Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hít thở không khí ô nhiễm có thể gây béo phì

Ô nhiễm không khí có hại cho phổi, một nghiên cứu mới gần đây trên chuột phát hiện ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng đến vòng eo.

Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc, được biết đến là thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Vào những ngày thực sự tồi tệ, không khí tại Bắc Kinh lưu trữ các hạt chất ô nhiễm nhỏ cao gấp hơn 10 lần mức an toàn cho sức khỏe con người, theo Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo. Trong một nghiên cứu mới, những con chuột hay động vật gặm nhấm khi hít vào không khí này tăng cân nhiều hơn và yếu hơn so với những con hít thở không khí trong lành. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với không khí có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.

Loren Wold, nhà nghiên cứu tại đại học bang Ohio ở Columbus, cũng chỉ ra rằng điều này rất có thể đang xảy ra với cơ thể con người. Ông đang tiến hành nghiên cứu ô nhiễm không khí ảnh hưởng như thế nào đến tim. Ông không tham gia vào các nghiên cứu mới, nhưng ông khẳng định rằng rất nhiều nghiên cứu khác đều cho thấy ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, quá trình cơ thể tiêu hóa và chuyển hóa năng lượng từ thức ăn. Không khí ô nhiễm có chứa các hạt tro, bụi và hóa chất khác. Khi nồng độ các hạt lớn sẽ tạo thành sương mù dày đặc làm giảm tầm nhìn.

Một nghiên cứu trên thanh niên tuổi 18 ở miền Nam California cho thấy mối liên hệ giữa mức độ tai nạn giao thông nặng với chỉ số khối cơ thể cao (thừa cân, béo phì). Khu vực có lưu lượng giao thông lớn có xu hướng có nhiều hơn hạt chất ô nhiễm. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng khi chuột mang thai tiếp xúc với chất xả ra từ động cơ diesel, thì chuột con chúng sinh ra trưởng thành có xu hướng nặng cân hơn, nguy cơ viêm nhiễm xảy ra trong não cao hơn.

Trong nghiên cứu mới các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu không khí ô nhiễm ở Bắc Kinh ảnh hưởng như thế nào đến chuột mang thai. Jim Zhang là một nhà khoa học môi trường tại đại học Duke ở Durham, N.C. Ông và các đồng nghiệp nuôi chuột trong hai buồng trong nhà ở Bắc Kinh. Họ dẫn đường ống không khí ô nhiễm từ thành phố trực tiếp vào một buồng, đường ống dẫn không khí vào buồng còn lại thì đi qua một bộ lọc. Bộ lọc này loại bỏ gần như tất cả các hạt ô nhiễm lớn và khoảng hai phần ba các hạt nhỏ khác. Không khí này gần giống với không khí tại các thành phố của Mỹ hay vùng ngoại ô.

Tất cả các con chuột ăn cùng loại và lượng thức ăn. Nhưng sau 19 ngày những con chuột mang thai hít thở không khí bị ô nhiễm nặng cân hơn những con chuột hít thở không khí đã được lọc. Và lượng cholesterol hay chất tương tự chất béo trong máu của chúng cao hơn của những con chuột hít không khí được lọc. Chuột hít không khí bẩn có nồng độ cao của chất phản ứng viêm, là phản ứng của cơ thể với tình trạng tổn thương mô. Những con chuột này cũng có tình trạng đề kháng cao hơn với Insulin, một hormon chuyển hóa đường, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.

Từ đó các nhà khoa học khẳng định rằng những con chuột đó phát triển hội chứng chuyển hóa. Đó là điều kiện tiên phát dẫn đến nguy cơ bị bệnh tim mạch và tiểu đường ở động vật.

Trong thí nghiệm, các con chuột được sinh ra ở cùng phòng với mẹ. Các chuột con hít thở không khí ô nhiễm nặng hơn là các chuột con sinh ra từ mẹ được hít thở không khí đã lọc. Cũng giống như mẹ, các chuột con này có tình trạng đáp ứng viêm và đề kháng Insulin cao hơn. Zhang nói rằng càng những con chuột con hít thở không khí bẩn, chúng càng yếu ớt khi trưởng thành. Điều này cho thấy hít thở không khí ô nhiễm trong thời gian dài dễ dẫn đến bệnh tật.

Chưa xác định một cách rõ ràng ô nhiễm không khí tác động như thế nào đến trao đổi chất của chuột. Zhang cho rằng có thể do tác động tiêu cực đến quá trình chuyển hóa chất béo và đường. Ô nhiễm cũng làm tăng lượng chất béo, tăng dấu hiệu viêm ở phổi và máu. Có thể những điều này dẫn đến tăng cân ở các động vật.

Theo Wold có thể tạo ra các loại thuốc chống lại tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí, nhưng cần thời gian để nghiên cứu. Cho đến lúc đó, quan tâm chú ý đến mức độ ô nhiễm không khí có thể giúp giảm rủi ro liên quan đến bệnh tật. Vào những ngày khi mức độ ô nhiễm cao, người dân nên ở trong nhà, nếu có thể hoặc ít nhất là tránh tập thể dục ngoài trời.

Bình luận
Tin mới
  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

  • 07/07/2025

    Liệu bạn có đang lo lắng về hiệu suất tình dục?

    Tình dục được cho là một hoạt động thú vị, nhưng thật khó để vui vẻ nếu bạn liên tục lo lắng về việc mình đang làm tốt như thế nào. Nếu bạn muốn làm cho cuộc sống tình yêu của mình trở nên hấp dẫn trở lại, hãy tìm hiểu lý do tại sao bạn có thể bị lo lắng về hiệu suất tình dục và nhận một số mẹo để giúp bạn thoải mái.

Xem thêm