Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tiểu đường có làm tăng nguy cơ bị sỏi thận?

Bệnh tiểu đường ngày càng phổ biến và có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Một số ý kiến cho rằng triểu đường có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận, điều này có đúng không?

Mối liên quan giữa tiểu đường và sỏi thận

Tiểu đường (đái tháo đường) là bệnh lí mà cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng một cách thích hợp. Insulin là một hóc-môn quan trong trong việc điều hòa đường máu. Nồng độ đường máu cao có thể gây ra những vấn đề ở bất cứ cơ quan nào trên cơ thể, trong đó có thận.

Nếu bạn bị tiểu đường typ II, nước tiểu của bạn có thể có pH rất thấp (tính axit), làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận.

Sỏi thận

Sỏi thận hình thành khi bạn có nồng độ cao một số chất trong nước tiểu. Thông thường sỏi thận có cấu trúc từ canxi oxalat. Một số khác có thành phần là struvite, acid uric hoặc cystin.

Sỏi có thể di chuyển từ thận xuống niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang). Những viên sỏi nhỏ có thể tự đi ra ngoài theo nước tiểu mà chỉ gây đau rất ít hoặc không gây đau. Những viên sỏi lớn hơn có thể gây đau nhiều, thậm chí làm tắc nghẽn ống dẫn nước tiểu, chảy máu hoặc nhiễm trùng.

Những triệu chứng khác có thể gặp bao gồm:

  • Đau lưng hoặc đau bụng
  • Buồn nôn
  • Nôn

Nếu bạn xuất hiện bất kì triệu chứng nào kể trên, bạn nên đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị nếu cần.

Các yếu tố nguy cơ

Bên cạnh tiểu đường, các yếu tố nguy cơ khác của sỏi thận bao gồm:

  • Béo phì
  • Chế độ ăn giàu đạm động vật
  • Tiền sử gia đình bị sỏi thận
  • Các bệnh lí ảnh hưởng đến thận
  • Các bệnh lí làm tăng lượng canxi và một số acid trong cơ thể
  • Các rối loạn về đường tiết niệu hoặc viêm ruột mạn tính

Một số thuốc cũng có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận như:

  • Thuốc lợi tiểu
  • Thuốc kháng acid có chứa canxi
  • Các sản phẩm bổ sung có thành phần canxi
  • Các thuốc chống động kinh có chứa topiramat (Topamax, Qudexy XR)
  • Thuốc điều trị HIV như indinavir (Crixivan)

Đôi khi không xác định được nguyên nhân gây ra sỏi thận.

Điều trị

Sỏi thận nhỏ không phải lúc nào cần điều trị. Việc uống nhiều nước sẽ giúp sỏi tự đi ra ngoài theo nước tiểu. Để biết cơ thể có được cung cấp đủ nước hay không, bạn có thể quan sát màu sắc nước tiểu: nước tiểu sẫm màu khi uống ít nước, còn nước tiểu trong suốt hoặc nhạt màu có nghĩa là bạn đủ nước.

Các thuốc giảm đau không kê đơn có thể giúp giảm đau do sỏi nhỏ. Nếu không, bác sĩ có thể kê cho bạn một loại thuốc mạnh hơn. Trong một số trường hợp, bạn có thể được uống thuốc chẹn anpha để có thể đái ra sỏi nhanh hơn.

Sỏi thận lớn có thể cần thuốc giảm đau mạnh và can thiệp nhiều hơn. Chúng có thể gây chảy máu, nhiễm trùng đường tiết niệu, hoặc thậm chí phá hủy thận của bạn.

Một phương pháp điều trị thường được sử dụng là tán sỏi ngoài cơ thể, dùng sóng cao tần để phá vỡ sỏi thận. Nếu viên sỏi nằm trong niệu quản của bạn, bác sĩ có thể tán sỏi qua nội soi. Trong trường hợp sỏi của bạn quá lớn thì phẫu thuật có thể được thực hiện để lấy sỏi ra ngoài.

Làm thế nào để giảm nguy cơ sỏi thận?

Nếu bạn đã từng bị sỏi thận thì bạn sẽ có nguy cơ cao bị lần thứ hai. Bạn có thể giảm nguy cơ này bằng cách duy trì chế độ ăn uống hợp lí và kiểm soát cân nặng. Điều quan trọng là cần uống nhiều nước. Bạn nên uống 2 lít nước, tương đương 8 cốc nước mỗi ngày.

Nếu bạn đã từng bị sỏi thận và muốn phòng ngừa sự phát triển thêm của sỏi, bạn cần tìm được nguyên nhân để có biện pháp hiệu quả nhất. Bác sĩ có thể sẽ cần làm xét nghiệm phân tích thần phần nước tiểu hoặc sỏi của bạn.

Sỏi thận có cấu tạo từ canxi oxalat không có nghĩa là bạn nên tránh sử dụng canxi. Quá ít canxi có thể làm tăng nồng độ oxalat. Cách tốt nhất là bạn nên tận dụng nguồn canxi từ thực phẩm và cần có lượng vitamin D phù hợp để cơ thể có thể hấp thu tốt canxi.

Quá nhiều natri có thể làm tăng lượng canxi trong nước tiểu. Vì vậy, bạn nên cắt giảm lượng muối trong chế độ ăn.

Ăn quá nhiều protein động vật có thể làm tăng acid uric và gây sỏi thận. Bạn có thể hạn chế nguy cơ này bằng cách ăn ít thịt đỏ.

Một số loại thức ăn có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận mà bạn nên hạn chế như sô-cô-la, trà và sô-đa.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: 9 hiểu lầm về bệnh tiểu đường thường gặp - Phần 1

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm