Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sức khỏe răng miệng và cơ thể

Răng miệng khỏe mạnh, cơ thể cũng sẽ khỏe mạnh. Bạn có tin được không?

Tình trạng sức khỏe răng miệng có liên quan rất mật thiết đến tình trạng sức khỏe chung của bạn. Hãy cùng khám phá xem sức khỏe răng miệng có liên quan như thế nào nào đến bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, ung  thư và nhiều bệnh khác nhé.

Chăm sóc sức khỏe răng miệng không chỉ đơn thuần là việc có nụ cười trắng sáng và hơi thở thơm mát. Những nghiên cứu gần đây đã tìm ra rất nhiều mối liên quan giữa sức khỏe răng miệng và tình trạng sức khỏe chung của cơ thể. Mặc dù trong nhiều trường hợp, sự liên quan là không lý giải được là liên quan hay quan hệ nhân quả, nhưng một điều có thể khẳng định chắc chắn: sức khỏe răng miệng có liên quan rất chặt chẽ với tình trạng sức khỏe nói chung của bạn.

Sức khỏe răng miệng và bệnh tiểu đường

Từ nhiều năm nay, các bác sỹ đã biết rằng, bệnh tiểu đường type 2 sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh nha chu (bệnh về lợi). Vào tháng 7 năm 2008, mối liên quan này được chú ý hơn nữa. Các nhà nghiên cứu tại Đại học y tế công cộng Mailman, Columbia đã theo dõi 9296 người không bị tiểu đường, đo lượng vi khuẩn gây bệnh nha chu của họ trong suốt 20 năm. Kết quả cho thấy, những người có lượng vi khuẩn gây viêm nha chu cao sẽ có nguy cơ bị bệnh tiểu đường cao hơn gấp 2 lần trong suốt khoảng thời gian nghiên cứu, so với những người có lượng vi khuẩn ít hoặc không có.

Mặc dù cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để đi đến kết luận rằng, bệnh nha chu có thể dẫn đến bệnh tiểu đường hay không, nhưng cũng đã có một vài giả thuyết về việc tại sao 2 tình trạng này lại liên quan tới nhau. Một giả thuyết cho rằng, khi miệng bạn bị nhiễm trùng và có vi khuẩn thì sẽ dẫn đến tình trạng viêm trên toàn cơ thể, và điều này sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng chuyển hóa đường. Ngoài ra có thể một vài loại vi khuẩn có thể sẽ gắn vào các thụ thể insulin và ngăn chặn các tế bào của cơ thể sử dụng insulin để đưa glucose vào tế bào.

Sức khỏe răng miệng và bệnh tim mạch

Cũng như với bệnh tiểu đường, mối liên quan giữa tình trạng sức khỏe răng miệng kém và bệnh tim mạch đã được công nhận từ lâu, nhưng vẫn chưa thể xác định được liệu có mối quan hệ nhân quả trực tiếp giữa 2 tình trạng này không. (nguyên nhân một phần là vì có rất nhiều yếu tố nguyc ơ khác, ví dụ như hút thuốc lá và tuổi già, có thể dẫn đến cả các bệnh về răng miệng cũng như bệnh tim mạch).

Tuy nhiên, trong một nghiên cứu năm 2005 được tài trợ bởi Viện Sức khỏe Quốc gia Hoa Kỳ, 1.056 người tham gia được lựa chọn ngẫu nhiên đều chưa bao giờ bị nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ sẽ được đo lường lượng vi khuẩn nha chu trong miệng. Sau khi đã loại bỏ các ảnh hưởng của các yếu tố nguy cơ khác như tuổi, giới và hút thuốc, thì các nhà nghiên cứu thấy rằng, có một mối tương quan độc lập giữa bệnh tim mạch và bệnh nha chu. Một giả thuyết được đưa ra để lý giải mối quan hệ này đó là: một lượng nhỏ vi khuẩn sẽ đi vào dòng máu trong khi bạn nhai. Các vi khuẩn xấu từ các tình trạng nhiễm khuẩn trong miệng có thể sẽ tích tụ lại trong lòng các mạch máu, cuối cùng gây ra tình trạng tắc nghẽn mạch nguy hiểm. Để củng cố giả thuyết này, các nhà khoa học đã xem xét các mảng xơ vữa động mạch và đúng là thỉnh thoảng có tìm ra những mảnh vỡ của vi khuẩn nha chu trong các mảng bám này.

Ngoài ra, một nghiên cứu khác xuất bản trên tạp chí New England Journal of Medicine vào năm 2007 đã cho thấy rằng, điều trị tích cực bệnh nha chu sẽ làm giảm tỷ lệ xơ vữa động mạch trong vòng 6 tháng.

Biến chứng thai kỳ và bệnh nha chu

Với rất nhiều phụ nữ mang thai, viêm lợi có nguồn gốc là do sự thay đổi hormone bất thường khi mang thai. Ngoài ra, còn là do rất nhiều phụ nữ mang thai không chú ý tới việc chăm sóc răng miệng trong thai kỳ do họ có nhiều mối bận tâm khác. Nhưng đó chính là một sai lầm. Các nhà khoa học tin rằng, bệnh về nướu hoặc tình trạng viêm trong miệng có thể là nguyên nhân làm tăng lượng prostaglandin, chất hóa học có thể dẫn đến chuyển dạ sớm. Mặc dù giả thuyết này có thể chưa được xác nhận, nhưng một nghiên cứu năm 2001 chỉ ra rằng,  phụ nữ mang thai bị bệnh nha chu trong khoảng từ tuần thứ 21 đến 24 có nguy cơ sẽ sinh non (trước 37 tuần) cao hơn khoảng 4-7 lần. Cũng có những bằng chứng cho thấy chăm sóc sức khỏe răng miệng kém có thể dẫn đến việc em bé có cân nặng sơ sinh thấp. Một vài nghiên cứu, bao gồm một nghiên cứu năm 2007 trên 3567 phụ nữ Thổ Nhĩ Kỳ và một nghiên cứu năm 2007 trên 1305 nữ giới Brazil thấy rằng, có mối liên quan giữa bệnh nha chu, tình trạng sinh non và cân nặng sơ sinh thấp.

Viêm phổi và bệnh nha chu

Có một mối liên quan đã được xác nhận giữa tình trạng sức khỏe răng miệng kém và bệnh viêm phổi, mặc dù đa số các nghiên cứu mới chỉ tập trung vào nhóm có nguy cơ cao. Một nghiên cứu năm 2008 trên người cao tuổi chỉ ra rằng, số người bị viêm phổi sẽ cao hơn 3.9 lần ở nhóm người bị bệnh nha chu, so với những người không bị bệnh nha chu. Phổi rất gần với miệng. Kể cả khi sức khỏe răng miệng tốt cũng có thể chứa rất nhiều vi khuẩn, nhưng vi khuẩn trong miệng không khỏe mạnh cũng có thể sẽ bị hít vào sâu trong phổi, gây viêm phổi hoặc làm nặng thêm tình trạng phổi tắc nghẽn mãn tính COPD. Rất nhiều nghiên cứu can thiệp được tiến hành bởi CDC đã chứng minh được rằng, cải thiện sức khỏe răng miệng có thể dẫn đến giảm tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp.

Ung thư tuyến tụy và bệnh nha chu

Một nghiên cứu xuất bản năm 2007 trên tạp chí Journal of the National Cancer Institute khảo sát 51.529 nam giới người Mỹ về tình hình sức khỏe của họ 2 năm/lần từ năm 1986 đến năm 2002. Trong số 216 người phát triển bệnh ung thư tuyến tụy trong khoảng thời gian này, 67 người trong số đó bị bệnh nha chu. Độc lập với tình trạng hút thuốc lá, nghiên cứu này cho thấy, có tiền sử bị bệnh nha chu cũng liên quan tới việc tăng nguy cơ ung thư tụy. Nguyên nhân, theo nghiên cứu này có thể là do tình trạng viêm hệ thống hoặc tăng mức độ các chất gây ung thư trong miệng. Thú vị hơn, giả thuyết về bệnh nha chu có thể gây tiểu đường type 2 cũng đúng với bệnh ung thư tụy.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thói quen tốt để có hàm răng đẹp - Phần 1Thói quen tốt để có hàm răng đẹp - Phần 2

Ths.Bs Cao Thanh Hoá và Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

  • 29/08/2025

    Giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát cơn đau do viêm khớp trong mùa mưa

    Khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, nhiều người cảm thấy dễ chịu vì thời tiết mát mẻ hơn, giảm bớt cái nóng oi ả. Tuy nhiên, đối với những ai đang phải sống chung với viêm khớp, mùa mưa lại mang đến không ít khó khăn.

  • 29/08/2025

    4 tác dụng độc đáo của nước gừng đỗ đen rang

    Nước gừng và nước đỗ đen rang là hai loại thức uống quen thuộc trong dân gian, được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe. Khi kết hợp hai nguyên liệu này sẽ có một loại đồ uống thơm ngon và bổ dưỡng, mang lại những tác dụng tích cực cho cơ thể.

  • 29/08/2025

    Bệnh hen suyễn ở trẻ em

    Hen suyễn là một trong những bệnh lý hô hấp mãn tính rất phổ biến ở trẻ em, ảnh hưởng đến hàng triệu trẻ trên toàn thế giới, bao gồm cả Việt Nam. Bệnh gây ra những khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, từ vui chơi, học tập đến giấc ngủ, và nếu không được kiểm soát tốt, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Xem thêm