trẻ thay đổi tư thể ngủ, vùi mặt vào gối gây nguy hiểm cho đường thở.

Mật ong (trẻ trên 12 tháng tuổi)

Mật ong giúp làm dịu cơn đau họng và đánh tan cơn ho.

Cho trẻ ngậm khoảng ½ - 1 thìa mật ong. Hoặc bạn có thể hòa mật ong vào nước nóng và thêm một vài giọt nước cốt chanh vào và cho trẻ uống.

Do mật ong chứa hàm lượng đường rất cao nên bạn cần khuyên trẻ đánh răng sau khi uống mật ong, nhất là trước khi đi ngủ. Không nên cho trẻ dưới 1 tuổi uống mật ong.

Hướng dẫn trẻ cách xì mũi (trẻ trên 2 tuổi)

Làm sạch phần chất nhầy trong mũi sẽ giúp trẻ dễ thở hơn và bớt khó chịu khi đi ngủ. Một số trẻ sẽ không thể thực hành thuần thục kỹ thuật này cho tới năm 4 tuổi, tuy nhiên trẻ 2 tuổi đã có thể làm được.

Dưới đây là một số mẹo dạy trẻ cách xì mũi:

  • Hãy làm mẫu cho trẻ, và hướng dẫn trẻ làm theo. Với nhiều trẻ, đây là cách dễ nhất, đặc biệt là khi bạn biến việc xì mũi thành một trò chơi: "Nào, hai mẹ con mình cùng thử xem ai xì mũi giỏi hơn nào!".
  • Dạy trẻ cách bịt một bên lỗ mũi và tập xì nhẹ không khí ra ngoài với bên lỗ mũi còn lại. Sử dụng một chiếc gương trước mắt và đặt một chiếc khăn giấy dưới mũi sẽ giúp trẻ quan sát được cách trẻ hít thở.

Hãy hướng dẫn trẻ cách bỏ khăn giấy vào thùng rác sau khi sử dụng và rửa sạch tay sau khi xì mũi. Nếu mũi trẻ hơi bị đau, hãy xoa thuốc mỡ an toàn cho trẻ em xung quanh lỗ mũi.

Dụng cụ rửa mũi Neti pot (trẻ trên 4 tuổi)

Dụng cụ rửa mũi Neti pot giúp đẩy dung dịch nước muối sinh lý qua niêm mạc mũi, làm ẩm mũi, làm lỏng và loại bỏ chất nhầy khỏi mũi.

Làm đầy dụng cụ rửa mũi Neti pot với dung dịch nước muối sinh lý 9‰. Hướng dẫn trẻ nghiêng đầu vào bồn rửa mặt, một bên lỗ mũi nghiêng thấp hơn bên kia, và thở bằng miệng. Đặt phần vòi của dụng cụ vào đầu lỗ mũi. Bóp nhẹ phần bình của dụng cụ, dung dịch nước muối sẽ chảy từ từ qua các khoang mũi và ra ngoài qua lỗ mũi bên kia. Bỏ dụng cụ xuống và xì nhẹ mũi để các dịch mũi còn trong đó thoát ra ngoài. Lặp lại với lỗ mũi đối diện.

Lưu ý rằng, không nên lạm dụng việc rửa mũi. Đừng rửa quá nhiều lần, hãy rửa mũi cho bé 2- 3 lần mỗi ngày. Không sử dụng các dụng cụ bơm xịt quá mạnh nước muối vào mũi bé vì có thể khiến bé sặc và sợ hãi, làm ảnh hưởng đến tâm lý sự phát triển của bé. 

Súc miệng bằng nước muối (trẻ trên 4 tuổi)

Súc miệng bằng nước muối là một phương pháp vô cùng hiệu quả giúp giảm cơn đau họng và giúp loại bỏ đờm trong cổ họng. Đây là phương pháp chỉ nên áp dụng đối với trẻ lớn từ 4 tuổi trở lê.

Hãy cho trẻ luyện tập với nước trắng trước. Hướng dẫn trẻ cách ngửa đầu lên là cố gắng giữ nước ở cổ họng một lúc mà không nuốt vào.

Khi trẻ đã có thể tự súc miệng được, hòa ½ thìa muối vào một cốc nước ấm và cho trẻ súc miệng 3 – 4 lần/ngày là đủ. Không nên xúc miệng quá nhiều hoặc pha nước muối quá đặc.

Lưu ý bổ sung 

Nếu bạn áp dụng các biện pháp kể trên mà bé vẫn không khá lên sau 3 ngày, hoặc bé xuất hiện tình trạng khó thở, dịch mũi đặc và biến màu xanh hoặc vàng bẩn, hoặc trẻ sốt cao hơn 38,5 độ (trẻ dưới 3 tháng tuổi) sốt trên 39 độ ( với trẻ từ 4 tháng tuổi trở lên), hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Bác sỹ sẽ có những phương pháp điều trị thích hợp với bé.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Kỹ thuật súc rửa mũi khi bị cảm lạnh và dị ứng

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm