Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lần đầu giải mã thành công bộ gen của 38 loại ung thư

Nghiên cứu kéo dài hàng thập kỷ đã tiết lộ trình tự sắp xếp bộ gen của hàng chục bệnh ung thư. Từ đó, họ phát hiện cách các khối u ác tính hình thành.

Nhóm tác giả phát hiện ra kết quả này là 1.300 nhà nghiên cứu thuộc The Pan-Cancer Project. Các nhà khoa học trên toàn thế giới đã giải quyết nhiệm vụ khó khăn đó là sắp xếp trình tự bộ gen của 38 loại ung thư lấy từ 2.800 mẫu bệnh.

Công trình của nhóm đã khám phá một loạt những thông tin chưa từng có: số lượng, vị trí của cái gọi là đột biến trình điều khiển các tế bào sinh sản không kiểm soát; đến sự tương đồng đáng ngạc nhiên giữa các loại ung thư trong các mô khác nhau.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 1 7daada9d27975a976ac4ea308af1e47a3fced965.jpg

Một bệnh nhân sàng lọc ung thư vú sớm. Ảnh: AFP.

Kết quả này được công bố vào ngày 6/2 với gần 20 bài báo trên tạp chí Nature và được đánh giá là nghiên cứu lớn nhất, toàn diện nhất về gen ung thư từ trước đến nay, AFP đưa tin.

“Từ những kiến thức về nguồn gốc, sự phát triển của khối u, chúng tôi có thể xây dựng các công cụ, liệu pháp mới để phát hiện ung thư sớm hơn, phát triển biện pháp điều trị hiệu quả hơn”, Lincoln Stein, thành viên của ban chỉ đạo dự án, cho biết.

Phát hiện chính của công trình là sự đa dạng khổng lồ trong bộ gen ung thư mà các nhà khoa học đã sắp xếp, tái tạo lại được. “Nổi bật nhất chính là điểm khác biệt giữa bộ gen ung thư của các bệnh nhân khác nhau”, Peter Campbell, thành viên Viện Wellcome Sanger, thuộc ban chỉ đạo thuộc The Pan-Cancer Project trả lời phỏng vấn của AFP.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 2 9bc524811313e1219be9a149cc3757c58dab925e.jpg

Trình tự gen vừa phát hiện giúp "vạch trần" quá trình hình thành của nhiều loại ung thư. Ảnh: AFP.

Nghiên cứu của The Pan-Cancer Project đã tìm thấy hàng nghìn tổ hợp kết hợp của các đột biến trong những bệnh ung thư riêng lẻ. Đồng thời, họ phát hiện 80 tác nhân gây đột biến, một trong số đó liên quan đến tuổi tác, gen di truyền hoặc lối sống như thói quen hút thuốc.

“Nhìn một cách toàn cảnh, chủ đề này rất giá trị”, ông Campbell nói. Ví dụ, công trình tìm thấy sự phát triển sớm của một số bệnh ung thư trước khi có chẩn đoán tới hàng thập kỷ, thậm chí trong giai đoạn bệnh nhân còn nhỏ tuổi. "Điều này hé lộ cơ hội can thiệp sớm hơn nhiều so với chúng tôi mong đợi”, ông Campbell nhấn mạnh thêm.

Nghiên cứu cũng phát hiện ra những tổ hợp đột biến giúp xác định 1-5% bệnh ung thư không thể tìm ra qua chẩn đoán thông thường. Họ giải trình tự của toàn bộ bộ gen và tìm ra các đột biến trình điều khiển gây ung thư trong các gen không mã hóa.

Các nhà nghiên cứu tìm thấy sự khác biệt lớn về số lượng đột biến trong một bệnh ung thư nhất định, từ các ung thư thường gặp ở trẻ em đến 100.000 mẫu ung thư phổi.

Lan dau giai ma thanh cong bo gen cua 38 loai ung thu hinh anh 3 d938a3e368bde3b6f2d4ca5848baa1f1ddbf492a.jpg

Kết quả nghiên cứu giúp phát hiện ra những tổ hợp đột biến giúp xác định 1-5% bệnh ung thư không thể tìm ra qua chẩn đoán thông thường. Ảnh: AFP.

Đây được xem là trình tự gen đầu tiên được “phác họa” hoàn chỉnh. Trình tự này giúp “vạch trần” nhiều loại đột biến - từ những thay đổi trong các chữ cái DNA đơn lẻ đến các lần chèn, xóa mã di truyền lớn gây ung thư. Nó cũng tiết lộ rằng ung thư ở các bộ phận khác nhau của cơ thể đôi khi có sự tương đồng.

Joachim Weischenfeldt, PGS tại Đại học Copenhagen và là đồng tác giả của nhóm nghiên cứu, cho biết: "Chúng tôi có thể thấy sự giống nhau giữa ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt. Điều đó có nghĩa việc trị liệu của hai bệnh nhân này sẽ có sự tương đồng”.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ung thư và mang thai

Theo Zing
Bình luận
Tin mới
  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

Xem thêm