Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những tác nhân kỳ lạ làm bạn lên cơn hen

Bạn biết mình nên tránh tiếp xúc không khí lạnh, mạt bụi nhà, phấn hoa, khói thuốc lá, nấm mốc và lông động vật nếu bạn bị hen suyễn. Nhưng còn những thứ khác, ví dụ như cây nến yêu thích của bạn, giông bão, aspirin hoặc thậm chí là tắc đường thì sao?

Những tác nhân kỳ lạ làm bạn lên cơn hen

Có rất nhiều thứ rất kỳ lạ hoặc bất thường nhưng có thể gây ra cơn hen suyễn. Nếu bạn bị hen suyễn, việc nhận ra các yếu tố khiến bạn lên cơn hen là rất quan trọng để phòng tránh cơn hen, hoặc ít nhất là chuẩn bị tinh thần tốt hơn trước khi lên cơn hen.

Giông bão và hen suyễn

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các trường hợp nhập viện để điều trị triệu chứng hen suyễn tăng lên đáng kể sau các cơn giông bão. Lời giải thích phổ biến nhất cho hiện tượng này là: các hạt phấn hoa thường bị vỡ trong cơn bão có sét, làm giải phóng ra chất gây dị ứng trong không khí. Sau đó, những chất này bay đi khắp nơi trong không khí nhờ những cơn gió trong giông bão. Cuối cùng, dẫn đến sự gia tăng nguy cơ lên cơn hen ở những người có tiền sử dị ứng. Điều này đặc biệt đúng trong mùa phấn hoa phát triển. Nghiên cứu về giông bão và hen suyễn đã được công bố vào tháng 1 năm 2016 trên tạp chí Clinical & Experimental Allergy.

Khóc/cười với hen suyễn

Các tình trạng cảm xúc quá đà, ví dụ như cười quá nhiều hoặc khóc quá nhiều có thể gây ra cơn hen suyễn bằng cách thay đổi các kỳ thở và hạn chế lưu thông không khí. Đây là một hình thức tăng thông khí, cũng như tập thể dục, do đó, có khả năng kích hoạt phản ứng lên cơn hen ở một số người bị viêm đường hô hấp dưới.

Căng thẳng

Bạn có nhận thấy rằng, khi bạn bị căng thẳng quá mức, bạn thường có cảm giác ngực như bị bóp chặt lại? Triệu chứng này có thể là do stress khiến bạn cảm thấy mệt mỏi hơn…hoặc đó có thể là triệu chứng của một cơn hen suyễn. Một tổng hợp về sức khỏe và sức khỏe tinh thần từ dữ liệu của 206.993 người trưởng thành, được xuất bản vào tháng 9 năm 2015 trên Journal of Asthma chỉ ra rằng, việc phải trải qua các trạng thái tâm lý tiêu cực trong vòng 1 năm qua có liên quan mật thiết với các triệu chứng hen suyễn.

Phụ gia thực phẩm và hen suyễn

Các chất bảo quản thực phẩm, màu thực phẩm và các loại hương liệu được chứng minh là có thể gây ra cơn hen ở một số người. Do vậy, bạn hãy đảm bảo rằng mình đã đọc kỹ nhãn thực phẩm. Kali bisulfite, natri bisulfite, natri metabisulfite, kali metabisulfite là những tác nhân có thể gây cơn hen. Sulfite là tác nhân phổ biến nhất. Một số người sẽ gặp phải vấn đề với các loại thịt đặc sản có chứa hàm lượng nitrit cao, trong  khi một số người khác lại mắc phải các triệu chứng dị ứng do monosodium glutâmte (MSG) hay từ các loại thực phẩm có màu vàng có chứa tartrazine. Tuy nhiên, bằng chứng khoa học về những tác nhân tiềm ẩn này vẫn còn đang gây tranh cãi.

Aspirin

Khoảng 20% số người trưởng thành bị hen suyễn rất nhạy cảm, họ thường có các triệu chứng hen khi uống aspirin, theo thống kê cuả Trường Đại học về Dị ứng, hen suyễn và miễn dịch tại Mỹ (ACAAI). Các triệu chứng hen suyễn này sẽ nặng hơn và những người này thường dễ có khả năng lên cơn hen hơn sau khi sử dụng aspirin hoặc các sản phẩm có chứa thành phần aspirin, hoặc thậm chí là các loại thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAID) khác, như ibuprofen hay naproxen. Mặc dù không phải là một loại NSAID, nhưng acetaminophen (paracetamol) cũng có vai trò nhất định trong cơn hen. Những người phải sử dụng paracetamol sớm từ khi còn rất nhỏ sẽ có tần suất bị hen suyễn nhiều hơn. Thậm chí, sử dụng paracetamol khi trẻ còn ở trong bụng mẹ cũng sẽ ảnh hưởng. Các nhà nghiên cứu đã hồi cứu thông tin của gần 64.000 trẻ  và thấy rằng, những trẻ có mẹ sử dụng acetaminophen trong khi mang thai có nguy cơ hen suyễn cao hơn một chút. Kết quả này đã được xuất bản vào tháng 2 năm 2016 trên tạp chí Pharmacoepidemiology and Drug Safety.

Trào ngược axit và trào ngược dạ dày thực quản

Cả hai tình trạng này đều gây đau và gây cảm giác nóng rát trong cổ họng, đặc biệt là khi bạn nằm. Nhưng chúng cũng có thể khiến bạn lên cơn hen, kể cả khi bạn không bị ợ nóng, theo ACAAI. Các axit trào ngược và sẽ gây ra một “siêu phản ứng” ở đường thở.

Uống rượu

Uống một lượng rượu nhất định có thể làm các triệu chứng hen suyễn tệ hơn và làm tăng khả năng lên cơn hen. Nhiều người bị dị ứng với rượu hoặc với một số thành phần được thêm vào rượu trong quá trình sản xuất. Nhưng, kể cả đối với những người không bị dị ứng, rượu cũng có thể làm các triệu chứng dị ứng khác tệ hơn, đặc biệt là trong chứng dị ứng thực phẩm. Một tổng hợp về bệnh hen suyễn và nghiện chất được xuất bản trên Journal of Addictive Disorders năm 2013 đã liệt kê rượu (cùng với nicotine và heroin) là một trong số những chất có thể gây ra các triệu chứng hen suyễn.

Tắc đường

Nếu bạn là một người bị hen suyễn và đang bị tắc đường thì bạn nên chuẩn bị sẵn sàng các loại thuốc hít. Các chất gây ô nhiễm và khói bụi thải ra từ ô tô có thể gây ra cơn hen suyễn. Nếu bạn sống ở khu vực thành thị, vào những ngày nồng độ khói bụi lên cao, bạn hãy đảm bảo rằng đã kiểm tra chất lượng không khí trước khi ra ngoài. Bạn cũng có thể hỏi ý kiến cấp trên, hoặc đồng nghiệp, để đổi ca làm, giờ làm cho bạn, tránh khỏi những giờ tan tầm đông đúc.

Nến có mùi thơm và các chất làm sạch không khí

Nến có mùi thơm và các chất làm sạch không khí trong phòng có thể làm nhà bạn có mùi vô cùng sảng khoái, ngọt ngào hoặc mùi hoa cỏ. Nhưng chúng có thể có tác hại nhiều hơn là có lợi với sức khỏe, theo ACAAI. Rất nhiều bác sỹ cho rằng các loại hương thơm từ các chất làm sạch không khí sẽ gây ra các triệu chứng dị ứng  hoặc làm nặng thêm bệnh dị ứng sẵn có của nhiều người. Nước hoa và mùi thơm của hoa cũng có tác dụng gây kích thích đường thở, theo một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu tại Thụy Điển trên tạp chí International Journal of Environmental Health Research.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Các yếu tố làm khởi phát cơn hen và cách phòng tránh
Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

Xem thêm