Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lần đầu giải mã thành công bộ gen của 38 loại ung thư

Nghiên cứu kéo dài hàng thập kỷ đã tiết lộ trình tự sắp xếp bộ gen của hàng chục bệnh ung thư. Từ đó, họ phát hiện cách các khối u ác tính hình thành.

Nhóm tác giả phát hiện ra kết quả này là 1.300 nhà nghiên cứu thuộc The Pan-Cancer Project. Các nhà khoa học trên toàn thế giới đã giải quyết nhiệm vụ khó khăn đó là sắp xếp trình tự bộ gen của 38 loại ung thư lấy từ 2.800 mẫu bệnh.

Công trình của nhóm đã khám phá một loạt những thông tin chưa từng có: số lượng, vị trí của cái gọi là đột biến trình điều khiển các tế bào sinh sản không kiểm soát; đến sự tương đồng đáng ngạc nhiên giữa các loại ung thư trong các mô khác nhau.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 1 7daada9d27975a976ac4ea308af1e47a3fced965.jpg

Một bệnh nhân sàng lọc ung thư vú sớm. Ảnh: AFP.

Kết quả này được công bố vào ngày 6/2 với gần 20 bài báo trên tạp chí Nature và được đánh giá là nghiên cứu lớn nhất, toàn diện nhất về gen ung thư từ trước đến nay, AFP đưa tin.

“Từ những kiến thức về nguồn gốc, sự phát triển của khối u, chúng tôi có thể xây dựng các công cụ, liệu pháp mới để phát hiện ung thư sớm hơn, phát triển biện pháp điều trị hiệu quả hơn”, Lincoln Stein, thành viên của ban chỉ đạo dự án, cho biết.

Phát hiện chính của công trình là sự đa dạng khổng lồ trong bộ gen ung thư mà các nhà khoa học đã sắp xếp, tái tạo lại được. “Nổi bật nhất chính là điểm khác biệt giữa bộ gen ung thư của các bệnh nhân khác nhau”, Peter Campbell, thành viên Viện Wellcome Sanger, thuộc ban chỉ đạo thuộc The Pan-Cancer Project trả lời phỏng vấn của AFP.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 2 9bc524811313e1219be9a149cc3757c58dab925e.jpg

Trình tự gen vừa phát hiện giúp "vạch trần" quá trình hình thành của nhiều loại ung thư. Ảnh: AFP.

Nghiên cứu của The Pan-Cancer Project đã tìm thấy hàng nghìn tổ hợp kết hợp của các đột biến trong những bệnh ung thư riêng lẻ. Đồng thời, họ phát hiện 80 tác nhân gây đột biến, một trong số đó liên quan đến tuổi tác, gen di truyền hoặc lối sống như thói quen hút thuốc.

“Nhìn một cách toàn cảnh, chủ đề này rất giá trị”, ông Campbell nói. Ví dụ, công trình tìm thấy sự phát triển sớm của một số bệnh ung thư trước khi có chẩn đoán tới hàng thập kỷ, thậm chí trong giai đoạn bệnh nhân còn nhỏ tuổi. "Điều này hé lộ cơ hội can thiệp sớm hơn nhiều so với chúng tôi mong đợi”, ông Campbell nhấn mạnh thêm.

Nghiên cứu cũng phát hiện ra những tổ hợp đột biến giúp xác định 1-5% bệnh ung thư không thể tìm ra qua chẩn đoán thông thường. Họ giải trình tự của toàn bộ bộ gen và tìm ra các đột biến trình điều khiển gây ung thư trong các gen không mã hóa.

Các nhà nghiên cứu tìm thấy sự khác biệt lớn về số lượng đột biến trong một bệnh ung thư nhất định, từ các ung thư thường gặp ở trẻ em đến 100.000 mẫu ung thư phổi.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 3 d938a3e368bde3b6f2d4ca5848baa1f1ddbf492a.jpg

Kết quả nghiên cứu giúp phát hiện ra những tổ hợp đột biến giúp xác định 1-5% bệnh ung thư không thể tìm ra qua chẩn đoán thông thường. Ảnh: AFP.

Đây được xem là trình tự gen đầu tiên được “phác họa” hoàn chỉnh. Trình tự này giúp “vạch trần” nhiều loại đột biến - từ những thay đổi trong các chữ cái DNA đơn lẻ đến các lần chèn, xóa mã di truyền lớn gây ung thư. Nó cũng tiết lộ rằng ung thư ở các bộ phận khác nhau của cơ thể đôi khi có sự tương đồng.

Joachim Weischenfeldt, PGS tại Đại học Copenhagen và là đồng tác giả của nhóm nghiên cứu, cho biết: "Chúng tôi có thể thấy sự giống nhau giữa ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Điều đó có nghĩa việc trị liệu của hai bệnh nhân này sẽ có sự tương đồng”.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ung thư và mang thai

Theo Zing
Bình luận
Tin mới
  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

  • 10/10/2025

    5 món ăn ngon từ bưởi giúp giảm cân

    Bưởi là loại trái cây ngon giúp giảm cân nhờ hàm lượng calo thấp và chất xơ cao. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của bưởi trong việc giảm cân, cần lưu ý ăn bưởi một cách khoa học.

Xem thêm