Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những đặc trưng bạn có thể di truyền từ cha mẹ mà bạn không biết

Phần lớn các đặc điểm về ngoại hình hiện nay của bạn đều là do di truyền từ người cổ xưa. Tuy nhiên, ngoài những đặc điểm như màu mắt, nhóm máu, thì một số tình trạng sức khỏe và bệnh tật cũng có thể là do di truyền. Thậm chí, các đặc điểm về tính cách cũng chịu ảnh hưởng từ yếu tố di truyền. Dưới đây hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu các đặc điểm mà bạn có thể chưa biết mình chịu ảnh hưởng từ di truyền.

Bạn ngủ bao nhiêu tiếng mỗi ngày là do di truyền

Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Nature Communications vào năm 2019 – một trong những tạp chí nghiên cứu lớn nhất về giấc ngủ đã ghi lại và theo dõi giấc ngủ của hơn 500 nghìn người mỗi đêm. Nghiên cứu của họ cho thấy rằng, các đặc điểm về giấc ngủ trên thực tế là do di truyền. Theo tổng hợp từ đại học Exeter, có khoảng 78 vùng gen sẽ chịu trách nhiệm về việc bạn ngủ bao nhiêu tiếng mỗi ngày. Mặc dù những phát hiện này sẽ giúp giải thích vì sao một số người lại ngủ nhiều hơn những người khác nhưng mọi chuyện không đơn giản như vậy. Thời gian ngủ của mỗi người còn liên quan đến nhiều yếu tố khác, ví dụ như tình trạng mất ngủ, tiểu đường và thậm chí là cả bệnh tim mạch. Những căn bệnh này đều có thể di truyền lại từ các thành viên trong gia đình. Và giấc ngủ chỉ là một phần trong bức tranh này. Bức tranh toàn cảnh là khi các bệnh mãn tính này phát triển trong gia đình và di truyền từ người này sang người khác.

Nếu bạn bị hắt xì khi tiếp xúc với ánh sáng, thì có thể là do di truyền từ cha mẹ

Nếu bạn bị hắt xì khi tiếp xúc với ánh sáng, thì chưa chắc là do bạn bị dị ứng với ánh nắng mặt trời. Phản ứng hắt hơi khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là một tình trạng có thật, và có thể di truyền. Những người mắc phải căn bệnh này sẽ bị hắt xì ngay khi có sự thay đổi về cường độ ánh sáng ở xung quanh họ. Nhiều người thậm chí còn không nhận ra là họ mắc phải căn bệnh này và nhiều người thậm chí còn không biết rằng có một hội chứng như vậy tồn tại. Mặc dù các nhà khoa học không thực sự hiểu tại sao hội chứng này lại xảy ra, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khoảng 11-35% tổng số dân số. Hội chứng này di truyền trội, do vậy, nếu chỉ một trong hai bố mẹ bạn mắc tình trạng này, thì khả năng bạn cũng sẽ có 50% mắc phải tình trạng này.

Bạn thích ăn đồ ngọt cũng là do gen

Mặc dù việc thích một số loại đồ ngọt có thể là do thói quen lối sống, nhưng bạn cũng có thể di truyền đặc tính này từ cha mẹ. Nghiên cứu năm 2008 đăng trên tạp chí Physiological Genomics đã chứng minh rằng việc thích ăn đồ ngọt là do gen nhạy cảm với glucose. Những người mang gen này sẽ thích sử dụng nhiều đường hơn trong chế độ ăn hàng ngày. Mặc dù tình trạng này nghe có vẻ không tốt cho sức khỏe, nhưng có một nghiên cứu khác được tiến hành bởi đại học Copenhagen của Đan Mạch năm 2018 chỉ ra rằng những người bị thay đổi ở gen nhạy cảm với glucose sẽ có ít mỡ cơ thể hơn, chỉ có mỡ ở lượng vừa đủ. Nghe có vẻ hơi vô lý khi mà những người ăn nhiều đường hơn lại có ít mỡ cơ thể hơn nhưng chính các tác giả nghiên cứu cũng bất ngờ về kết quả này. Mặc dù sự khác biệt về mỡ cơ thể chỉ là rất nhỏ nhưng đó có thể là tất cả những gì mà bạn cần.

Bạn có thể di truyền “sự nổi tiếng” từ bố mẹ

Theo kết quả của các nghiên cứu, bạn có nổi tiếng hay không phụ thuộc khá nhiều vào bố mẹ. Điều này là khá rõ ràng, nếu mà bạn có một người mẹ nổi tiếng và không phải một người mẹ bình thường, thì rất có thể, khi bạn ra ngoài nhiều người cũng sẽ nhận ra bạn. Nghiên cứu năm 2009 tại đại học Harvard chỉ ra rằng, cách lựa chọn bạn bè và kiểu bạn bè thân thiết của bạn có di truyền rất mạnh mẽ từ bố mẹ. Trên thực tế, các khía cạnh phức tạp liên quan đến sự kết nối giữa con người với con người, phụ thuộc khá lớn vào yếu tố gen. Các nhà nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng nhờ có gen, mà vai trò của bạn trong một nhóm bạn thường sẽ tương tự như vai trò của bạn trong gia đình. Một lý giải cho việc tại sao chúng ta lại thừa hưởng vai trò trong một nhóm xã hội từ cha mẹ sẽ liên quan đến chọn lọc tự nhiên của con người. Giả sử có một vi khuẩn gây chết người đang lây lan trong 1 nhóm người, thì sẽ có 2 nhóm người ít bị ảnh hưởng nhất, đó là những người ở rìa của nhóm, ít tiếp xúc với người khác nên ít khả năng bị lây và những người ở trung tâm của nhóm, tiếp cận được nhiều thông tin nhất và biết được các biện pháp dự phòng. Những người thuộc hai nhóm này sẽ có khả năng tồn tại được lâu nhất, và do vậy, những đặc điểm di truyền của họ có thể được di truyền lại cho đời sau. Đời sau của họ, nhiều khả năng cũng vẫn sẽ hoặc là những người có vai trò rìa ngoài của 1 nhóm người hoặc sẽ là trung tâm của một nhóm người, nhằm duy trì được sự tồn tại lâu nhất.

 

Kỹ năng lái xe cũng là di truyền từ cha mẹ

30% số người Mỹ có một biến thể vè gen làm hạn chế một loại protein được sản xuất ra trong não. Protein này có tên là BDNF, giúp các tế bào não kết nối với nhau khi bạn đang thực hiện một nhiệm vụ phức tạp, ví dụ như lái xe. Nghiên cứu năm 2009 tiến hành ở địa học California Irvine chỉ ra rằng những người có đặc điểm này về gen sẽ có khả năng lái xe tốt hơn 20% so với những người không có gen này. Những người mang gen BDNF này không chỉ mắc lỗi nhiều hơn khi lái xe mà trí nhớ của họ khi nhớ về cách làm thế nào để xoay bánh xe cũng sẽ kém hơn.

Những nỗi sợ hãi của bạn cũng có thể di truyền từ cha mẹ

Sợ nhện, sợ độ cao hay sợ gấu, đều có thể là do gen của bạn. Đa số các nỗi sợ đều có tính chất di truyền gia đình. Mặc dù các nhà khoa học chưa biết chính xác tại sao lại như vậy, nhưng có một số lý giải như sau. Các nỗi sợ thường bắt nguồn từ khi còn nhỏ, khi nhìn thấy một ai đó sợ hãi trước một yếu tố hoặc khi nghe một câu chuyện rùng rợn về yếu tố đó. Nên khi còn nhỏ, trẻ thường tiếp xúc nhiều nhất với bố mẹ, do đó khả năng cũng sẽ quan sát và biết được các nỗi sợ của cha mẹ và hình thành nỗi sợ tương tự. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2003 trên JAMA Psychiatry chỉ ra rằng những cặp sinh đôi có thể di truyền cùng nỗi sợ hãi, do vậy, ngoài việc do quan sát thấy, đó còn có thể là do di truyền.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chế độ ăn tốt nhất dành cho người bệnh ung thư vú

 
Ths. Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo healthdigest.com) -
Bình luận
Tin mới
  • 02/05/2024

    Người làm việc ca đêm tăng nguy cơ bị béo phì

    Ngoài giấc ngủ bị gián đoạn, những người làm việc ban đêm còn phải đối mặt với thói quen ăn uống bị thay đổi, giảm hoạt động thể chất và sự thay đổi nội tiết tố, góp phần làm tăng nguy cơ béo phì. Người làm ca đêm cần chú ý chăm sóc cơ thể nhằm hạn chế mức độ ảnh hưởng, đảm bảo sức khoẻ để làm việc hiệu quả, an toàn.

  • 02/05/2024

    4 dấu hiệu trên da "tố" bạn có thể bị dị ứng rượu

    Bạn có thể đã nghe nói về dị ứng đậu phộng, sữa hoặc đậu nành, nhưng bạn đã bao giờ gặp thuật ngữ dị ứng rượu chưa? Cũng giống các loại dị ứng thực phẩm khác, dị ứng rượu là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm.

  • 02/05/2024

    8 lợi ích tuyệt vời của đi bộ thể dục

    Đi bộ không chỉ là hình thức tập thể dục đơn giản mà hầu hết mọi người đều có thể thực hiện mà còn là một hoạt động đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là 10 lý do khiến bạn muốn bắt đầu ngay hay tiếp tục duy trì hoạt động lành mạnh này:

  • 02/05/2024

    Giảm nguy cơ sa sút trí tuệ khi về già nhờ 8 thói quen lành mạnh

    Chứng sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer hiện chưa có biện pháp điều trị. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh ngay từ sớm để giảm nguy cơ suy giảm chức năng nhận thức khi về già.

  • 01/05/2024

    5 sai lầm phổ biến khi tắm gây hại cho làn da

    Tắm là nhu cầu vệ sinh cơ bản và cần thiết của mỗi con người. Nhưng nhiều người trong chúng ta khi tắm thường mắc phải một số sai lầm dẫn đến tác hại không hề nhỏ đối với sức khỏe làn da.

  • 01/05/2024

    Tiêu chí lựa chọn dầu ăn tốt cho sức khỏe

    Dầu ăn là nguyên liệu quen thuộc trong căn bếp của mỗi gia đình. Khi nấu ăn với dầu hàng ngày, bạn nên lựa chọn dầu ăn đáp ứng được các tiêu chí tốt cho sức khỏe.

  • 01/05/2024

    Những nguy hiểm của thừa cân có thể bạn không biết

    Thừa cân là một vấn đề ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại ngày nay do mất cân bằng dinh dưỡng và lối sống ít vận động, thiếu khoa học. Vấn đề này đang làm suy giảm sự tự tin và đẩy con người ta tiến gần hơn đến các nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe.

  • 01/05/2024

    5 dấu hiệu cảnh báo bệnh đái tháo đường bạn nên biết

    Đái tháo đường là căn bệnh phổ biến và đang có xu hướng trẻ hóa. Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo bệnh có vai trò quan trọng trong việc điều trị.

Xem thêm