Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nồng độ bilirubin và vàng da

Bilirubin là sắc tố màu vàng được hình thành ở gan do sự phá hủy các tế bào hồng cầu và được bài tiết trong dịch mật. Nồng độ bilirubin cao có thể dẫn đến vàng da hoặc vàng mắt. Vàng da là tình trạng thường gặp ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh do tất cả trẻ sơ sinh đều trải qua giai đoạn phá hủy hồng cầu nhanh sau sinh.

Nồng độ bilirubin và vàng da

Vàng da thường nhẹ, tự mất đi hoặc không có ảnh hưởng kéo dài, nhưng một số trẻ có vàng da nặng, được gọi là tăng bilirubin máu.

Có một số nguyên nhân làm tăng nguy cơ tiến triển tăng bilirubin máu:

  • Sinh non
  • Không hòa hợp nhóm máu với mẹ
  • Không được nuôi dưỡng tốt
  • Thâm tím nặng khi sinh
  • Vàng da xuất hiện trong 24 giờ đầu sau sinh

Xét nghiệm máu được sử dụng để đánh giá nồng độ bilirubin trong máu. Khi nồng độ bilirubin của đứa bé bắt đầu tăng cao, liệu pháp chữa bệnh bằng ánh sáng được sử dụng để loại bỏ sắc tố vàng ở da.

Nồng độ bilirubin không bình thường là gì?

Bilirubin có trong máu là bình thường. Nhưng định nghĩa “bình thường” rất đa dạng do các phòng thí nghiệm sử dụng các kĩ thuật định lượng hoặc mẫu xét nghiệm khác nhau. Mức bình thường của bilirubin bao gồm:

  • Bilirubin trực tiếp: 0-0,3 mg/dL
  • Bilirubin toàn phần: 0,3-1,9 mg/dL

Với trẻ sơ sinh, nồng độ bilirubin thường cao hơn trong những ngày đầu. Bác sĩ lượng giá nồng độ bilirubin của trẻ dựa vào nguy cơ mắc vàng da nặng và tuổi tính theo giờ.

Với một đứa bé không có yếu tố nguy cơ, bác sĩ có thể bắt đầu nghĩ đến vàng da nặng nếu nồng độ:

  • 24 giờ tuổi: 8 mg/dL
  • 48 giờ tuổi: 13 mg/dL
  • 72 giờ tuổi: 16 mg/dL
  • 96 giờ tuổi: 17 mg/dL

Nếu bilirubin của một đứa trẻ tăng cao ở mức này, bác sĩ sẽ theo dõi sát sao và đảm bảo nồng độ bilirubin bắt đầu giảm xuống. Bác sĩ cũng cân nhắc tốc độ tăng nồng độ bilirubin, bất kể trẻ sinh non hay tuổi của trẻ.

Nguy cơ tăng bilirubin

Nồng độ bilirubin quá cao có thể gây bệnh nặng. Một đứa bé thường thấy mệt mỏi và khó chịu. Da và mắt của chúng có thể chuyển màu vàng. Nếu không được điều trị, vàng da có thể dẫn đến tình trạng tổn thương não vĩnh viễn. Với những đứa bé hoàn toàn khỏe mạnh, sinh đủ tháng, vàng da nhân não hiếm khi xảy ra khi nồng độ bilirubin nhỏ hơn 35mg/dL. Với trẻ sinh non, vàng da nhân não có thể xảy ra ở nồng độ thấp hơn. Nó vẫn hiếm khi xảy ra ở nồng độ nhỏ hơn 20 mg/dL.

Vàng da có thể dễ dàng xét nghiệm và điều trị, vàng nhân não thường hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại. bằng việc tuần theo chỉ dẫn của bác sĩ nhi khoa sau khi đưa con về nhà, bạn có thể đảm báo bé an toàn và khỏe mạnh.

Những nguyên nhân gây vàng da khác

Vàng da có thể do vỡ hồng cầu sau sinh. Trong một số trường hợp, vàng da có thể được tích tụ bởi một số tình trạng khác khiến hồng cầu bị vỡ.

Những tình trạng này bao gồm:

  • Chứng loạn nguyên hồng cầu sơ sinh
  • Thiếu máu tan máu
  • Phản ứng truyền máu 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về chứng vàng da ở trẻ em

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

  • 07/12/2025

    5 lợi ích sức khỏe khi chơi quần vợt thường xuyên

    Quần vợt là một môn thể thao thú vị, nhịp độ nhanh, mang lại nhiều lợi ích về thể chất, nhận thức và xã hội. Đây cũng là môn thể thao mà bạn có thể tiếp tục chơi khi về già. Dưới đây là năm lợi ích sức khỏe của việc chơi quần vợt thường xuyên.

  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

  • 06/12/2025

    Hướng dẫn tự chăm sóc cho người nhiễm HIV

    Cùng với việc uống thuốc điều trị HIV, việc tự chăm sóc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, có chất lượng cuộc sống tốt hơn và sống lâu hơn với HIV.

  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

Xem thêm