Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sản phẩm từ sữa vẫn phù hợp với người không dung nạp lactose

Không dung nạp lactose là hiện tượng không thể tiêu hóa lactose, một loại đường rất phổ biến trong các sản phẩm sữa.

Thông thường, nguyên nhân là do thiếu lactase, đây là một loại enzym có khả năng bẻ gãy, chuyển hóa đường lactose. Vậy những người mắc chứng không dung nạp lactose còn có thể sử dụng những sản phẩm từ sữa được hay không, bài viết này của Viện y học ứng dụng Việt Nam (VIAM) sẽ cho bạn câu trả lời.

Một thông tin đáng chú ý từ các chuyên gia: khoảng 65% dân số là được chẩn đoán chính xác mắc chứng không dung nạp lactose, tuy nhiên may mắn là phần lớn trong đó ở mức độ nhẹ và chúng ta đã bỏ qua những dấu hiệu đầy bụng mà thôi.

Lý do khiến chúng ta gặp khó khăn khi tiêu hóa những sản phẩm từ bơ sữa là do khi chúng ta già đi, cơ thể sẽ giảm sản xuất một enzyme có tên là lactase, chịu trách nhiệm trong quá trình tiêu hóa đường lactose trong sữa. Theo GS. Patricia Raymond thuộc Đại học Y Eastern Virginia, không có đủ enzyme lactase cũng đồng nghĩa với việc phân tử lactose sẽ được đưa xuống đại tràng nơi các vi khuẩn sẽ tiêu hóa nó và sinh ra khí ga gây đầy bụng, tiêu chảy.

Mặc dù những tác dụng tiêu cực của việc tiêu hóa lactose này sẽ khiến bạn không bao giờ muốn động đến các sản phẩm từ sữa, nhưng việc đó là hoàn toàn không cần thiết trừ khi bạn bị bất dung nạp lactose nặng. Đối với những người chỉ bị rối loạn nhẹ thì một vài sản phẩm từ sữa sau đây sẽ không hề gây rắc rối cho dạ dày của bạn.

Pho mát bảo quản lâu

Bạn không cần thiết phải từ bỏ tất cả các loại pho mát, chỉ cần tránh xa pho mát mềm như mozzarella hay brie là được. Các loại pho mát cứng bạn vẫn có thể sử dụng được, và đây là lý do. 

Những loại pho mát cứng hơn như cheddar, Swiss và Parmesan thường được lưu giữ ít nhất là 6 tháng. Bình thường, các enzyme sử dụng trong quá trình làm pho mát sẽ phân hủy dần lactose theo thời gian, do vậy sau 6 tháng những loại pho mát cứng này chỉ còn chứa rất ít lactose mà thôi. Đó là lý do khiến cho những pho mát để lâu không hề có vị ngọt – bởi tất cả đường trong đó đã bị phân hủy gần hết. Vậy còn ngần ngại gì mà không thêm chút pho mát Parmesan vào món mỳ ống yêu thích của bạn.

Sữa chua

Sữa chua có thể là một lựa chọn phù hợp nhưng không phải tất cả mọi loại. Hãy lựa chọn những sản phẩm có chứa “lợi khuẩn” hay probiotic đề trên nhãn. Những vi khuẩn có lợi này rất cần thiết, do chúng sẽ tiêu thụ đường lactose trong sản phẩm. Đó là lý do tại sao loại sữa chua Hi Lạp rất giàu probiotic lại chứa rất ít đường.

Thậm chí, theo các chuyên gia, bạn có thể lựa chọn sang loại sữa chua nguyên kem, bởi mỗi khẩu phần của nó chỉ chứa 8,5 gram lactose, trong khi sữa chua không béo có tới 14 gram lactose.

Bơ hầu như không hề có vị ngọt bởi nó gần như không có chứa lactose. Tuy nhiên, bơ còn có chứa một hàm lượng rất rất nhỏ một protein sữa gọi là đạm whey mà theo GS. Raymond là nơi hầu hết các phân tử lactose ẩn náu. Do vậy, nếu sau khi ăn bơ bạn thấy dạ dày hơi khó chịu một chút thì có thể đổi sang butter ghee là một loại bơ đã được làm chảy và loại bỏ các thành phần sữa khô.

Nấm sữa Kefir hay Quark

Bạn đã bao giờ nghe nói đến nấm sữa kefir hay quark chưa? Nếu chưa thì hãy tập làm quen với chúng dần đi. Cả hai sản phẩm từ sữa lên men này đều có chứa số lượng các lợi khuẩn phân hủy lactose tương đương với loại sữa chua Hi Lạp rất dễ tiêu hóa. Và do quá trình lên men mà nhờ đó vi khuẩn sẽ phân hủy nhiều lactose hơn, ngay cả những loại nấm sữa chứa hàm lượng chất béo thấp cũng vẫn rất thân thiện với dạ dày của bạn.

Bạn có thể thưởng thức món smoothie có bổ sung nấm sữa kefir vào buổi sáng và nấm sữa quark kèm với pho mát ricotta là có thể bắt đầu một ngày mới tràn đầy năng lượng rồi.

Sữa dê

Khác với những thực phẩm nêu trên, trong sữa dê vẫn chứa một hàm lượng đường lactose đáng kể. Tuy nhiên, đối với những người chỉ bị chứng bất dung nạp lactose dạng nhẹ - ví dụ như bạn không thể uống sữa bò nhưng vẫn có thể ăn pho mát thì sữa dê vẫn là một sản phẩm đáng để thử.

Sữa dê có chứa hàm lượng lactose thấp hơn sữa bò và đã được chứng minh là dễ tiêu hóa hơn cho trẻ em và người lớn có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Ngoài ra, nó có giá trị dinh dưỡng tương đương với sữa bò, do vậy ngay cả khi không thể uống sữa bò bạn vẫn có thể thu được đầy đủ các chất dinh dưỡng.

Bạn nên làm gì

Nếu bạn chỉ thuộc nhóm những người không dung nạp lactose mức độ nhẹ thì hãy bắt đầu bằng cách tiêu thụ từng phần nhỏ những thực phẩm nêu trên và thử theo dõi các phản ứng hệ tiêu hóa của mình.

Nếu bạn vẫn còn ngần ngại thì tốt nhất là nên đến gặp một chuyên gia về tiêu hóa, bác sỹ sẽ cho bạn thực hiện test kiểm tra tình trạng bất dung nạp lactose để xác định được mức độ nghiêm trọng của bệnh và cho bạn những lời khuyên về chế độ dinh dưỡng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không dung nạp đường lactose trong sữa bò ở trẻ em

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm